اسا قاتەرلى ءارى جۇقپالى دەرتكە ادامزات بولىپ قارسى تۇرۋىمىز قاجەت - ەرسۇلتان بەكتۇرعانوۆ، ءماجىلىس دەپۋتاتى

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - قازىرگى تاڭدا اسا قاتەرلى دە جۇقپالى دەرت - كوروناۆيرۋسقا قارسى شارالار جاسالىپ جاتقانى بەلگىلى.

وسىعان وراي ءماجىلىس دەپۋتاتى، «Nur Otan» پارتياسى فراكسياسىنىڭ مۇشەسى ەرسۇلتان بەكتۇرعانوۆ قازاقپارات تىلشىسىنە سۇحبات بەردى.

- ەرسۇلتان وتەعۇل ۇلى، بۇگىنگى تاڭدا الەم جۇرتشىلىعىن قاتتى الاڭداتىپ وتىرعان ەڭ باستى ىندەت - «كوروناۆيرۋس». وسى دەرتتىڭ تارالۋىنا بەي-جاي قاراپ وتىرا بەرۋگە بولمايتىن شىعار. ءسىز قانداي وي-پىكىرىڭىزدى العا تارتار ەدىڭىز؟

- قازىرگى باسپا سوزدە جاريالانىپ جاتقان مالىمەتتەر بويىنشا، دۇنيە جۇزىندە 64 مىڭ 627 ادام وسى «كوروناۆيرۋس» اۋرۋىنا شالدىققان، ال 1 مىڭ 486 ادام كوز جۇمعان! وكىنىشكە وراي ادام ءولىمى كۇن سايىن كوبەيۋدە. قانداي جاعدايدا بولسا دا، ءبىر ادامنىڭ ەمەس، وسىنشا ادامنىڭ ءولىمى ول - ۇلكەن قاسىرەت، ورنى تولمايتىن قايعى، جۇرەككە سالماق تۇسىرەتىن وقيعا!

ەڭ سوراقىسى، بۇل وتە جۇقپالى دەرت تەز ارانىڭ ىشىندە بۇكىل الەمدى جاۋلاپ الۋدا. كەيىنگى مالىمەتتەردە ونىڭ قامتۋى جاپونيا، سينگاپۋر، تايلاند، وڭتۇستىك كورەيا، ينديا، گەرمانيا، فرانسيا، يتاليا، ۇلى بريتانيا، ءتىپتى كانادا جانە امەريكا قۇراما شتاتتارىنا دا جەتكەنى ايتىلۋدا. جۇقپالى اۋرۋلار ساراپشىسى گابريەل ليۋن مىرزانىڭ بۇگىنگى بۇكىل الەمگە تاراعان جاعىمسىز اقپاراتىنا قاراعاندا، بۇل كەسەل وسىلاي تۇزاقتالماي جالعاسا بەرسە، الەم حالىقتارىنىڭ 60 پروتسەنتىن شارپۋى مۇمكىن ەكەن. ال، ەگەر، «جامان ايتپاي، جاقسى جوق» دەگەندەي، اۋرۋعا شالدىققانداردىڭ ىشىندەگى قايتىس بولعانداردىڭ سانى 1 پروتسەنتتى قۇراعاننىڭ وزىندە، 45 ميلليون ادام مەرت بولادى ەكەن. بۇل - بۇرىن-سوڭدى دۇنيەدە بولماعان اپات.

بۇكىل الەم عالىمدارى مەن دارىگەرلەرى بۇل ۆيرۋسقا دۇنيە ءجۇزى بولىپ قارسى تۇرۋ كەرەك ەكەنىن مالىمدەپ وتىر. ارينە، وعان قىرۋار قارجى جانە جەر شارىن مەكەندەگەن حالىقتاردىڭ ءبارى بىرىگىپ، جۇمىلىپ، ارەكەت جاساۋى كەرەك ەكەندىگى كىمگە بولسا دا تۇسىنىكتى دەپ ويلايمىن.

- وسى ورايدا، ءسىزدىڭ ۇسىنىسىڭىز قانداي؟

- مەنىڭ پايىمداۋىمشا، قارجى تابۋ ءۇشىن، بارلىق مەملەكەتتەر كەلىسىپ، ءبىر تاڭنىڭ اتۋىندا، ءبىر كۇندە الەمدە بولىپ جاتقان بارلىق سوعىستاردى توقتاتۋ كەرەك. سول سوعىسقا، اسكەرگە كەتىپ جاتقان قاراجاتتى كوروناۆيرۋس جۇقپالى اۋرۋىنا قارسى ءىس-قيمىلعا جۇمساۋ كەرەك دەپ سانايمىن!

الەمنىڭ بارلىق ەلدەرى ءبىر جىلدا اسكەري كۇشتەرگە، جالپى سوعىسقا بايلانىستى ىستەرگە 1,5 تريلليون ا ق ش دوللارى كولەمىندە قاراجات جۇمسايدى ەكەن. مىسالى: ءبىر سيرياداعى 2011 -جىلدىڭ باسىندا مەملەكەت ىشىندەگى ازاماتتاردىڭ قارسىلاستىعىنان تۋىنداعان سوعىس، كەيىن بىرنەشە مەملەكەتتەردىڭ ارالاسۋىنا اكەپ سوعىپ، 19 ميلليونعا جۋىق حالقى بار، مىڭداعان جىلدار تاريحى بار مەملەكەتتىڭ شاڭىراعى ورتاسىنا تۇسۋىنە اكەلىپ سوعىپ وتىر. عاسىرلار بويى وتىرعان جەرىنەن 12 ميلليونعا جۋىق ادام قاشىپ، 4 ميلليوننان استامى شەت ەلدەرگە بوسىپ كەتكەن. بۇلاردىڭ كوپشىلىگى ايەلدەر مەن جاس ءوسپىرىم بالالار. سول ەلدىڭ ەكونوميكاسى، ساراپشىلاردىڭ ايتۋىنشا، ءبىر ايدا 4,5 ميلليارد ا ق ش دوللارىن جوعالتىپ وتىر. 2000-3000 جىلدىق تاريحى بار، اسا باعالى، قۇندى ەسكەرتكىشتەر قيراتىلىپ، جەرمەن-جەكسەن بولعان. ەندى بۇل ەلدىڭ ءبىز جاساپ وتىرعان عاسىردا كەرەگەسىنىڭ كەرىلۋى، شاڭىراعىنىڭ تىكتەلۋى بەيمالىم!

سونىمەن قاتار، دۇنيە جۇزىندە ءبىر كۇننىڭ وزىندە 40 مىڭ ادام، ال جىلىنا 14,5 ميلليوننان استام ادامنىڭ اشتىقتان، تويىپ تاماق ىشپەگەندىكتەن، سانيتارلىق نورمالاردىڭ جوقتىعىنان قايتىس بولاتىنىن ەسكەرسەك، كىمگە بولسا دا ويلانۋ كەرەكتىگى اقيقات!

بۇكىل الەم حالىقتارى بىرلەسىپ، ورتاق شەشىمگە كەلىپ، دۇنيەنى شارپىپ كەلە جاتقان اسا قاتەرلى دەرتتى توقتاتۋعا ارەكەت جاساۋى كەرەك ەكەندىگىن دالەلدەپ جاتۋدىڭ ءوزى ارتىق دەپ ويلايمىن! سوندىقتان اسا قاتەرلى ءارى جۇقپالى دەرتكە ادامزات بولىپ قارسى تۇرۋىمىز قاجەت!

وي بولىسكەنىڭىزگە راقمەت.