تىشقان جىلىنان قانداي جاقسىلىق كۇتۋگە بولادى

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - كوپتەگەن حالىقتار جىل باسىن كۇن مەن ءتۇننىڭ تەڭەلگەن كەزىندە قارسى الادى.

ازەربايجان، يران، اۋعانستان، تاجىكستان، قازاقستان، قىرعىزستان، وزبەكستان سياقتى جىبەك جولى بويىنداعى بارلىق مەملەكەتتەر جاڭا جىلدى وسى كۇنى اتاپ وتەدى. بۇل مەيرام - جەر- انانىڭ ويانىپ، كوكتەم مەزگىلى كەلۋىنىڭ نىشانى.

ەجەلگى گرەك شەجىرەشىسى سترابون دا ناۋرىز مەيرامى تۋرالى جازعان.

«وتە ەجەلدەن قازىرگى كەزگە دەيىن مەسوپوتاميا تۇرعىندارى بۇل كۇندى اتاپ وتەدى. مەيرام كۇنى ساۋداگەرلەر ساۋداسىن، قولونەر شەبەرلەرى جۇمىسىن توقتاتادى. ولار كوڭىل كوتەرىپ، وتقا قايناتىلعان سۋسىن مەن تاعام دايىندايدى» دەپ جازعان ول.

بۇل ەجەلگى مادەنيەتتەن مۇرا بولىپ قالعان جانە يسلام دىنىمەن قاتىسى بولماسا دا - مۇسىلمان حالقى كەڭ كولەمدە اتاپ وتەتىن مەيرام. 2010 -جىلعى 23-اقپاندا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى باس اسسامبلەياسىنىڭ قارارىمەن بۇل مەيرام حالىقارالىق ناۋرىز كۇنى دەپ تانىلعان جانە يۋنەسكو- نىڭ ادامزاتتىڭ ماتەريالدىق ەمەس مادەني مۇرالارى تىزىمىنە ەنگەن. جاپونيادا كوكتەمگى كۇن مەن ءتۇننىڭ تەڭەلۋىن سيۋمبۋن نو حي دەپ اتايدى جانە ءۇش كۇن بۇرىن مەرەكەلەۋدى باستاپ كەتەدى. بۇل كەزدە باقتا ساكۋرا گۇلدەيدى.

جاپوندىقتار ومىردەن ءوتىپ كەتكەن تۋعان- تۋىستارىن ەسكە الىپ، بەيىت باسىنا بارادى. سلاۆيانداردىڭ ەجەلگى سەنىمى بويىنشا ناۋرىز مەيرامى 14 كۇن بويى – 22-ناۋرىزعا دەيىن ءبىر اپتا جانە كەيىن ءبىر اپتا مەرەكەلەنگەن. سول كۇندەردىڭ ءبىرى ياريلا كۇنى دەپ اتالعان. ياريلا - كوكتەم مەن كۇننىڭ قۇدايى، ول ۋاقىتىمەن كەلسە كوكتەم شىعىپ، كۇزدە مول ءونىم بولادى دەگەن سەنىم بولعان. وسى مەرەكەدە ولار وت جاعىپ، جاماندىقتان ارىلۋ ءۇشىن ۇستىنەن سەكىرگەن. بۇل مەرەكە كەيىن ماسلەنيتسا دەپ اتالىپ كەتتى. بيىل شىعىس جىل ساناۋى بويىنشا - تىشقان جىلى. قازاق حالقىنىڭ مۇشەلدىك جىل ساناۋى تىشقان جىلىنان باستالادى.

ول بۇگىن – 22-ناۋرىزدا كىرەدى. قازاق حالقى تىشقان جىلىن ىرىس- ىنتىماقتا، باق-بەرەكەلى جىل دەپ ساناعان. استرولوگتاردىڭ ايتۋىنشا، تىشقان جىلى جەكە ومىردە دە، قوعامدا دا اۋقىمدى وزگەرىس الا كەلەدى. بۇل جىلى جالقاۋلىققا، السىزدىككە جول بەرمەي، ادال ەڭبەك ەتۋگە ۇمتىلعان ءجون. باتىس ەلدەرىندە تىشقان زياندى، اۋرۋ تاراتۋشى رەتىندە سانالسا، شىعىس ەلدەرىندە باتىل، اقىلدى، قۋ، ماقساتقا جەتپەي قويمايتىن بولىپ سيپاتتالادى.

دەمەك، بۇل جىل ماقساتقا ۇمتىلاتىن ەڭبەكقور ادامداردىڭ جولى بولاتىن جىل دەۋگە بولادى.

اۆتور: زارينا قاھارمان