عابيت مۇسىرەپوۆ جانە ونىڭ ايەلدەرى

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - جازۋشىنىڭ ءبىرىنشى ايەلىنىڭ اتى - قانشايىم. ول ءبىر بايدىڭ كەلىنى بولعان كورىنەدى.

اۋىلدا اسكەري قىزمەتتە جۇرگەن عابەڭ قانشايىمدى الىپ قاشىپ، ۇيىنە اكەلىپ تۇسىرگەن ەكەن. كوپ ۇزاماي، ءوزى ورىنبورعا رابفاكقا وقۋعا كەتەدى دە، قانشايىم اكە-شەشەسىنىڭ قولىندا قالادى.

ورىنبوردا جۇرگەنىندە پەداگوگيكا ينستيتۋتىندا وقيتىن قۇسني ياعفاروۆا دەگەن تاتار قىزىنا عاشىق بولادى. كوپ ۇزاماي ەكەۋى ۇيلەنەدى. عابەڭ قۇسني اپايمەن قىرىق جىل وتاسادى. كوپ ءسوزى جوق، اقىلىنا كوركى ساي، پاراساتى ءبىر باسىنا جەتىپ ارتىلاتىن قۇسني ايەل رەتىندە باقىتتى بولدى ما، بولمادى ما، ول جاعىن تاپ باسىپ ايتۋ قيىن.

ءبىراق، عابەڭنىڭ بارلىق ەركەلىگىن كوتەرگەنى - شىندىق. جازۋشىنى الاقانىنا سالىپ، ايالاپ وتكەنىن كوزكورگەندەر جىر عىپ ايتادى. ءسابيت مۇقانوۆتىڭ ۇيىندەگى ءماريام اپايدىڭ سوزىمەن ايتساق: «قۇسني ءبىر اياۋلى جان ەدى. بيازى، جىبەكتەي ەسىلگەن، جۋاس ادام ەدى. عابيتتىڭ قانداي قىلىعى بولسا دا، ءۇنسىز ءتوزدى. كۇيەۋىن بالاشا ماپەلەي كۇتتى، ءبىر اۋىز قاتتى ءسوز ايتپادى، ءسوز قايىرمادى. تاماقتى قانداي ءدامدى ءپىسىرۋشى ەدى، ۇستاعان دۇنيەسى قانداي!.. جۇرگەن ءجۇرىسى بىلىنبەيتىن، زيانسىز، كونبىس ادام بولاتىن. عابيت نە ايتسا دا - زاڭ، ءتۇن كەلە مە، كۇن كەلە مە، ءبىر اۋىز ءسوز ايتپايتىن. بار ءدامدىسىن اۋزىنا توسىپ، ءۇستى-باسىن مۇنتازداي عىپ كۇتتى. شالباردى ۇتىكتەگەن كەزدە سۋ ەمەس، حوش ءيىستى ءاتىر قۇيىپ ۇتىكتەگەندى سول قۇسنيدان كوردىم».

قۇسني اپاي اقىلى دا، ايلاسى دا ءبىر باسىنا جەتىپ ارتىلاتىن پاراسات يەسى بولعان دەپ بىلەمىز. اقىن قادىر مىرزا ءالي «ءيىرىم» اتتى ەستەلىك-ەسسەسىندە دە وسى قۇسني اپايدىڭ ايەل زاتىنىڭ ىشىندەگى ەڭ ءبىر اقىلدىسى ەكەنىن اشىپ كورسەتكەن.

الايدا، جاراتىلىسىنان سەرى، سال عابەڭ جاس اكتريسا رايسا مۇحامەدياروۆاعا عاشىق بولىپ قالعان.

قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى رايسا - رايا مۇحامەدياروۆا قىزىلوردا ءوڭىرىنىڭ تۋماسى. اكەسى ءماجيت تورە تۇقىمىنان، ال اناسى مەڭسۇلۋ تاتار قىزى ەكەن. ماڭدايعا جازعاننان اسپايسىڭ دەگەن راس. ايتپەسە، رايا اپاي ءوزى تۇسكەن شەت تىلدەر ينستيتۋتىن ءبىتىرىپ، اعىلشىن ءتىلىنىڭ مۇعالىمى بولىپ شىققاندا ۇلى جازۋشىمەن جولى تۇيىسەر مە ەدى، تۇيىسپەس پە ەدى، كىم ءبىلسىن؟! ۇلى جازۋشى مەن تالانتتى اكتريسانىڭ اراسىنداعى دراما 1962 -جىلدان باستالادى. اراعا ەكى جىل سالىپ، عابەڭنىڭ قىرىق جىل وتاسقان جارى قۇسني اپاي دۇنيە سالادى.

جىلعا جەتپەي عابەڭ توسەك جاڭعىرتىپ، وزىنەن 37 جاس كىشى رايسا سۇلۋمەن شاڭىراق كوتەرەدى. ءبىراق، ەكەۋىنىڭ وتباسىلىق عۇمىرى باياندى بولدى دەۋ قيىن. وعان اراداعى جاس ايىرماشىلىعى، رايسا اپايدىڭ ونەردەن قول ۇزگىسى كەلمەۋى، ال عابەڭنىڭ وعان قارسى بولۋى ىقپال ەتكەن دەپ توپشىلاۋعا بولادى.

ايتپاقشى، ءسابيت مۇقانوۆ پەن عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ اراسىنىڭ سۋىسىپ كەتۋىنە رايسا اپايدىڭ دا ازداپ قاتىسى بولۋى مۇمكىن. سەبەبى، سابەڭ قۇداسىنىڭ قۇسنيدىڭ جىلى وتپەي توسەك جاڭعىرتۋىن اسا قۇپتاماعان كورىنەدى. ءتىپتى، عابەڭ مەن رايسا اپايدىڭ ۇيلەنۋ تويىنا دا بارماپتى (توي شاعىنداۋ وتسە كەرەك - ج. ءا. ). كەيىننەن دە بىرنەشە رەت سوزگە كەلىپ قالىپ جۇرگەن كورىنەدى. وتىرعان جەردە ءىلىپ-شالىپ، ءتيىسىپ وتىراتىن بولىپتى. ءبىراق، ءبىر-بىرىنەن ءبىرجولا سۋىسىپ كەتپەگەن. تاعدىر قوستى دەگەن سول شىعار، بۇگىندە مۇسىرەپوۆ پەن مۇقانوۆتىڭ مۋزەيىنە دەيىن بىرگە.

جازۋشىنىڭ ءتورتىنشى جانە سوڭعى ايەلى - عازيزا بيسەنوۆا. ماماندىعى ماشينيستكا. كەزىندە مۇحتار اۋەزوۆتىڭ ماشينيستكاسى بولعان، عابەڭمەن دە شىعارمالارىن باسىپ بەرىپ ءجۇرىپ تابىسقان. بۇلار باس قوسقاندا عازيزا اپايدىڭ جاسى الپىستىڭ ار جاق، بەر جاعىندا بولعان.

ءبىراق، بۇلاردىڭ تورتەۋى دە ەسىل ازاماتتى ەڭ ۇلى مۇراتقا جەتكىزبەگەن…

عابيت مۇسىرەپوۆ تولەبايەۆ پەن قازىرگى قاراساي باتىر كوشەلەرىنىڭ قيىلىسقان تۇسىندا تۇرعان ەكەن. سول ماڭدا ديماش احمەت ۇلى قونايەۆتىڭ ەسكەرتكىشى بار. كلاسسيك جازۋشى سول توڭىرەكتە تىنىعىپ، دەمالاتىن كورىنەدى. بىردە جازۋشى شەرحان مۇرتازا سەرۋەندەپ ءجۇرىپ عابيت مۇسىرەپوۆپەن كەزدەسىپ قالادى. شەر-اعاڭنىڭ ايتۋىنشا، سول جولى جازۋشى: «جالعىز ۇلى باردىڭ شىعار-شىقپاس جانى بار. ەكى ۇلى باردىڭ وكپە-باۋىر، جالى بار. ءۇش ۇلى باردىڭ بۇحارادا مالى بار. ءتورت ۇلى باردىڭ اسپانعا سالعان جولى بار… مەندە سونىڭ بىرەۋى دە جوق»، - دەگەن ەكەن. «ءبىر كەم دۇنيە» دەمەسكە امالىڭ جوق. ءبىراق، قۇدايعا شۇكىر، جازۋشىنىڭ ۇيىندە كەستەتىگەرلەر از بولماعان.

اۆتور: جۇلدىز ءابدىلدا