الەمنىڭ قاي ەلدەرى «ءساتسىز مەملەكەتتەر» دەپ تانىلدى

None
None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - ءساتسىز مەملەكەت (اعىلش. Failed state) دەپ - مەملەكەتتىك باسقارۋ جانە ەكونوميكاسى ومىرگە قابىلەتسىز كۇيگە كەلگەن مەملەكەتتەردى اتايدى.

سونىمەن بىرگە «نازىك مەملەكەت» تەرمينى دە قابىلداندى (اعىلش. Fragile state)، ياعني ساتسىزدىككە دۋشار بولعان مەملەكەت.

مەملەكەتتەردىڭ السىزدىك يندەكسى (Failed States Index) بيلىكتىڭ اۋماقتىڭ تۇتاستىعىن، ەلدەگى دەموگرافيالىق، ساياسي جانە ەكونوميكالىق جاعدايىن باقىلاۋ مۇمكىندىگىن ەسەپكە الىپ شىعارىلادى. «Fund for Peacە» امەريكالىق زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ مالىمەتىنشە، 2019 -جىلى ءساتسىز مەملەكەتتەردىڭ تىزىمىنە 9 ەل كىرەدى.

ەڭ ناشار احۋال - 2009 -جىلدان بەرى ازداعان ۇزىلىستەرمەن ازاماتتىق سوعىس ءجۇرىپ جاتقان يەمەندە. ۇكىمەت اسكەرلەرى مەن ءتۇرلى يسلامدىق توپتار اراسىنداعى ازاماتتىق سوعىس ون جىلدان بەرى جالعاسىپ كەلە جاتقان سوماليدىڭ دە جاعدايى جاقسى ەمەس.

ءساتسىز مەملەكەتتەر تىزىمىندەگى باسقا ەلدەر - وڭتۇستىك سۋدان، سيريا، كونگو دەموكراتيالىق رەسپۋبليكاسى، ورتالىق افريكا رەسپۋبليكاسى، چاد، سۋدان جانە اۋعانستان.

«ساتسىزدىككە» ۇشىراۋ قاۋپى بار ەلدەردىڭ تىزىمىنە افريكا قۇرلىعىنىڭ كوپتەگەن مەملەكەتتەرى، سونداي-اق گايتي، پاكىستان، يراك جانە سولتۇستىك كورەيا كىرەدى.

2019 -جىلى الەمدەگى ەڭ تۇراقتى مەملەكەت فينليانديا بولدى. ودان ءارى تۇراقتىلىق رەيتينگىندە نورۆەگيا، شۆەيتساريا، دانيا، اۆستراليا، يسلانديا جانە كانادا ەڭ تۇراقتى مەملەكەتتەر تىزىمىندە تۇر.

bilim-all.kz

سوڭعى جاڭالىقتار