قۇلجالىق كەلىنشەكتىڭ ارمانى كيىز ۇيگە ءتىل ءبىتىرۋ - شەتەلدەگى قازاق ءتىلدى ب ا ق- قا شولۋ

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات- «قازاقپارات» ح ا ا ادەتتەگىدەي شەتەلدە قازاق تىلىندە تارايتىن اقپارات كوزدەرىنە اپتالىق شولۋىن ۇسىنادى.

قۇرت پەن ىرىمشىكتەگى باقىتتىڭ ءدامى - تيانشاننەت

قىتايدىڭ «تيانشاننەت» اقپاراتتىق پورتالىندا وسىنداي تاقىرىپپەن ماقالا جارىق كوردى. شىنجاڭنىڭ موڭعولكۇرە اۋدانى، قاراسۋ قالاشىعى، اقساي اۋىلى مۋيىڭتاي مال ونىمدەرىن وڭدەيتىن كاسىپتىك كووپەراتيۆىنىڭ سەحىندا قىز-كەلىنشەكتەر قاربالاس جۇمىس ىستەپ ءجۇر.

ولار قازاقتىڭ ءداستۇرلى تاعامى بولعان قۇرت پەن ىرىمشىكتى جاسايدى. بۇل ونىمدەردى جاساۋدا الدىمەن سۇتتەن ايران ۇيىتىپ، ىركىت دايىندالادى. ولاردى اشىتقاننان كەيىن مەسكەيدە (كاسترولدە) قايناتىپ، ونان سوڭ ماقتادان جاسالعان دورباعا قۇيىپ، سۋىن اعىزىپ سورعىتىپ، قۇرت جاسايدى.

جۇمىسشىلار قۇرت پەن ىرىمشىكتىڭ ءپىشىنىن قازاقي داعدى بويىنشا قولمەن دايىندايدى دا جايىپ كەپتىرەدى. مۋيىڭتاي مال ونىمدەرىن قايتا وڭدەيتىن كووپەراتيۆ 2015-جىلى قۇرىلعان. اتالعان ورتالىق ءسۇت ونىمدەرىنەن جاسالاتىن قازاق ۇلتىنىڭ عانا ءداستۇرلى تاعامدارىن ازىرلەيدى.

ونىڭ ىشىندە قۇرت-ىرىمشىك، سارى ماي، ايران سىندى ونىمدەر بار. تابيعي تازا ونىمدەردى تۋريستەر ەرەكشە ۇناتىپ جەيتىنى جازىلۋدا.

«قازىرگى ۋاقىتتا كووپەراتيۆتە شامامەن 20 ادام جۇمىس ىستەيدى. جۇمىسشىلاردىڭ كوپشىلىگى جاقىن ماڭداعى اۋىل تۇرعىندارى»، - دەلىنگەن اقپارات كوزىندە.

«كيىز ۇيگە ءتىل بىتىرەمىن»: قۇلجالىق كەستەشى كەلىنشەكتىڭ ارمانى - تيانشاننەت

ق ح ر- دىڭ شىنجاڭنىڭ ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسى، قۇلجا قالاسىندا «كەستەشى كەلىنشەك» اتانعان جەڭىسگۇل نۇرداناقىننىڭ شەبەرحاناسى بار. ول ۇلتتىق كيىم-كەشەكتى، كيىز ءۇي مادەنيەتىن زەرتتەۋگە، جاساۋعا جانە ونى قوعامدا ناسيحاتتاۋعا اتسالىسۋدا.

اتالعان اقپارات كوزىنىڭ دەرەگىنە سۇيەنسەك، ج. نۇرداناقىنىڭ كەستەشىلىكپەن اينالىسقانىنا بيىل 22 جىل بولعان.

«كەستەشى كەلىنشەكتىڭ» نەگىزگى ۇستانىمى ساۋدا ىستەۋدەن گورى، ءداستۇرلى مادەنيەتتى دامىتۋ، دەپ جازادى قىتايلىق ب ا ق.

ونىڭ باستى ماقساتتارىنىڭ ءبىرى قازاقتىڭ كيىز ءۇيىن زامان تالابىنا ساي ەتىپ، ادامداردىڭ پايدالانۋىنا قايتا ەنگىزۋ. جەڭىسگۇل كيىز ءۇيدىڭ كەيبىر ىشكى پروبلەمالارىن شەشۋگە جانە ونى تانىمال ەتۋگە تالپىنۋدا.

ول سول ءۇشىن ءداستۇرلى باسپانانىڭ جاڭا ءتۇرىن زەرتتەۋ جانە ازىرلەۋ ءۇشىن ىشكى موڭعول ولكەسىندەگى كاسىپورىنمەن كەلىسىمشارت جاساسقان. جەڭىسگۇل سيفرلىق نۇسقالار ارقىلى كيىز ءۇيدىڭ ۇلگىلەرىن الەۋمەتتىك جەلىگە سالىپ، قوعامعا تانىمال بولۋىنا جول اشتى. وتكەن جىلى جوبالاپ جاساعان بيىكتىگى 10,2 مەتر، ديامەترى 20 مەتر، جالپى اۋدانى 350 شارشى مەترلىك ۇلكەن كيىز ءۇيى حالىقتىڭ ەرەكشە قىزىعۋشىلىعىن تۋدىرعان.

ونىڭ ايتۋىنشا، قازاقتىڭ كەستەشىلىك ونەرى ۇلتىمىزدىڭ مايەكتى مادەنيەتىنىڭ ءبىرى.

«كەستەشىلىك، سىرماق تىگۋ، باسقۇر توقۋ - بۇل اپا-اجەلەرىمىزدەن بىزگە قالعان ەڭ قۇندى مۇرا. العاش كەستەشىلىك ورتالىعىن قۇرعان كەزدەن باستاپ، ىلەنىڭ جەر-جەرىندەگى قارت قولونەرشىلەرگە بارىپ، تاجىريبە جينادىم. قازىر دە وسى ۇلتتىق ونەرىمىزدى ۇيرەنگىسى كەلەتىن جاستاردىڭ بارلىعى ولاردان العان ۇلگىلەرىمە تاڭعالادى. تەكەس اۋدانىنداعى ءبىر اجەي كەستەشىلىك ونەردىڭ كوپتەگەن تۇلەرىن ۇيرەتتى.

سول سەكىلدى قازاقي كولونەرشىلەردىڭ ءبىرازى وزدەرىندە بار كەستە بۇيىمدارىن ماعان تاپسىرىپ بەردى. ءتىپتى، كەيبىرەۋلەرى كوز جۇمار الدىندا مەنى شاقىرىپ الىپ، ۇلتىمىزدىڭ وسىنداي بەكزات ونەرىن جاقسى قورعاۋىمدى ءارى جالعاستىرۋىمدى وسيەت ەتىپ، ايتىپ كەتتى.

سوندىقتان مەنىڭ ەندىگى ارمانىم - ۇلتتىق مۇرامىز - كەستەشىلىكتى جان- جاقتى دامىتىپ، كيىز ۇيگە ءتىل ءبىتىرۋ»، - دەيدى ول.

موڭعولياداعى ەلشى جالعاس ادىلبايەۆ: قازاقستان مەن موڭعوليا ىنتىماقتاستىعىن ارتتىرۋدىڭ مول مۇمكىندىگى بار

وسى اپتادا موڭعوليالىق kaznews.mn اقپاراتتىق پورتالىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ موڭعولياداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى جالعاس جۇما ۇلى ادىلبايەۆتان العان سۇحباتىن ۇسىنعان.

جالعاس ادىلبايەۆ بۇل سۇحباتىندا ەكى ەل اراسىندا قازىرگى قارىم-قاتىناستىڭ جاي-كۇيى تۋرالى جان-جاقتى ماعلۇمات بەرگەن.

اتاپ ايتار بولساق، ق ر ەشلىسى قازاقستان مەن موڭعوليانىڭ ەكونوميكالىق سالاداعى قارىم-قاتىناسى سوڭعى جىلدارى جاقسى دامىعانىن تىلگە تيەك ەتتى.

«بىزدەن كوبىنەسە ۇن ونىمدەرى، شىلىم، راپس تۇقىمى، مايلى داقىلدار تۇقىمىمەن قاتار، كوفە، شوكولاد ونىمدەرى سياقتى ازىق- تۇلىك جانە كولىك جابدىقتارى موڭعولياعا ەكسپورتتالۋدا.

ال موڭعوليادان قازاقستانعا نەگىزىنەن ەت، ەت ونىمدەرى، پوشتا ماركالارى، قۇندى قاعازدار، ءتۇبىت، كىلەم مەن ءجۇن ونىمدەرى يمپورتتالادى... ەكى ەلدىڭ تابيعاتى مەن اۋا رايى ۇقساس بولعاندىقتان قىس مەزگىلىندەگى قاتتى سۋىق كەزدە دە جۇمىس ىستەي الاتىن قوعامدىق كولىكتەردى ەنگىزۋىمىزگە بولادى»، - دەيدى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ موڭعولياداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى.

سونداي-اق ديپلومات بيىلعى جىلعا جوسپارلانعان ەكى ەل اراسىنداعى جوعارى دەڭگەيدەگى رەسمي ساپارلار دا بارىن ايتتى.

«...بيىل ءبىزدىڭ ەلدىڭ ۇكىمەت باسشىسى ا. مامين سىزدەردىڭ ەلدەرىڭىزگە كەلۋدى جوسپارلاۋدا. موڭعوليانىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا پرەزيدەنت ح. باتتۋلگا قازاقستانعا بارادى دەپ جازىلۋدا. ءوزارا ەكىجاقتى قاتىناستىڭ ماڭىزدىلىعىنا وراي قازاقستاندىق تاراپ وسى جوسپارلانىپ وتىرعان ساپارعا ەرەكشە نازار اۋدارۋدا. سونداي- اق بيىل ساۋدا- ەكونوميكالىق، عىلىمي- تەحنيكالىق جانە مادەني ىنتىماقتاستىق جونىندەگى قازاقستان- موڭعول ۇكىمەتارالىق كوميسسيانىڭ VIII ءماجىلىسىن ۇلانباتىر قالاسىندا وتكىزۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز»، - دەيدى قازاقستاندىق ەلشى سۇحباتتا.

تۇركيادان ورتالىق ازياعا جۇك پويىزى جولعا شىقتى - TRT

تۇركيادا وندىرىلگەن ەكسپورت تاۋارلارىن ازەربايجان، قازاقستان، تۇرىكمەنستان جانە وزبەكستانعا جەتكىزەتىن پويىز كارستان گرۋزياعا قاراي جولعا شىقتى، دەپ حابارلايدى تۇركيا راديوتەلەۆيزيا پورتالى.

اقپارات كوزىنىڭ دەرەگىنە سۇيەنسەك، تۇركيادا وندىرىلگەن تاۋارلاردى ازەربايجان، قازاقستان، تۇرىكمەنستان جانە وزبەكستانعا جەتكىزەتىن 940 مەترلىك پويىز 82 كونتەينەردەن تۇرادى.

«940 مەترلىك پويىز باكۋ- تبيليسي- كارس جەلىسىندە قازىرگە دەيىن جۇرگەن ەڭ ۇزىن پويىز بولىپ سانالادى. تۇركيانىڭ كارس قالاسىنان قوزعالعان پويىز العاشقى ايالداماسى گرۋزياعا قاراي جولعا شىقتى. جەلى بويىنداعى ەلدەرگە جۇك تاستايتىن پويىز توعىز كۇننەن كەيىن وزبەكستانعا بارىپ جەتەدى. توعىز كۇن ىشىندە بارلىق جۇگىن مەجەلەرىنە جەتكىزەتىن بولادى»، - دەپ جازادى TRT.

يران كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان ناۋقاستارعا بودەنە ەتىنىڭ سىعىندىسىن دايىنداۋدا - «فارس» اقپارات اگەنتتىگى

يران كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان ناۋقاستارعا بودەنە ەتىنىڭ سىعىندىسىن دايىنداپ بەرۋدە، دەپ حابارلايدى Рarstoday.

يران كوروناۆيرۋستىڭ تارالۋىمەن كۇرەسىپ جاتقان كۇندەرى حالىقتىڭ ەرىكتى توپتارى كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان ناۋقاستار مەن ولاردى ەمدەيتىن دارىگەرلەر جانە مەدبيكەلەر ءۇشىن كۇن سايىن 500 بودەنە ەتىنىڭ سىعىندىسىن دايىنداۋدا.

يراندىق ب ا ق- تىڭ دەرەگىنشە، بودەنە ەتىنىڭ سىعىندىسى ادامنىڭ يممۋنيتەتىن كۇشەيتۋگە كومەكتەسەدى ەكەن.

يۋنەسكو تىزىمىندەگى تۇركيانىڭ مادەني مۇرالارىنىڭ سانى 83 كە جەتتى - TRT

يۋنەسكو تىزىمىنە تاعى 5 مادەني مۇرامىز ەندى. 18 ساۋىردە تۇركيا راديو تەلەۆيزيا پورتالىندا وسىنداي تاقىرىپتا اقپارات جارىق كوردى.

TRT- ءنىڭ كەلتىرگەن مالىمەتىنە سۇيەنسەك، يۋنەسكو الەم مۇرالارى تىزىمىنە تۇركيانىڭ تاعى 5 نىسانىن ەنگىزگەن. وسىلايشا، ەلدىڭ مادەني مۇرالارىنىڭ سانى 83 ءتى قۇرادى.

«وسىلايشا 2019-جىلى تىزىمدە 78 بولعان تۇركيانىڭ مادەني مۇراسى 83 كە جەتتى. الەمدىك مۇرالار تىزىمىنە تىركەلگەن مادەني مۇرالار انكارانىڭ بەيپازارى تاريحي قالاسى، يزمير تاريحي كەمەجاي قالاسى، وسمانيەدەگى كاراتەپە- اسلانتاش ارحەولوگيالىق الاڭى، كايسەرىدەگى كوراماز قويناۋى جانە ديارباكىرداعى زەرزيەۆان قامالى مەن ميترەۋم عيباداتحاناسى»، - دەپ جازادى تۇركيالىق ب ا ق.

كوروناۆيرۋس ادامداردىڭ پسيحيكالىق دەنساۋلىعىنا ىقپال ەتۋى مۇمكىن - TRT

پسيحولوگتار جاڭا ءتيپتى كوروناۆيرۋس ىندەتىنىڭ قازىر جانە بولاشاقتا ادامداردىڭ پسيحيكالىق دەنساۋلىعىنا «تەرەڭ» اسەر ەتۋى مۇمكىن ەكەنى جونىندە ەسكەرتتى، دەپ حابارلايدى تۇركيا راديو تەلەۆيزيا پورتالى.

اتالعان ب ا ق- تىڭ دەرەگىنە سۇيەنسەك، ماماندار COVID-19 ىندەتى ادامداردىڭ پسيحيكالىق دەنساۋلىعىنا كەرى ىقپالىنا بايلانىستى كولەمدى الدىن الۋ جۇمىستارى جاسالۋى كەرەك.

«ماماندار كوروناۆيرۋس ىندەتى سەبەپ بولعان جالعىزدىق پەن الەۋمەتتىك وقشاۋلانۋ سەبەپتى ادامداردا ۋايىم-قايعى، دەپرەسسيا، جانە وزىنە قول جۇمساۋ تالپىنىستارى مولشەرىنىڭ باقىلاۋعا الىنۋى قاجەتتىلىگىن دە اتاپ ءوتتى. كەيبىر ەلدەردەگى ساۋالنامالار ىندەت سەبەپ بولعان ۋايىم مەن جالعىزدىقتىڭ قازىردىڭ وزىندە پسيحيكالىق دەنساۋلىققا ناشار اسەرىن تيگىزگەنىن كورسەتىپ وتىر.

وسى كەزەڭدە اشۋشاڭدىق پەن ۋايىمشىلدىق سياقتى مازاسىزدىقتان اۋلاق بولۋ قاجەت. ول ءۇشىن اركىم ءوزى قىزىعاتىن نارسەلەرمەن اينالىسۋ، كىتاپ وقۋ، فيلم كورۋ، ءۇي جۇمىستارىن ىستەۋ سىندى پايدالى ارەكەتتەرگە تالپىنۋعا ءتيىس. سونداي-اق، سپورتتىق قيمىلدار جانە كەڭ تىنىس الۋ سياقتى ادىستەردىڭ ادامداردىڭ دەنساۋلىعىنا پايدالى بولاتىنى ۇسىنىس ەتىلۋدە»، دەپ مالىمدەيدى تۇركيالىق ب ا ق.

وزبەكستاندا COVID-19 تۋرالى دەرەكتى فيلم تۇسىرىلمەك - «ءو ز ا» اقپاراتتىق اگەنتتىگى

«وزبەككينو» ۇلتتىق اگەنتتىگى وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنا كوروناۆيرۋستىڭ كىرىپ كەلۋى مەن ونىڭ تاراۋىنىڭ الدىن الۋ جونىندەگى ءىس-شارالار باعدارلاماسىن دايىنداۋ بويىنشا ارنايى كوميسسيانىڭ كومەگىمەن COVID-19 تۋرالى فيلم ءتۇسىرۋدى باستادى، دەپ حابارلايدى «ءو ز ا».

«دەرەكتى فيلم كينوحرونيكا تۇرىندە تۇسىرىلمەك. وندا COVID-19 اتتى قاۋىپتى ىندەتتىڭ وزبەكستاندا تارالۋى مەن پاندەمياسىنا قارسى كۇرەستە ۇكىمەتتىڭ قابىلداعان شارالارى، سونداي-اق ۆيرۋس جۇقتىرعان ناۋقساتار ءۇشىن قۇرىلعان ارنايى اۋرۋحانالار جايلى بەينەلەر تاسپالانادى.

ۇكىمەت مۇشەلەرى، مەديتسينا قىزمەتكەرلەرى، ساراپشىلار، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى جانە ىندەتتەن ساۋىققان ناۋقاستارمەن سۇحباتتارعا كەڭىنەن شولۋ جاسالادى»، دەپ مالىمدەيدى وزبەكستاندىق ب ا ق.

اۆتور: بەيسەن سۇلتان