قىتايداعى ۇزدىك ديكتورلار قاتارىندا ديدار ازات قىزى بار - شەتەلدەگى قازاق ءتىلدى ب ا ق- قا شولۋ
قىتايداعى ۇزدىك تەلەجۇرگىزۋشىلەر قاتارىنداعى قازاق قىزى - قىتايدىڭ «ورتالىق حالىق راديوسى» (CNR)
قىتايلىق kazakcnr.com سايتىندا، ىشكى قىتايداعى سىچۋان پروۆينسياسىنىڭ تەلەارناسىندا جۇمىس ىستەيتىن تەلەجۇرگىزۋشى قانداسىمىز ديدار ازات قىزىمەن بولعان سۇحبات جارىق كوردى. اتالعان اقپارات قۇرالىنىڭ جازۋىنشا، قىتايدىڭ تارباعاتاي ايماعىندا دۇنيەگە كەلگەن ديدار ازات قىزى بەيجىڭدەگى قىتاي گەولوگيا ۋنيۆەرسيتەتىنەن اعىلشىن ءتىلى ماماندىعى بويىنشا باكالاۆر دارەجەسىن جانە قىتايدىڭ اقپاراتتىق مەديا ۋنيۆەرسيتەتىنەن ماگيستراتۋراسىن بىتىرگەن. قازىرگى كۇنى «سىچۋان ت ۆ» ارناسىنىڭ تەلەجۇرگىزۋشىسى بولىپ جۇمىس اتقارىپ ءجۇر. ديدار ب ا ق- قا بەرگەن سۇحباتىندا، ىشكى قىتاي جەرىندەگى ميلليونداعان باسەكەلەستەرىنەن وق بويى وزىپ، رەسپۋبليكاعا تانىمالى تەلەارنادا جۇمىس ىستەپ، بالا كۇننەن تەلەجۇرگىزۋشى بولسام دەگەن ارمانىنىڭ ورىندالعانىن بايانداعان.
«مەنىڭ اتا- انامنىڭ ەكەۋى دە زاڭگەر. ءبىراق مەن ولاردىڭ جولىمەن جۇرمەدىم. بالا كۇنىمنەن ساحنادا سويلەۋگە قىزىعاتىنمىن. ءتورت جاسىمدا وزىمدەي قىزدار قۋىرشاقپەن ويناپ جۇرگەندە مەن ماگنيتوفوندى، ميكروفوندى ۇستاپ ويناعاندى ۇناتادى ەكەمىن. ال ەسەيە باستاعان شاعىمدا قىتايداعى كوپتەگەن بىلىكتى تەلەجۇرگىزۋشىلەرىنىڭ بەيجىڭدەگى قىتاي اقپاراتتىق مەديا ۋنيۆەرسيتەتىنەن وقىعانىن ءبىلىپ، مەندە وسى وقۋ ورىنا تۇسسەم دەپ ارماندادىم. 9- سىنىپتان باستاپ ىشكى قىتايداعى جڭجوۋ قالاسىندا وقىدىم. مەكتەپتە وقىپ ءجۇرىپ ءتۇرلى ءىس- شارالارعا، بايقاۋلارعا بەلسەندى قاتىستىم. ونەر كۋرستارىنا جازىلىپ ءوزىمدى جان- جاقتى جەتىلدىرۋگە تىرىستىم» - دەيدى ديدار ازات قىزى.
ديدار جوعارى وقۋ ورنىندا وقىپ جۇرگەن كەزىندە دە ءتۇرلى كونكۋرستاردا ءوزىنىڭ بىلىكتىلىگىن سان مارتە دالەلدەيدى. ول بەيجىڭ تەلەارناسى ۇيىمداستىرعان «ەڭ سىمباتتى ارۋ» اتتى رەسپۋبليكالىق ديكتورلار باسەكەسىنە قاتىسىپ، قىتايداعى 50 ۇزدىك ديكتوردىڭ قاتارىنا كىرەدى. سونىمەن بىرگە ديدار «جەنمين جيباو» (People Daily) سايتى ۇيىمداستىرعان «مارافون جۇرگىزۋشى» بايقاۋىندا كۇمىس مەدال الىپ، «حالىق سپورتى» مارافون جارىسىنىڭ جۇرگىزۋشىلىگىنە ۇسىنىس ەتىلىپ، قىتايدىڭ مەملەكەتتىك CCTV تەلەارناسىندا پراكتيكادان وتەدى. ديدار بۇل سەكىلدى تالاي جارىستاردا باق سىناپ، توپ جارادى. «ماگيستراتۋرانى وقىپ پىتىرگەننەن كەيىن ماعان شانحاي سپۋتنيكتىك تەلەارناسىنان جانە بەيجىڭدەگى Suning PP Sports تەلەارناسى مەن Sichuan TV سەكىلدى ءۇش تەلەارنادان جۇمىس ىستەۋگە ۇسىنىس بولدى. وسىلايشا بەيجىڭ نەمەسە شانحاي سەكىلدى ۇلكەن قالادا قالىپ جۇمىس ىستەۋ ورايى تۋىپ، تاڭداۋ جاساۋىما تۋرا كەلدى. جاقسى كورگەن ماماندىعىڭ بويىنشا العاشقى جۇمىسىڭدى باستايتىن ورىندى تاڭداۋ وتە ماڭىزدى دەپ ويلادىم. سول تۇرعىدان قاراعاندا Sichuan TV- دە كاسىبي بىلكتىلىگىمدى شىڭداۋعا مۇمكىندىكتىڭ كوپ ەكەنىن ءبىلدىم. سوندىقتان وسى ارنادا جۇمىس ىستەۋدى ءجون سانادىم. كەيىننەن سول ويلاعان ماقساتىما جەتىپ، Sichuan TV- ءدىڭ بىرنەشە ارناسىندا، ءتۇرلى تەلەباعدارلامالاردا تەلەجۇرگىزۋشى بولىپ جۇمىس اتقاردىم. بۇل ارنا مەنىڭ جان- جاقتى جەتىلۋىمە كومەكتەستى» ، - دەيدى ديدار ازات قىزى.
قىتايدا تۇراتىن قىرعىزدار قىرعىزستانعا كومەك زاتتار جىبەردى - «جەنمين جيباو» (People Daily)
شىڭجاڭ- ۇيعىر اۆتونوميالىق ولكەسىنىڭ قىزىلسۋ قىرعىز اۆتونومدى وبلىسى كوروناۆيرۋسكە قارسى كۇرەستە قولداۋ كورسەتۋ ءۇشىن قىرعىزستانعا كومەك اتادى، دەپ حابارلايدى kazakh.people.com.cn سايتى.
اتالعان ب ا ق- تىڭ جازۋىنشا، قىرعىزستان ەلىنىڭ كوروناۆيرۋسكە قارسى كۇرەس شارالارىن قولداۋ ءۇشىن قىتايدا تۇراتىن قىرعىز قانداستارى كومەك رەتىندە العاشقى توپتا 10,000 KN94 ماسكاسى، 200000 مەديتسينالىق ماسكا جانە 1000 دانا حالات جىبەرگەن. «قىتاي حالقى ىندەتكە قارسى كۇرەسىپ جاتقان كەزدە، قىرعىزستان ۇكىمەتى مەن حالقى دا قىتايعا ءوزىنىڭ مۇمكىندىگىنشە قولداۋ كورسەتتى. ال قىرعىزستانداعى قازىرگى جاعدايدا قىتاي حالقى دا قولىنان كەلگەن كومەگىن ايانىپ قالمايدى. الداعى ۋاقىتتا تاعىدا قىرعىزستانعا قىتايدىڭ ەپيدەمياعا قارسى كومەك زاتتارى جەتكىزىلەتىن بولادى» ، - دەپ جازادى «جەنمين جيباو» سايتى.
8 مەملەكەت وكىلدەرى ب ۇ ۇ باس حاتشىسىنا سانكتسيالاردىڭ كوروناۆيرۋسپەن كۇرەسكە تەرىس اسەرىن ەسكەرتتى - «فارس» اقپارات اگەنتتىگى
ب ۇ ۇ- داعى يران، رەسەي، قىتاي، كۋبا، سولتۇستىك كورەيا، يراك، ۆەنەسۋەلا جانە نيكاراگۋا ەلدەرىنىڭ وكىلدەرى ۇيىمنىڭ باس حاتشىسىنا حات جازىپ، كوروناۆيرۋستىڭ ورتاق دۇشپان ەكەنى جانە سانكتسيالاردىڭ ونىمەن كۇرەسۋگە تەرىس اسەر ەتەتىنى جونىندە ەسكەرتتى، دەپ جازادى رarstoday. IRNA
اقپارات اگەنتتىگىنىڭ مالىمەتىنشە، 8 مەملەكەتتىڭ وكىلدەرى ب ۇ ۇ باس حاتشىسى انتونيو گۋتەرريشكە جولداعان حاتتا: «قازىرگى كەزدە حالىقارالىق زاڭدار مەن ب ۇ ۇ- نىڭ جارعىسىن اشكەرە بۇزىپ، ءبىرجاقتى جانە زاڭسىز سالىنعان سانكتسيالار ەلدەردىڭ كوروناۆيرۋسپەن كۇرەسۋىن قيىنداتتى» ، - دەپ جازدى.
حاتتىڭ جالعاسىندا كوروناۆيرۋسقا قارسى كۇرەستىڭ ىنتىماقتاستىق پەن بىرلەستىكتىڭ جوعارى دەڭگەيىن قاجەت ەتەتىنى قۋاتتالىپ: «سانكتسيالار ۇكىمەتتەردىڭ كوروناۆيرۋسقا قارسى كۇرەسىن، اسىرەسە ناۋقاستاردى ەمدەۋگە قاجەت تەستەر مەن ءدارى- دارمەك جانە تاعى باسقا مەديتسينالىق قاجەتتىلىكتەردىڭ ۋاقىتىلى قامتاماسىز ەتۋىن السىرەتەدى» ، - دەپ ەسكەرتىلدى. وسىعان وراي ب ۇ ۇ- داعى 8 مەملەكەتتىڭ وكىلدەرى ۇيىمنىڭ باس حاتشىسىنان ەكونوميكالىق قىسىم كورسەتىپ وتىرعان زاڭسىز سانكتسيالاردىڭ كۇشىن تولىق جويۋدى سۇرادى.
قازاقستانداعى تۇرىك ازاماتتارى ەلىنە ورالادى - TRT
تۇركيانىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى وكىلەتتى ەلشىلىگى ەلگە قايتقىسى كەلگەندەرگە جەدەل حابارلاما جاريالادى. قازاقستانداعى تۇرىك ازاماتتارى 29 - ناۋرىز كۇنىنە دەيىن ەلگە ورالۋىنا بولادى، دەپ جازادى تۇركيا راديو تەليەۆيزيا پورتالى.
«بۇل تۋرالى حابارلامانى قازاقستانداعى تۇركيا ەلشىلىگى الەۋمەتتىك جەلىدەن جاريالادى. حابارلامادا «قازاقستاننان ەلگە ورالعىسى كەلەتىن بارلىق ازاماتتارىمىزدىڭ Air Astana جانە SCAT اۋەجولدارىنىڭ رەيستەرىمەن ەلگە ورالۋىنا مۇمكىندىك جاسالادى» دەپ ايتىلدى. تۇركياعا ورالعىسى كەلەتىن ازاماتتار وسى ەكى اۋەجولىمەن بايلانىسقا شعۋى كەرەك. نۇر- سۇلتان جانە الماتى قالالارىنان ۇشاتىن جولاۋشىلار قالادا كارانتين جۇرگىزىلگەندىكتەن الدىمەن ەلشىلىك جانە الماتى باس كونسۋلدىعىمەن حابارلاسۋى ءتيىس. وسىعان وراي تۇركياعا قايتقىسى كەلەتىن تۇرىك ازاماتتارى 26 - ناۋرىز كۇنى الماتى، 27- ناۋرىز كۇنى اتىراۋ، 28 - ناۋرىز كۇنى نۇر- سۇلتان جانە 29 - ناۋرىزدا الماتىدان ۇشۋىنا بولادى» ، - دەپ حابارلايدى ب ا ق.
وزبەكستان ۇلى بريتانيا مەن پاكىستانعا كۇكىرت ەكسپورتتايدى - «ءوزا» اقپاراتتىق اگەنتتىگى
«وزبەك نەفتگاز» كومپانياسى گازدى قايتا وڭدەۋ ناتيجەسىندە الىنعان كۇكىرت ونىمدەرىن شەتەلگە ەكسپورتتاۋدى جولعا قويدى، دەپ حابارلايدى وزبەكستاننىڭ «ءوزا» مەملەكەتتىك اقپاراتتىق اگەنتتىگى.
«قازىرگى ۋاقىتتا كۇكىرت ەكسپورتىنىڭ العاشقى كەلىسىم- شارتى ۇلى بريتانيادا تىركەۋدەن ءوتتى. كەلىسىم نەگىزىنەن ماي ونىمدەرى، تىڭايتقىشتار جانە استىق وندىرۋگە مامانداندىرىلعان جاھاندىق ساۋدا كومپانيالارىنىڭ ءبىرى «Commoditrade Limited» پەن جاسالدى. كەلىسىمگە ساي «وزبەك نەفتگاز» كومپانياسى 100 مىڭ توننا كۇكىرت ەكسپورتتايدى. سونىمەن قاتار، پاكىستان مەملەكەتتىك «International Business System « كومپانياسىمەن دە ەكسپورتتىق كەلىسىمگە قول قويىلىپ، العاشقى تاپسىرىس 50000 توننا كۇكىرت ونىمدەرىن ەكسپورتتاۋعا كەلىسىم جاسالدى» ، - دەپ جازادى «ءوزا» اقپاراتتىق اگەنتتىگى.
گۇجىمدى اۋليە - «تامدى شارۋاگەرى» گازەتى
وزبەكستاندا شىعاتىن «تامدى شارۋاگەرى» گازەتى « قىزىلقۇم تاريحى بەتتەرىنەن» ايدارىمەن «گۇجىمدى اۋليە» اتتى ماقالا جاريالادى. « قىزىلقۇم ءوڭىرى-كەڭ بايتاق. بۇل ولكەنى ادامدار ەستە جوق ەسكى زامانداردان بەرى مەكەن ەتىپ، ىسسىلى- سۋىق تالاي كۇندەردى باستان كەشىرىپ كەلەدى. سول زامانداردا ەلدى يماندىلىققا، قايىرىمدىلىققا باستاعان، ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى ۋاعىزداپ، جان تازالىعىمەن ەل قۇرمەتىنە بولەنگەن نەبىر اۋليەلەر وتكەن. جەرگىلىكتى حالىق، بۇل كىسىلەر پانيلىك بولعان سوڭ، قابىرلەرىنە زيارات ەتىپ، ولاردى اۋليە سانادى، قۇرمەت ەتتى. زارافشان قالاسىنا جاقىن ماڭداعى «گۇجىمدى اۋليە» قورىمى - وسىنداي قاسيەتتى ورىنداردىڭ بىرى. سول ماڭايدان كۇندە ءوتىپ جۇرسەك تە، وتكەن زامانداردا وسى جەردى مەكەن ەتكەن، ومىرلەرىن يماندىلىققا باعىشتاپ، ادامداردى تۋرا جولمەن ءجۇرۋدى ناسيحاتتاعان ادامدار تۋرالى بىلە بەرمەيمىز» دەپ جازادى گازەت.
گازەتتە گۇجىمدى اۋليەنىڭ ورنالاسقان جەرى، سول ماڭداعى باسقا دا جۇرت كيەلى سانايتىن ورىندار تۋرالى جازىلادى. سولارعا قاتىستى ەل اۋزىنان ۇزىلمەي كەلە جاتقان اڭىزدارعا، اڭگىمەلەرگە نازار اۋدارادى. ماسەلەن، سول اۋليەنىڭ جاتقان جەرىنە جاقىن ماڭدا قورىم بار ەكەن. «وزعان اۋليە» دەپ اتاپ كەتكەن وسى قورىمدا اۋليەنىڭ شىراقشىسى بولعان التىباي اتاعا ارنالعان تاستان جاسالعان ەسكەرتكىش تاقتا بەلگى ورناتىلعان. «وكىنىشكە وراي، ەل اراسىندا «وزعان اۋليە» ، ونىڭ ءومىرى، شىققان تەگى, جاساعان ىستەرى تۋرالى مالىمەت ساقتالماعان. ەسەسىنە، ەل ىشىندە اۋليەنىڭ شىراقشىسى بولعان التىباي اتا تۋرالى قىزىقتى اڭىز- اڭگىمەلەر كوپ. التىباي اتا- قازاقتىڭ كىشى ءجۇز، جەتىرۋ تايپاسىنا جاتاتىن تەلەۋ رۋىنان شىققان كىسى. ەل اۋىزىنداعى اڭىزعا جۇگىنسەك، التىباي اتاعا تۇسىندە «وزعان اۋليە» ايان بەرىپ، قابىرىنىڭ قاراۋسىز قالعانىن، وسى جەرگە كەلىپ، يەلىك ەتۋىن وتىنگەن. سونان التىباي اتا وسى جەرگە كەلىپ، قورىم اينالاسىن تازالاپ، اۋليەنىڭ قابىرىنە تاستان قورعان سالادى. سايداعى بۇلاق كوزىن اشىپ، قۇدىقتى تازالايدى، اينالاسىنا گۇجىمدى داراعىن وتىرعىزادى. داراقتار گۇلدەپ، جايقالا وسكەن بۇل جەر كەيىن «گۇجىمدى اۋليە» اتالىپ كەتەدى. التىباي اتا ءومىرىنىڭ كوپ جىلىن، اۋليگە قىزمەت ەتۋمەن بىرگە، جاردەمگە مۇقتاج كىسىلەرگە كومەك بەرىپ، يماندىلىقتى، ارۋاقتى قۇرمەتتەۋدى ناسيحاتتاعان» دەپ جازادى گازەت.
بۇدان بولەك، گازەتتە جازىلعانىنداي، التىباي اتا «وزعان» اۋليەنىڭ شىراقشىسى عانا ەمەس، كەرەمەت قابىلەت يەسى بولعان ەكەن. ول كىسىگە قاتىستى ەل اراسىنداعى اڭىز، اڭگىمەلەر دە بەرىلەدى. « قىزىلقۇم وڭىرىندە ەستە جوق ەرتە زامانداردان بەرى كەلە جاتقان، وتكەن عاسىرلاردان سىر شەرتەتىن كوپتەگەن اڭىز- اڭگىمەلەر بار. ءبىز ءسوز ەتكەن «گۇجىمدى اۋليە» حيكاياسى- وسى اڭىزداردىڭ ءبىرى عانا. شىندىعىنا كەلسەك، مۇندا كەلسەڭ، جانعا جاعىمدى تىنىشتىق پەن، باسقاشا اسەرلى جەڭىلدىك سەزىنەسىڭ. سول ءۇشىن بە، الدە باسقاشا سەبەپ بولدى ما ەكەن، بىر زامانداردا التىباي اتا مەكەن ەتكەن وسىنداعى كىشكەنە بۇلاق پەن قۇدىق ورنىندا بۇگىنگى كۇنى دەمالىس ورنى سالىنعان» دەپ جازادى گازەت.
اۆتور: باقىتجول كاكەش