مارالدى تۇزدى كولىنەن «ارتەميا سالينا» شايانىن اۋلاۋعا كۆوتا بەرىلەتىن بولدى

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - مارالدى كولى تۇزدى سۋىمەن بىرگە تابيعاتتا سيرەك كەزدەسەتىن «ارتەميا سالينا» شاياندارىمەن تانىمال.

مەديتسينا، فارماتسيەۆتيكا سالاسىندا كەڭىنەن قولدانىلاتىن، بيوحيميالىق قۇندىلىعى بار سۋ جاندىكتەرى تۇزدى كولدەردەن زاڭسىز اۋلانىپ كەلگەنى راس. سوڭعى جىلدارى سۋ قويماسىن «سترويبيورەسۋرس» كومپانياسى جالعا العان بولاتىن. مارالدىنى كۋرورتتىق ايماققا اينالدىرعان دا وسى فيرما. الايدا سوتتىڭ شەشىمىمەن قىستا اراداعى كەلىسىم- شارت بۇزىلدى. ول كەزدە مارالدى كولىندە ارتەميا سالينا سيستاسىن اۋلاۋعا كۆوتا بولماعان ەدى. ەندى پاۆلودار وبلىسىنىڭ جەر قويناۋىن پايدالانۋ جانە سۋ رەسۋرستارى باسقارماسى جاڭادان بايقاۋ جاريالاپ وتىر. وندا ارتەميا سالينا شاياندارىن اۋلاۋعا رۇقسات بەرىلگەن.

قۇرىلىس قالدىقتارىمەن لاستانعان مارالدى كولىنىڭ تاعدىرى كوپشىلىكتى الاڭداتىپ وتىر. بۇل ماسەلە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس قىزمەتىنىڭ كەڭسەسىنە جەتتى. ولار بۇل جاعدايدى نازاردان تىس قالدىرمايتىنىن ايتتى. مىڭداعان وبلىس تۇرعىندارىنىڭ سۇيىكتى دەمالىس ايماعىنا اينالعان مارالدى كولىنە ەكولوگيالىق اپات ءتونىپ تۇر. ءبىز ونى قالپىنا كەلتىرۋگە بار كۇشىمىزدى سالامىز دەيدى.

پاۆلودارلىقتار عانا ەمەس، وزگە دە وڭىرلەردەن ەل اعىلىپ كەلىپ، قىزىعىنا تويمايتىن مارالدى كولىنىڭ جاعاسىنداعى دەمالىس ورىنىن ينۆەستورلار وزدەرى بۇزىپ اكەتكەن. بۇعان تۇزدى كولدەن «ارتەميا سالينا» شاياندارىن اۋلاۋعا ليسەنزيانىڭ بەرىلمەۋى سەبەپ. دەگەنمەن، جەرگىلىكتى بيلىك قول قۋسىرىپ وتىرعان جوق. كوشكەن جۇرتتىڭ ورىنىن تۇزەپ، مارالدىنى قايتا دەمالىس ورىنىنا اينالدىرۋعا كىرىسكەن.

قارلىعاش قاسيەتوۆا، ءتىلشى:

- مارالدى كۋرورتتىق ايماق بولىپ قۇرىلعان ءۇش جىلدا بۇل جەردە كوپتەگەن نىساندار بوي كوتەرگەن ەدى. حالىقتىڭ دەمالۋىنا ىڭعايلى بولۋى ءۇشىن كۇننەن قورعايتىن شاتىرلار، جۋىناتىن بولمەلەر، ءدامحانالار سالىنعان بولاتىن. قازىر مىنە كورىپ تۇرسىزدار تۇزدى كولدىڭ ماڭايىندا تۇك جوق. ينۆەستورلار ءبىر شەگە، ءبىر كىرپىشىنە دەيىن قالدىرماي الىپ كەتكەن. ينۆەستورلار مىنا جاعانى بەكىتۋ ءۇشىن قولدانعان قۇرىلىس ماتەريالدارى: تاس، تەمىر، پوليەتيلەن قاپتار، باسقا دا زاتتارمەن كولدى لاستاپ كەتكەن. بۇل تابيعاتقا جاسالعان قيانات ەمەي نەمەنە؟

ءبىر كەزدەرى ەمدىك قاسيەتىمەن الەمگە ايگىلى مارالدى كولىنىڭ قازىرگى كەلبەتى مىنە وسى. مارالدى كۋرورتتىق ايماعى اتانعان كۇننەن باستاپ باسىنان داۋ ارىلمادى. تۇرعىندار كولگە كىرۋ باعاسىنىڭ قىمباتتىعىن ايتىپ شاعىمداندى. جاقىن جاتقان اۋىلدار كولدىڭ بايلىعى بارىنە ورتاق دەپ شۋلادى. سوعان قاراماستان دەمالۋشىلار لەگى تولاستاعان جوق. مارالدىنى جالعا العان كاسىپكەرلەردىڭ ينفراقۇرىلىمعا قارجىنى اياماي سالعانى راس. ولاردى جويۋعا كەلگەندە دە ايانىپ قالماعان.

جەرگىلىكتى بيلىك ينۆەستورلارمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋگە تالپىنىس جاساعان. ءبىراق ناتيجە شىقپادى. ەندى قالپىنا كەلتىرۋگە تىرىسىپ جاتىر. الەۋمەتتىك كاسىپكەرلىك كورپوراتسياسىنان قاراجات ءبولىنىپ، قازىرگى كۇندە ساتىپ الۋ راسىمدەرى جۇرگىزىلىپ جاتىر. كەلەشەكتە بۇل جەردە شاعىن بيزنەس ينكۋباتور پايدا بولاتىنىن ايتادى.

شارباقتى اۋدانىنىڭ اكىمى ءازىلحان ابەۋوۆ وسى ايدىڭ اياعىنا دەيىن ينفراقۇرىلىمدى تولىق قالپىنا كەلتىرەتىنىن ايتىپ سەندىردى. قىزىعۋشىلىق تانىتقان بارلىق كاسىپكەرلەرگە جول اشىق. كۋرورتتىق ايماقتا سۋ قۇبىرى بار، ەلەكتر جەلىسى تارتىلعان. كۇننەن قورعايتىن شاتىرلار، جۋىناتىن ورىندار مەن باسقا دا سانيتارلىق نىساندار ورناتىلادى. ءبىراق وسىدان ءبىر جىل بۇرىنعى مارالدىنىڭ كورىنىسىنىڭ ەندى قايتالانباسى انىق. ول تەك تۋريستەردىڭ ەستەلىككە تۇسكەن سۋرەتتەرىمەن جەكە مۇراعاتتارىندا ساقتالماق.

www.24.kz