كوروناۆيرۋسقا قارسى قازاقستاندىق ۆاكسينا سىناقتان ءساتتى وتكىزىلۋدە
قازاقستاندا اسا قاۋىپتى ينفەكسيالارعا قارسى ۆاكسينانى ازىرلەۋ جانە دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىمەن سەرىكتەسە جۇمىس جۇرگىزۋ تاجىريبەسى ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەلەرى كوميتەتىنىڭ عىلىمي- زەرتتەۋ ينستيتۋتىندا بار. ينستيتۋت وسى جىلدىڭ ناۋرىز ايىنىڭ ورتاسىنان باستاپ ۆاكسينا ازىرلەۋ جۇمىسىنا كىرىسىپ كەتكەن بولاتىن، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.
«بۇل عىلىمي ۇيىم قاۋىپتى ينفەكسيالارمەن جۇمىس جۇرگىزەتىن 13 بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك بويىنشا زەرتحانادا ەڭبەك ەتەتىن ەلدەگى جەتەكشى ۆيرۋسولوگ- عالىمداردى بىرىكتىرەدى. قاۋىپتى جانە اسا قاتەرلى جۇمىستاردىڭ ءبارى دە قاۋىپسىزدىگى 3- دەڭگەيدەگى (BSL-3) زەرتحانادا جۇرگىزىلەدى. بۇل - 50 جىلدىق تاريحى بار، ۆاكسينا ازىرلەۋدە باي تاجىريبەسى جيناقتالعان ينستيتۋت. ينستيتۋتتىڭ زەرتتەۋ جۇمىستارى مەديتسينا مەن اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنا ارنالعان ۆاكسينالاردىڭ جاڭا تۇرلەرىن جاساۋعا، يممۋنوبيولوگيالىق پرەپاراتتاردى وندىرۋگە، قاۋىپتى جانە اسا قاۋىپتى اۋرۋلاردى دياگنوستيكالاۋ ءۇشىن تەست جۇيەلەرىن جاساۋعا باعىتتالعان»، - دەدى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنەن.
مينيسترلىكتىڭ حابارلاۋىنشا، سوڭعى 10 جىلدىڭ ىشىندە ينستيتۋت قۇس تۇماۋىنا جانە شوشقا تۇماۋىنا، تەرى اۋرۋلارى مەن برۋتسەللەز سەكىلدى قاۋىپتى ينفەكتسيالارعا قارسى جەتى جاڭا ۆاكسينانى شىعارۋ تەحنولوگياسىن ازىرلەگەن. 2020 -جىلى ينستيتۋت عالىمدارى تۇيەدە كەزدەسەتىن شەشەككە قارسى ۆاكسينا ويلاپ تاپقان.
«COVID-19 اۋرۋىنا شالدىققان العاشقى ناۋقاستار تەك ناۋرىز ايىنىڭ ورتاسىندا انىقتالعاندىقتان پاتولوگيالىق ماتەريال عالىمدارعا تەك 23-ناۋرىزدا عانا قولجەتىمدى بولدى. سول تۇستا الماتىداعى جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسىندا ەمدەلىپ جاتقان العاشقى ناۋقاستاردان ماتەريالدار الىنعان بولاتىن. باستاپقى كەزەڭدە BSL-3 قورعانىس دەڭگەيى بار زەرتحانادا SARS- CoV-2 قوزدىرعىشى (كوروناۆيرۋستىڭ قوزدىرعىشى) رەتىندە انىقتالعان ۆيرۋس VERO كلەتكالىق كۋلتۋراسىنداعى بيولوگيالىق ۇلگىلەردەن وقشاۋلانىپ، زەرتتەلە باستادى. وتە قىسقا مەرزىمنىڭ ىشىندە جۇرگىزىلگەن عىلىمي زەرتتەۋلەردىڭ ناتيجەسىندە 9-مامىردا ينستيتۋت عالىمدارى العاشقى ۆاكسينانى ويلاپ تاپتى. 15-مامىردا دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى (د د س ۇ) ونى ءوز ۆەب-سايتىندا كلينيكاعا دەيىنگى سىناقتارعا كانديداتتىق ۆاكسينا رەتىندە تىركەدى، - دەلىنگەن حابارلامادا.
ءدال سول كۇنى ۆاكسينانىڭ زەرتحانالىق جانۋارلارعا، تىشقاندار مەن سيريالىق اتجالماندارعا، تەڭىز شوشقاسىنا، قوياندارعا كلينيكاعا دەيىنگى سىناق جۇمىستارى باستالعان.
«بۇگىنگى كۇنى سىناق ناتيجەلەرى، د د س ۇ بەكىتكەن بارلىق پارامەترى ۋىتتىلىعى، قىزۋ تۋىنداتۋى، اللەرگيا تۋدىرۋى مەن يممۋنوگەندىگى جاعىنان ۆاكسينا ددسۇ مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك فارماكوپەلىگىنە ساي كەلەتىنى بەلگىلى بولدى. سونىمەن قاتار ينستيتۋت پريماتتار بويىنشا دا ۆاكسينانى سىناقتاپ وتكىزىپ، ونىڭ ناتيجەسىندە انتيدەنە تيترى جوعارى يممۋنوگەندىكتى كورسەتكەن. كلينيكاعا دەيىنگى زەرتتەۋ جۇمىستارى اياقتالعاننان كەيىن ۆاكسينانى كلينيكالىق زەرتتەۋ جۇمىستارى باستالادى. ودان بولەك ينستيتۋت COVID-19 اۋرۋىنا قارسى ءارتۇرلى پلاتفورمادا ءۇش ۆاكسينانى ازىرلەۋدە»، - دەدى ول.
اۆتور: ايان بەكەن ۇلى