كوروناۆيرۋستى انىقتايتىن جاڭا ءادىس تابىلدى
تەست- جۇيەسىن جاساعان عالىمدار بۇل ءادىس تەز ءارى ارزان ەكەنىن ايتادى. ولار ليتسەنزيالاۋ جۇمىستارىن ءبىتىرىپ، زاڭدى تۇردە رۇقسات العاننان كەيىن سىناقتى باستايدى.
بۇل كادىمگى الكوتەستەر قۇرىلعىسىنا ۇقسايدى. ادام تۇتىكشەگە دەمالادى، ەگەر اعزاسىندا كوروناۆيرۋس بولسا، نانوسەنسوردا ول ۇلكەيىپ كورىنەدى. ەكى مينۋتتىڭ ىشىندە قورىتىندىسى بەلگىلى بولادى. الدىمەن ەلوردادانىڭ اۋرۋحانالارىندا 400 ادامدى تەكسەرىپ كورەدى. ولار قوسىمشا پ ت ر- تەست تاپسىرادى. كەيىن ەكەۋىن سالىستىرادى. قۇرىلعىنى فينليانديا استاناسىنداعى زەرتحانانىڭ بىرىندە جاساعان.
پروفەسسور، فيزيكا مامانى ريستو وراۆانىڭ جەتەكشىلىگىمەن 30 ينجەنەر جانە دارىگەر ەڭبەك ەتكەن. ولاردىڭ قاتارىندا 23 جاستاعى قازاقستاندىق باقتيار اجكەن بار.
باقتيار اجكەن، جاس عالىم:
- ۆيرۋس اعزاعا ەنگەن ساتتە ورگانيزم ءوزىنىڭ يممۋندىق جۇيەسىن ىسكە قوسىپ، قورعانا باستايدى. رەاكسيا كەزىندە اقۋىزدار مەن حيميالىق قوسىلىستار تۇزىلەدى. ونى سەنسوردا انىقتاۋعا بولادى. ياعني كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان ادامنىڭ دەمى مەن ساۋ ادامنىڭ دەمىندە ايىرماشىلىق بولادى.
باقتيار وڭەش راگىن ەرتە انىقتايتىن ءادىس ويلاپ تاپقان. وتكەن جىلى حالىقارالىق كونكۋرستا ءۇشىنشى ورىن الىپتى. جاس عالىم الەمدىك مەديتسيناعا ءوز ۇلەسىن قوسقان. ول تۋرالى شەتەلدىك عىلىمي باسىلىمدار ماقالا دا جازعان. الايدا ءوز ەلىمىزدە ەسكەرۋسىز قالىپتى. ونىڭ ءبىلىمىن باعالاعان ريستو وراۆا ءوز كومانداسىنا شاقىرعان.
جاڭا قۇرىلعىنى حەلسينكيدە سىناپ كورگەن ماماندار ونىڭ ناتيجەسىنە تاڭ قالىپتى. ادام اعزاسىنداعى ۆيرۋستى 99,9 پروتسەنتكە ءدال انىقتاپ بەرگەن. تەك ۆيرۋس ەمەس، انتيدەنەنى دە كورسەتەدى.
باقتيار اجكەن، جاس عالىم:
- پ ت ر- تەستتىڭ دالدىگى 95 پروتسەنت دەپ ايتىپ ءجۇر. ال ءىس جۇزىندە 75-80 پروتسەنت بولادى. ال ءبىزدىڭ جاڭا ءادىس 95 پروتسەنتكە دەيىن انىقتاپ بەرەدى. ول جاساندى ينتەلەكتىگە بايلانىستى. جالپى 99 پروتسەنتكە جەتكىزبەكشىمىز. بۇل قۇرىلعى قانت ديابەتىن انىقتاۋ ءۇشىن جاسالعان ەدى. قازىرگى جاعدايعا بايلانىستى ونى وزگەرتتىك. بولاشاقتا ونكولوگيانى انىقتاۋ ءۇشىن قولدانۋعا دا بولادى.
تەست جۇيەسى جەكە عىلىمي- زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ زەرتحاناسىندا جاسالسا، ونىڭ نەگىزىن قالاۋشى كريستيان تەيدەردىڭ ايتۋىنشا، قۇرىلعىنى سىناقتان وتكىزگىسى كەلەتىن ەل كوپ. ورتا ازيا ەلدەرىنە تاراتاتىن ورتاق ەل رەتىندە قازاقستاندى تاڭداپ، العاشقى پارتياسىن دايىنداپ قويعان. تەست باعاسى شامامەن 2 مىڭ تەڭگە بولادى. جوبا اۆتورلارى باعانى وزدەرى باقىلاۋدا ۇستاماقشى. ەگەر جەرگىلىكتى وندىرۋشىلەر قالتانىڭ قامىن ويلاپ، كەلىسىمدى بۇزسا، قۇرىلعىنى جاساۋ قۇقىعىن قايتىپ الامىز دەپ وتىر.
www.24.kz