«ورىس تىلىنە تيىسپەيمىز»: توقايەۆ لاتىن الىپبيىنە كوشۋ جايىندا ءسوز قوزعادى
جۋرناليستىڭ كوپشىلىك كيريلليتسادان باس تارتۋ رەسەيدەن ءبىر قادام الشاقتاۋ دەپ قابىلدايدى دەگەن ساۋالىنا پرەزيدەنت ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىنىڭ دۇرىس جۇرگىزىلمەۋىنەن دەپ جاۋاپ بەردى.
«تەك قازاق تىلىنە عانا رەفورماتسيا جاسالادى، ءبىز ورىس تىلىنە تيىسپەيمىز جانە قوزعامايمىز»، - دەپ ءتۇسىندىردى توقايەۆ.
ول لاتىنعا كوشۋ - ۇزاق ءارى قيىن پروتسەسس ەكەنىن حابارلادى. بولجام بويىنشا قازاق ءتىلى لاتىن گرافيكاسىن 2025-جىلدارعا قاراي قولدانا باستايدى. بۇگىنگى كۇنى جاڭا ءالىپبيدىڭ ءۇش نۇسقاسى تانىستىرىلعان، الايدا پرەزيدەنت كوڭىلى ۇشەۋىنە دە تولماعان.
مەملەكەت باسشىسى بەلگىلەنگەن مەرزىمدە ماسەلەنىڭ شەشىلۋىنە تولىقتاي دايىن بولۋ ءۇشىن ءتيىستى ورگاندارعا بۇل ماسەلەنى عالىمدارمەن بىرگە قاراۋدى تاپسىردى.
«ءبىزدىڭ قاتەلىك جىبەرگىمىز كەلمەيدى»، - دەدى پرەزيدەنت DW.com باسىلىمىنا بەرگەن سۇحباتىندا.
پرەزيدەنت ءالىپبي اۋىستىرۋدىڭ سەبەپتەرىنىڭ ءبىرى رەتىندە قازاق ءتىلىن، ونىڭ ىشىندە تۇركى الەمىندە كەڭىنەن تاراتۋعا دەگەن ۇمتىلىستى اتادى.
ول تۇرىك ءتىلىنىڭ بىرنەشە جىلدان بەرى لاتىن قارپىن قولداناتىنىن، ءدال وسى ءالىپبيدى وزبەك، ءازىربايجان، تۇرىكمەن تىلدەرى دە پايدالاناتىنىن اتاپ ءوتى. ازيا ەلدەرىنىڭ اراسىندا قازاق تىلىنەن بولەك قىرعىزستان مەن موڭعوليا دا كيريلل ارىپتەرىمەن جازادى.
الايدا، پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، لاتىن الىپبيىنە كوشكەندە دە، قازاقستان بۇرىنعىداي كيريلل الفاۆيتىنەن تولىعىمەن باس تارتۋدى جوسپارلامايدى، الفاۆيتتەر قاتار ءومىر سۇرەدى.
قازاقستان باسشىسى قازاق كلاسسيكتەرىنىڭ ەڭبەكتەىر ءدال وسى گرافيكامەن جازىلعاندىقتان كيريلل قارپىنەن تولىعىمەن باس تارتۋ دۇرىس ەمەس دەدى.
ەسكە سالا كەتەيىك، اتالعان سۇحبات قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ 5-6- جەلتوقسانعا جوسپارلانعان گەرمانياعا مەملەكەتتىك ساپارى قارساڭىندا وتكىزىلگەن بولاتىن. اڭگىمە بارىسىندا توقايەۆ ءوزىن ۋكرايناداعى جاعدايلار قورقىتپايتىنىن اتاپ ءوتتى.
جۋرناليست مەملەكەت باسشىسىنا «قازاقستان بيلىگى ۋكرايناداعى جاعدايلاردان، اتاپ ايتقاندا، قىرىمداعى اننەكسيا مەن ەلدىڭ شىعىسىنداعى سوعىستان قورىقپادى ما» دەگەن ساۋال قويدى. توقايەۆ ءوز كەزەگىندە قازاقستاننىڭ قىرىمدا اننەكسيا بولدى دەپ ەسەپتەمەيتىنىن العا تارتتى.
مەملەكەت باسشىسى توقايەۆ ەلباسىعا قاتىستى ايتىلعان سىندار مەن ميتينگتەرگە قاتىستى پىكىرىن دە ءبىلدىردى.
سونىمەن بىرگە ول ەلوردانىڭ اتاۋى نۇر-سۇلتانعا وزگەرۋىنە قاتىستى ويىن ايتىپ، قازاقستاندا جەكە باسقا تابىنۋشىلىق جوق دەدى.
سونداي-اق، ول كوپشىلىك اراسىندا تاراپ جۇرگەن قوس بيلىك تۋرالى قاۋەسەتتەرگە جاۋاپ بەردى. ونىڭ سوزىنشە، تاندەم جوق - زاڭدى سايلانعان پرەزيدەنت بار.