وليمپيادالىق رەيتينگكە ەنگەن بالۋاندارىمىز بار - دزيۋدودان ۇلتتىق قۇرامانىڭ باس باپكەرى

None
None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - وسىدان بىرنەشە كۇن بۇرىن فرانسيا استاناسى پاريجدە دزيۋدودان ءداستۇرلى «Grand Slam» تۋرنيرى ءوتتى.

ول جارىستى قازاقستاندىقتار ءبىر كۇمىس، ءبىر قولا مەدالمەن اياقتادى.

العاشقى قولا مەدالدى 60 كەلىدە ەل نامىسىن قورعاعان ەلدوس سمەتوۆ جەڭىپ العان بولاتىن. ول جارتىلاي فينالدا رەسەيلىك ياگو ابدۋلادزەگە ەسە جىبەرىپ، قولا مەدال ءۇشىن وتكەن كەزدەسۋدە وڭتۇستىك كورەيا سپورتشىسىنان باسىم ءتۇستى. ەكىنشى كۇمىس مەدالدى 73 كەلى سالماقتا سىنعا تۇسكەن جانساي سماعۇلوۆ جەڭىپ الدى. ول فينالعا دەيىن ەشكىمگە دەس بەرمەي كەلگەن بولاتىن. اقتىق باسەكەگە دەيىن التى بەلدەسۋ وتكىزىپ، بارلىق قارسىلاستارىنان باسىم ءتۇستى. وكىنىشكە قاراي، «التىن» ءۇشىن سوڭعى بەلدەسۋدە جاپونيالىق سويچي حاشيميتودان «ۆاززاري» ۇپايىمەن ۇتىلىپ قالدى.

وسى جارىستان كەيىن، قازاقپارات ءتىلشىسى دزيۋدودان ۇلتتىق قۇرامانىڭ باس باپكەرى ايدىن سماعۇلوۆقا حابارلاسىپ، قازاقستاندىق تاتامي شەبەرلەرىنىڭ اتالعان جارىستاعى كورسەتكىشتەرى مەن توكيو وليمپياداسى الدىنداعى ماقسات- جوسپارلارى تۋرالى سۇراعان ەدى. بۇگىن نازارلارىڭىزعا سول سۇحتاتتى ۇسىنعاندى ءجون كورىپ وتىرمىز.

- ايدىن قۇدايبەرگەن ۇلى، پاريجدە وتكەن Grand Slam تۋرنيرىنە قاتىسىپ قايتتىڭىزدار. جالپى جارىس قالاي ءوتتى؟

- بۇل - جىل سايىن وتەتىن ءداستۇرلى دودا. سوندىقتان ءار جىلى جوعارى دەڭگەيدە ۇيىمداستىرىلادى. دارەجەسى جاعىنان الەم چەمپيوناتىنان كەم تۇسپەيدى. بۇل جارىسقا بيىلدىڭ وزىندە 117 مەملەكەتتەن كەلگەن 700 دەن استام بالۋان باق سىنادى. ولاردىڭ اراسىندا بىرنەشە دۇركىن الەم جانە وليمپيادا ويىندارىنىڭ چەمپيوندارى دا باق سىنادى. ءار بەلدەسۋ اسا تارتىسقا تولى بولدى. بۇل جارىستا بالۋاندار وزدەرىنىڭ وليمپيادا ويىندارىنا قانشالىقتى دايىن ەكەندەرىن تەكسەرىپ الۋعا تاماشا مۇمكىندىك الدى.

- بالۋاندارىمىز بۇل جارىستى ءبىر كۇمىس، ءبىر قولا مەدالمەن اياقتادى. شاكىرتتەرىڭىزدىڭ بۇل جەتىستىگىنە كوڭىلىڭىز تولدى ما؟

- ءبىزدىڭ قۇراما 1 كۇمىس، 1 قولا مەدال جەڭىپ الدى. بۇل دا جامان كورسەتكىش ەمەس. الايدا، باستى جۇلدە «التىندى» الا الماعانىمىز، ارينە، وكىنىشتى. ءبىراق، ءبىزدىڭ قازىرگى باستى ماقساتىمىز - وليمپيادا ويىندارىنا دەيىن قاجەتتى بارلىق ۇپايدى جيناۋ. سول ۇپايلار ءبىزدى ءتورتجىلدىق دوداعا قاتىسۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. قازىر الەمدىك رەيتينگتە ءبىر سالماقتىڭ وزىندە 400-500 بالۋاننان تۇر. ءار سالماقتان وليمپيادا ويىندارىنا تەك 18 بالۋان عانا قاتىسا الادى. ەندى سول 18 سپورتشىنىڭ قاتارىنا كىرۋدىڭ ءوزى قانشالىقتى قيىن ەكەنىن ويلاي بەرىڭىز. سوندىقتان وسىنداي ءار جارىستاعى سپورتشىلارىمىزدىڭ جيناعان 10 ۇپايى دا، 1000 ۇپايى دا وتە ماڭىزدى. بۇل دودادا ءار بالۋانىمىز وزدەرىنە قاجەتتى ۇپايىنا يە بولدى. ەڭ باستىسى، ەشكىم جاراقات العان جوق. سول سەبەپتى، شاكىرتتەرىمنىڭ ونەرىنە جوعارى باعا بەرە الامىن.

- جالپى، وسى جارىسقا اتتانار الدىندا قاي سالماقتارداعى بالۋاندارعا سەنىم ارتتىڭىز؟ ىشتەي ءوزىڭىزدىڭ ەسەبىڭىز بولعان شىعار؟

- البەتتە، ونداي ەسەپ ءار باپكەردە بولادى. ءبىراق، بالۋاندارىمىزدى اناۋ وسال، مىناۋ مىقتى دەپ بولە قاراۋعا بولمايدى. ءار سالماقتىڭ ءوز مىقتىلارى بار. نەگىزى ءبىز، 60، 66، 73، 81 جانە 90 كەلى سالماقتا مەدال الامىز دەپ جوسپارلاعان بولاتىنبىز. سول ماقساتىمىزدىڭ تەڭ جارتىسى ورىندالدى. بۇل جامان كورسەتكىش ەمەس. جوعارىدا اتاپ وتكەنىمدەي، وسى Grand Slam تۋرنيرىنە 117 مەملەكەتتەن ەڭ تاڭداۋلى بالۋاندار كەلدى. سول ەلدەردىڭ بارلىعى ەلدەرىنە جۇلدەمەن كەتكەن جوق. ساناۋلى مەدالدىڭ ەكەۋىنە قول جەتكىزدىك. كەيبىر بالۋاندارىمىز مەدال الماسا دا، وزدەرىنە قاجەتتى شامالى ۇپايىن الىپ قايتتى.

- كەيبىر بالۋاندارىمىز جارىستى ەرتە اياقتاپ جاتتى. جالپى، جۇلدەگە ىلىگە الماعان بالۋاندارىمىزعا نە جەتىسپەدى دەپ ويلايسىز؟

- بۇل - سپورت! سپورتتا جەڭىس پەن جەڭىلىس قاتار جۇرەدى. وزدەرىڭىز كورگەندەي، بالۋاندارىمىزدىڭ ءبىرى جارىستى ەرتە اياقتاسا، ءبىرى جۇلدەلى ورىندارعا دەيىن جەتتى. ال، تاعى ءبىر بالۋانىمىز جۇلدەلى ورىنعا سىنىق سۇيەم جەردەن ءسۇرىنىپ جاتتى. بۇل سپورتتا بولاتىن قۇبىلىس. كەيدە اتاعى التى قۇرلىققا ءمالىم، وليمپيادانىڭ ەكى-ءۇش، الەمنىڭ 7-8 دۇركىن چەمپيوندارىنىڭ ءوزى ەكىنشى، ءۇشىنشى اينالىمنان اسپاي جارىستان شىعىپ قالىپ جاتادى. مىسالعا ايتا كەتسەك، وسى پاريجدە وتكەن Grand Slam تۋرنيرىندە دزيۋدودان ەكى دۇركىن وليمپيادا ويىندارىنىڭ چەمپيونى، ون ءبىر رەت الەم بىرىنشىلىگىندە توپ جارعان فرانتسۋز تەددي رينەر جاپون جىگىتى كوكورو كاگەرۋدەن جەڭىلىپ قالدى. 100 كەلىدەن جوعارى سالماقتا ونەر كورسەتەتىن سپورتشىنىڭ بۇل 2010 -جىلدان بەرى ءبىرىنشى جەڭىلىسى. ياعني، ول بۇعان دەيىن ون جىلعا جۋىق ۋاقىت جەڭىلمەگەن. كوردىڭىز بە، سپورت دەگەن وسىلاي. چەمپيوندىق اتاق ماڭگى ءبىر بالۋاننىڭ ەنشىسىندە بولمايدى.

- وسى پاريجدە وتكەن Grand Slam تۋرنيرىنەن كەيىن حالىقارالىق دزيۋدو فەدەراتسياسى الەمدىك رەيتينگتى جاڭارتتى. اتالعان رەيتينگتە ەلدوس سمەتوۆ 5868 ۇپايمەن ەكىنشى ساتىدا بولسا، جانساي سماعۇلوۆ 700 ۇپاي قوسىپ، جەتى ساتىعا جوعارىلادى. جالپى، وليمپياداعا جولداما بەرەتىن رەيتينگتىك تۋرنيرلەر قاشان اياقتالادى؟

- بۇگىنگى تاڭدا سپورتشىلارىمىز وليمپيادالىق رەيتينگتە قارقىندى تۇردە ۇپاي جيناپ جاتىر. بىلتىرعى كورسەتكىشىمىزگە فەدەراتسيا باسشىلارى «قاناعاتتانارلىق» دەگەن باعا بەرگەن بولاتىن. ەندى بيىل ءبىزدىڭ الدىمىزدا ۇلكەن دودا - وليمپيادا ويىندارى تۇر. سول ءۇشىن بىزگە ەش بوساڭسۋعا بولمايدى. قازىردىڭ وزىندە وليمپيادالىق رەيتينگتە تۇرعان بالۋاندارىمىز بار. بيىل الدىمىزدا بۇل دودادان بولەك ءالى كوپتەگەن جارىستار بار. ناقتىراق ايتساق، الداعى، ياعني وليمپيادا ويىندارىنا دەيىن ازيا چەمپيوناتىنان بولەك، كوپتەگەن گران- پري، گراند- سلەم، ازيا جانە ەۋروپا كۋبوكتارى بار. بارلىعىندا سپورتشىلارىمىز مەدالمەن بىرگە ۇپايعا تالاسادى. ەڭ سوڭعى جارىس - مامىر ايىندا كاتاردا وتەتىن تۋرنير. سودان كەيىن ۇپاي جۇيەسى جابىلادى. ءبىز كاتاردا وتەتىن تۋرنيردەن كەيىن، ياعني مامىر ايىنىڭ سوڭىندا توكيو وليمپياداسىنا كىمدەردىڭ باراتىنىن ناقتى حابارلايتىن بولامىز.

- قازىر وليمپيادالىق رەيتينگتە تۇرعان بالۋانداردى اتاپ كەتسەڭىز...

- البەتتە، وليمپيادالىق رەيتينگتە تۇرعان بالۋاندار قاتارىندا قۇرامامىزدىڭ كوشباسشىسى 60 كەلىدە ونەر كورسەتەتىن ەلدوس سمەتوۆ بار. سونىمەن قاتار، وسى سالماقتا عۇسمان قىرعىزبايەۆ تا وليمپيادالىق رەيتينگتە تۇر. 66 كەلىدە ەرلان سەرىكجانوۆ پەن ەلدوس جۇماقانوۆ، 73 كەلىدە جانساي سماعۇلوۆ تا وليمپيادالىق رەيتينگكە ءبىر تابان جاقىنداپ قالدى. 81 كەلىدە ديدار حامزا، 90 كەلىدە يسلام بوزبايەۆتار ەندى الداعى تۋرنيرلەردە جاقسى ونەر كورسەتسە، وليمپيادالىق رەيتينگكە ەنگەلى تۇر. ال، 100 كەلىگە دەيىنگى سالماقتاعى ايبەك سەرىكبايەۆ پەن اسا اۋىر سالماقتاعى ەراسىل قاجىبايەۆ وليمپيادالىق رەيتينگتەن ءسال الشاقتاۋ بولعانىمەن ءتورت جىلدىق دوداعا دەيىن ولاردا قاجەتتى ۇپايلارىن تۇگەندەپ ۇلگەرەدى دەگەن ۇمىتتەمىز.

- جوعارىدا اتالعان رەيتينگتىك جارىستارعا تەك قانا ۇلتتىق قۇرامانىڭ ۇزدىكتەرىن عانا اپاراسىزدار ما، الدە وزگە دە بالۋاندارعا مۇمكىندىك بەرىلە مە؟

- ءبىز بۇل جارىستارعا تەك ۇزدىكتەردى عانا اپارمايمىز. ءار جارىسقا رەيتينگتە تۇرعان ءتۇرلى بالۋاندار بارادى. ءبىز جاستارعا دا، جاسوسپىرىمدەرگە دە مۇمكىندىك بەرەمىز. جاسوسپىرىمدەردەن 60، 66 كەلىدە جاقسى سپورتشىلار ءوسىپ كەلەدى. ەگەر ولار ءىرى جارىستاردا كوزگە ءتۇسىپ، جاقسى باسەكەلەستىك تۋدىرا السا، ولاردى دا قاتارعا قوسامىز. بۇل جولى، ياعني فرانتسيادا وتكەن گراند- سلەم تۋرنيرىنە ءبىرىنشى ءنومىرلى بالۋاندارىمىزدى تۇگەل قاتىستىردىق. سەبەبى، بۇل - الەمدەگى ەڭ مىقتى جارىستاردىڭ ءبىرى. ول تۋرالى جوعارىدا اتاپ وتتىك. ديۋسسەلدورفتاعى گران- پري تۋرنيرىنە ۇپايى از سپورتشىلاردى جىبەرەمىز، ال ماروككوداعى تۋرنيردە نەگىزگى قۇرام كۇرەسەدى.

ليتسەنزيا يەلەنۋ ءۇشىن ۇپايى جەتپەي جاتقان جىگىتتەر ەكاتەرينبۋرگتە سىنعا تۇسەدى. گرۋزيا مەن تۇركياداعى تۋرنيرلەرگە نەگىزىنەن جاستاردى اپارامىز. ودان كەيىن، موڭعوليادا ازيا چەمپيوناتىنىڭ جالاۋى جەلبىرەيدى. وعان بالۋاندارىمىز تۇگەل قاتىسادى. سودان كەيىنگى Masters تۋرنيرىندە جىگىتتەر بار كۇشىن پايدالانىپ، ۇپاي الۋى ءتيىس. سەبەبى، وليمپياداعا ىرىكتەۋ كەزەڭى وسى جارىسپەن جابىلادى. بۇل تۋرنيرلەر اراسىندا ءوزىمىزدىڭ كەزەكتى وقۋ- جاتتىعۋ جيىندارىمىز بار. ال توكيو وليمپياداسى قارساڭىندا ەكى اي ءۇزىلىس الىپ، دايىندىق جۇرگىزەمىز. ەڭ باستىسى - وليمپيادالىق رەيتينگتە تۇرعان بالۋاندارىمىز وقۋ- جاتتىعۋ بارىسىندا جاراقات الىپ قالماي، توكيو وليمپياداسىندا جاقسى ونەر كورسەتە بىلسە بولعانى.

- پاريجدەگى Grand Slam تۋرنيرىنە كوروناۆيرۋستىڭ كەسىرىنەن قىتاي قۇراماسى قاتىسقان جوق. بۇل «ۆيرۋس» وسىنداي رەيتينگتىك جارىستارعا عانا ەمەس، وليمپيادا ويىندارىنا دا قاۋىپ ءتوندىرۋى مۇمكىن بە؟

- بۇل تۋرالى مەن جاۋاپ بەرە المايمىن. ءبىراق، شىنىمەن بۇل جارىسقا قىتاي قۇراماسى قاتىسا العان جوق. وعان سەبەپ بەلگىلى. وليمپياداعا دەيىن ءالى ۋاقىت بار. وسى جارىس بارىسىندا حالىقارالىق دزيۋدو فەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى ماريۋس ۆيزەر ارنايى وتكىزگەن جينالىستا بۇل ماسەلە ءسوز بولدى. وندا «قىتاي سپورتشىلارىنا بەلگىلەنگەن كورسەتكىشتەرگە ساي، رەيتينگتىك جارىستارعا قاتىستىرماي-اق، وليمپياداعا قاتىسۋعا مۇمكىندىك بەرۋ» تۋرالى ءسوز بولدى. ونىڭ وزىندە مىڭ رەت تەكسەرىپ، تەك جۇقپالى ىندەتتى جۇقتىرماعاندارىن عانا وليمپياداعا شاقىرۋ كەرەكتىگى ايتىلدى. بۇل سوڭعى شەشىم نەمەسە ناقتى اقپارات ەمەس. سوندىقتان، قىتاي سپورتشىلارىنىڭ وليمپياداعا قاتىسۋ-قاتىسپاۋى الداعى ۋاقىتتىڭ ەنشىسىندە. جالپى الەم بولىپ، بۇل اۋرۋدىڭ ەمىن تاۋىپ، اۋىزدىقتاماسا، وليمپيادا ويىندارىنىڭ وتۋىنە كەرى اسەرىن تيگىزەرى انىق.

- سوڭعى سۇراق، وليمپيادا ويىندارىندا قانشا مەدال الۋدى كوزدەپ وتىرسىزدار؟

- وتە اۋىر سۇراق. ازىرگە مەدال تۋرالى ايتۋ ەرتە. جوعارىدا اتاپ وتكەنىمدەي، ءدال قازىرگى ماقساتىمىز بارلىق سالماقتا وليمپيادالىق رەيتينگكە ەنىپ، وليمپيادا ويىندارىندا تولىق قۇرامدا باق سىناۋ. ول ءۇشىن ءبىزدىڭ ءار سالماقتاعى بالۋاندارىمىز الەمدىك رەيتينگتە ۇزدىك 18 بالۋاننىڭ قاتارىنا ەنۋ كەرەك. سوندا عانا وليمپياداعا بارا الادى. سوندا عانا وليمپيادانىڭ مەدالىنە تالاسا الادى.

- اڭگىمەڭىزگە كوپ راحمەت!

اۆتور: كۇنسۇلتان وتارباي


سوڭعى جاڭالىقتار