سوتتالعان جانۋارلار

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - قازىر بىرەۋ سىزگە جانۋارلاردى سوتتاۋ كەرەك دەسە، ول ادامدى «اقىماق پا؟» دەرسىز. ال ورتا عاسىرلاردا جانۋارلاردى سوتتاۋ قالىپتى جاعداي بولعان ەكەن.

ءيا، ءيا، سوت ءۇشىن تىرشىلىك يەلەرىنىڭ قۇقىعى تەڭ ءارى جازاعا كەلگەندە وتە قاتال بولىپتى.

ماسەلەن، 1120-جىلى فرانسيانىڭ سوتى استىقتى قۇرتقانى ءۇشىن تىشقانداردى سوتتاعان ەكەن. جازاسى - ءولىم.

XIV عاسىردا شۆەيتساريانىڭ كۋرا قالاسىنىڭ تۇرعىندارى اق قۇرتتى سوتقا بەرگەن ەكەن. الايدا قۇرت سوتقا كەلمەگەندىكتەن، وتىرىس سىرتتاي وتكىزىلگەن.

سوت قۇرت تىرشىلىك يەسى، ءتىرى جاندىك بولعاندىقتان، وعان دا ۇكىم شىعارۋ ءجون دەپ شەشكەن كورىنەدى. ءبىراق جازا بەرمەي، جەڭىلدىك جاساۋ كەرەك دەگەن.

سوندىقتان قۇرتقا بولەك ءومىر ءسۇرىپ، تىرشىلىك ەتسىن دەگەندەي، باسقا جەر تەلىمى بەرىلگەن.

ال 1545-جىلى شۆەيتساريادا سوت بولىپ، قوڭىزعا جەكە جەر تەلىمىن ءبولىپ بەرۋ تۋرالى شەشىم شىعارىلعان.

جەرگىلىكتى تۇرعىندارعا بۇل اۋماققا كىرۋگە، جۇرۋگە جانە جاقىنداۋعا تىيىم سالىنعان.

1313-جىلى فرانسيادا ءبىر جاعداي بولىپتى. وگىز ادامدى ءسۇزىپ كەتكەن. بۇل ءىستىڭ انىق-قانىعىن تەكسەرگەن سوت مۇنى اۋىر قىلمىس دەپ تاۋىپ، ءىرى قارانى ءولىم جازاسىنا كەسكەن.

ءسويتىپ ءمۇيىزدى جانۋاردى اسۋعا تۋرا كەلگەن.

بارتولمي-شانسون - فرانسيادا ەگەۋقۇيرىق پەن تىشقاننىڭ قۇقىعىن قورعايمىن دەپ اتاعى شىققان ادۆوكات.

1480-جىلى استىقتى قۇرتقان كەمىرگىشتەرگە فرانسۋز ەلىندە سوت بولىپ، وعان ولار كەلە الماعان ەكەن.

ال ادۆوكات بولسا، تىشقاندار مەن ەگەۋقۇيرىقتاردىڭ الىس مەكەندە، ايدالادا ءومىر سۇرەتىنىن، سودان سوت زالىنا كەلە المايتىنىن ءارى ولار سوتقا شاقىرىلعانى جايلى بىلمەيتىنىن العا تارتىپ، اقتاپ العان.

ول تۇرماق، استىقتى قۇرتقان تىشقاندار مەن ەگەۋقۇيرىقتاردىڭ ءاربىرىنىڭ كىناسىن دالەلدەۋ ارقىلى عانا سوتقا تارتۋ كەرەكتىگىن ايتىپ، قىزىل كەڭىردەك بوپ ءسوز سويلەگەن. سودان سوت ءىستى توقتاتۋعا ءماجبۇر بولعان كورىنەدى.

1540-جىلى يسپانيانىڭ چەمارانە قالاسىندا قىمبات ءتۇس كىلەمدى بىلعاعانى ءۇشىن كۇيە كوبەلەككە سوت بولعان ەكەن. سوت جاندىكتى كىنالى دەپ ايىپتاپ، باسىن شابۋعا ۇكىم شىعارعان.

1545-جىلى فرانسيانىڭ سان-جان-دە-مولەن قالاسىنىڭ سوتى ءجۇزىمدى جايراتقان شەگىرتكەنى سوتتاماق بولعان.

وتىرىسقا ەكى قورعاۋشى كەلگەن. ونىڭ ءبىرى - شاعىم تۇسىرگەن تۇرعىنداردىڭ قورعاۋشىسى بولسا، ەكىنشىسى - شەگىرتكەنىڭ قورعاۋشىسى. وتىرىستان ەشتەڭە شىقپادى، ويتكەنى شەگىرتكە «قاشىپ كەتكەن» ەكەن. سودان سوت كەيىنگە قالدىرىلعان.

جانۋارلاردى سوتقا تارتۋ جاعدايى ⅩⅩ عاسىردا دا بولعان. 1963-جىلى تريپولي قالاسىندا 75 پوشتاشى-كوگەرشىنگە ءولىم جازاسى بەرىلگەن. كونتراباندامەن اينالىسقان قىلمىسكەرلەر كوگەرشىنمەن شەتەلگە اقشا اۋدارىپ وتىرعان ەكەن.

سوت كوگەرشىندەردى «مۇنداي ىسكە ارنايى باپتالعان قۇستار، سوندىقتان ونى پايدالاناتىندار ءالى دە كوپ بولۋى مۇمكىن» دەگەن ويمەن ۇكىم شىعارعان.

ءتىپتى، تاريحتا وسىمدىكتىڭ دە سوتقا تارتىلعان كەزى بولعان ەكەن. ماسەلەن، فرانسۋز كورولى گەنريح ءىشىن اۋىرتقانى ءۇشىن قاۋىندى سوتقا بەرىپتى.

Massaget.kz