ەلورداعا قاراپ وتىرىپ ءوزىم دە تاڭ قالامىن - نۇرسۇلتان نازاربايەۆ

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - «حابار» تەلەارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ەلوردانىڭ الاتاۋدان ارقاعا قالاي كوشىرىلگەندىگى جايىندا ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

«ەلوردانى الاتاۋدىڭ باۋرايىنان ارقانىڭ توسىنە الىپ كەلۋ دە وڭاي شارۋا بولعان جوق. ەشبىر مەملەكەت ونى جاساعان دا جوق. موڭعولدىڭ پرەمەر- مينيسترىمەن وسىنىڭ الدىندا كەزدەستىم. ولار دا ۇلان- باتىردىڭ تۇبىندە قالا سالايىن دەپ جاتىر. ءبىزدىڭ تاجىريبەمىزدى ۇيرەنگىسى كەلەدى»، - دەدى ەلباسى.

ن. نازاربايەۆ الماتىنىڭ اقمولاعا كوشىرىلۋىنە قارسى بولعان ادامداردىڭ دا كوپ بولعانىن ايتتى.

«سەبەبى، سەنبەدى، جاعداي قيىن، ۇكىمەتتە اقشا جوق ەدى. بۇل قالانى قالاي سالاسىڭ، الماتىدان سۋ شىقتى ما؟ - دەگەن كوپ اڭگىمەنى ەستىدىم. ءبىراق بۇل دا ءبىزدىڭ گەوساياساتىمىزدىڭ شارۋاسى ەدى. ونى تۇسىنگەن ادام ءتۇسىنۋى كەرەك. بۇل جەردە قازاق جوق بولاتىن. قازىر قازاقستانداعى ەڭ قازاقي قالا - نۇر- سۇلتان قالاسىنا اينالدى»، - دەدى ن. نازاربايەۆ.

ەلباسى ەلوردامىزدىڭ ارقا توسىنە اۋىسۋىمەن وڭتۇستىكتەگى قالىڭ قازاقتىڭ كوشى دە سولتۇستىككە بەت بۇرعانىن اتاپ ءوتتى.

«مەن ءوزىم كەيدە مىناۋ قالاعا قاراپ وتىرىپ، ىستەلگەن جۇمىستى قاراپ وتىرىپ، وزىمە ءوزىم تاڭ قالامىن. ءوز كوزىمە ءوزىم سەنبەيمىن. قالاي قولدان كەلدى، قالاي بولدى؟ بۇل مەنىڭ بۋىنىمنىڭ ىستەگەن شارۋاسى وسى. ەلدىڭ قولداۋىنا، وسىلاي جىگەر بەرگەنىنە ريزامىن»، - دەپ قوستى ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى.

قازاقستان بيلىگى ۇلكەن قالالارعا باعىتتالعان ۋربانيزاتسيانى باسقارا ءبىلۋى كەرەك.

«پاريجگە قاراڭىز. ول قالاي دامىعان؟ كىشكەنە عانا پاريج بولدى. كەيىن قالا شەتىن حالىق تولتىردى دا، بيلىك تۇرعىن ءۇي كۆارتالدارىن سالا باستادى. وسىلايشا، قالا وسە بەردى. نيۋ- يورك تە سولاي ءوسىپ كەلەدى. مەحيكوداعى 20 ميلليون ادامنىڭ جارتىسى قالا شەتىندە تۇرادى. كەز كەلگەن قالادا سولاي. ياعني، ادام وزىنە قولايلى ورتانى تاڭدايدى. ۇلكەن قالالاردا عىلىم داميدى، زاۋىتتار مەن كاسىپورىندار سالىنادى، ۇزدىك جوعارى وقۋ ورىندارى سوندا بولادى. مەكتەپتەر دە، مەيرامحانالار دا ۇزدىك. ءبارى ساپالى. سەبەبى، ۇلكەن قالالاردا عىلىم مەن ءبىلىم قوردالانادى. تيىسىنشە، ادامنىڭ مۇنداي قالاعا تارتىلۋى زاڭدى. بۇل ۋربانيزاتسيانى ەشكىم توقتاتا المايدى»، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.

ەلباسىنىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، بۇل ۋربانيزاتسيانى باسقارىپ ۇيرەنۋ كەرەك.

«ماسەلەن، استانادا دا، الماتىدا دا سونداي ماسەلەلەر بار. سوندىقتان، قالاساق تا، قالاماساق تا ۇلكەن ميلليون حالقى بار قالالار ءبارىبىر بولادى. تالداۋشىلار مەن ساراپشىلار ءبارى ءبىر اۋىزدان «الەمدى ميلليون حالقى بار قالالار باسقارادى» دەگەن پىكىردە. بولجام بويىنشا، ميلليون حالقى بار 600 قالا بار دەلىنەدى. ول شاھارلاردا عىلىم مەن ءبىلىم شىڭدالادى. مادەنيەت داميدى. ميلليون حالقى بار قالانى ولمەس قالالار دەپ اتايدى. نەگە؟ سەبەبى، داعدارىس كەزىندە دە وندا جۇمىس كۇشى بار. ۇلكەن قالالار ءونىم شىعارىپ ساتسا، ساتىپ الۋشىلار دا تابىلادى. ياعني، قالا ءوز- ءوزىن قامتي الادى»، - دەدى ول.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ الماتىنىڭ حالقى 2 ميلليون ادامعا تاقاپ قالعانىن، ەلوردادا 1,25 ميلليون ادام ەكەنىن، شىمكەنتتىڭ 1 ميلليون حالقى بارىن ەسكە سالدى.

«جارتى ميلليون حالقى بار قاراعاندى، اقتوبە سەكىلدى قالالار دا جىل ساناپ ءوسىپ كەلەدى»، - دەدى ول.

اۆتور: ايان بەكەن ۇلى