كەڭەس وداعىنىڭ باسشىسى برەجنەۆكە تەلەگرامما بەردىم - باتەس ىدىرىس قىزىنىڭ ەستەلىگى

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - (ۇلت جاناشىرى جۇمابەك تاشەنوۆتىڭ جارى باتەس ىدىرىس قىزىنىڭ ەستەلىگىنەن) جۇمابەكپەن قىرىق بەس جىل تۇرمىس قۇردىق. «ءوزىڭدى كۇت»، - دەپ ماعان جۇمىس ىستەتپەي قويعان- دى. ول بالالارعا ەرەكشە قامقور ەدى.

ءبىر جاققا ءىسساپارعا شىقسا، بارىسىمەن تەلەفون سوعىپ، ءۇي-ءىشىنىڭ جاي- جاپسارىن ەگجەي- تەگجەيلى سۇراي باستايتىن.

- وۋ، تاڭەرتەڭ عانا كەتكەن جوقپىسىڭ؟ - دەيتىنمىن مەن كۇلىپ.

جۇمابەك تاشەنوۆ قازاق ك س ر- ى مينيسترلەر كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى بولعان كەزىندە قازاق مەملەكەتىنىڭ اۋماق تۇتاستىعىنىڭ ساقتالۋىنا كوپ ەڭبەك ءسىڭىردى. ماڭعىستاۋدى تۇرىكمەنستانعا قوسۋ جونىندەگى ۇسىنىستارعا تويتارىس بەردى. تىڭ ولكەسىنە بىرىكتىرىلگەن سولتۇستىك وبلىستاردى رەسەيگە، وڭتۇستىك قازاقستاننىڭ ماقتا ەگەتىن اۋداندارىن وزبەكستانعا بەرۋگە قارسى شىقتى. قازاقستان جەرىندە يادرولىق جارىلىستار جاساۋعا قارسىلىق ءبىلدىردى. وسىدان كەيىن «ۇلتشىل» دەپ ايىپتالىپ، ن. حرۋشەۆتىڭ نۇسقاۋىمەن قىزمەتىنەن بوساتىلدى.

1961 - 1975 -جىلدارى شىمكەنت (قازىرگى وڭتۇستىك قازاقستان) وبلىسى اتقارۋ كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى بولدى. 1975 -جىلى وداقتىق دارەجەدەگى دەربەس زەينەتكەرلىككە شىقتى. ءومىرىنىڭ سوڭعى كەزەڭىندە «قاراكول» عىلىمي- زەرتحانالىق ينستيتۋتىندا، تۇركىستان وبلىسى تالداۋ- ەسەپتەۋ ورتالىعىندا قىزمەت اتقاردى.

جۇمابەك بۇل دۇنيەدەن تەك شىندىق پەن ادىلدىكتى تۋ ەتىپ، ەشكىمگە ەشۋاقىتتا جالىنباي ءوتتى عوي. تەك جاعدايىن ايتىپ، كومەك سۇراي كەلگەندەرگە كومەگىن ايامايتىن. ال وزىنە ەشنارسە سۇراماي ءوتتى.

جۇمابەك ءۇش اعايىندى ەدى. جۇمابەك ۇلكەن جۇمىستان الىنعاندا، ورتانشى اعاسى - ماناپتى دا كوپ ۇزاتپاي قىزمەتىنەن الىپ تاستادى. بۇعان قالاي جۇرەگىڭ اۋىرمايدى؟ ۇلكەن اعاسى قاسەن دەگەن ازامات ءومىر بويى تەمىر جول بويىندا جۇمىس ىستەگەن قارا تورى جۇمىسشى ادام. تۇرعان ءۇيىن كورسەڭ، ءبىزدىڭ ادامداردىڭ توزىمدىلىگىنە قايران قالاسىڭ. قاسەن اعاي دا قايتىس بولىپ كەتتى.

بىزدەر كوممۋنيست جانە شميدت كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىنداعى ءۇش بولمەلى ۇيدە قىسىلىپ- قىمتىرىلىپ تۇرۋشى ەدىك. پولتوراتسكي كوشەسىنەن بىرنەشە كوتتەدج سالىنا باستاعان- دى. وبكوم سونىڭ بىرەۋىن جۇمابەككە بەرەتىن بولعان. ءۇي ىشىمىزبەن قۋانىپ قالعانبىز. بىزگە تيەسىلى پاتەر بەلگىلى بولعان سوڭ وردەرىن الماساق تا، وزىمىزشە يەمدەنىپ ءىشىنارا جوندەۋ جۇمىسىن باستاعانبىز. ءبىر كۇنى «بۇل ءۇي سىزدەرگە بەرىلمەيتىن بولدى» دەگەن حابار ءتيدى. بۇل اتقان وقپەن بىردەي بولدى. جۇمابەك زەينەتكەرلىكتە. وبكومعا بارىپ بىلسەيشى دەسەم، نامىستانىپ بارمايدى.

نە ىستەۋ كەرەك؟ كوپ ويلانباي ماسكەۋگە، برەجنەۆكە تەلەگرامما بەردىم. ءبىز الماتىدا كەزىندە برەجنەۆپەن ارالاسىپ تۇرعان ەدىك. لەونيد يليچ مەنى «ۆاليا» دەيتىن. بارلىق جايدى ايتىپ، «ۆاليا» دەپ قول قويىپ، تەلەگراممانى جونەلتتىم. كوپ ۇزاعان جوق، شاماسى ون كۇننەن كەيىن «ءۇي سىزدەرگە بەرىلەتىن بولدى» دەگەن قۋانىشتى حابار الدىق.

- بۇلارعا نە بولعان؟ - دەپ جۇمابەك تۇككە تۇسىنبەي تاڭ قالدى. مەن «ءۇيدىڭ قالاي بەرىلگەنى» تۋرالى جۇمابەككە شىنىمدى ايتىپ ەدىم، ونىڭ جۇزىندەگى قۋانىش لەزدە عايىپ بولدى. مەن ونىڭ جان كۇيىن سول ۋاقىتتا بىردەن ءتۇسىندىم. ءبىراق ول كەزدە بۇدان باسقا جول دا، امال دا جوق ەدى...