قاسىم- جومارت توقايەۆ ت م د ەلدەرى باسشىلارى كەڭەسىنىڭ وتىرىسىنا قاتىستى

اشحاباد. قازاقپارات – ق ر پرەزيدەنتى قاسىم- جومارت توقايەۆ ت م د مەملەكەتتەرى باسشىلارى كەڭەسىنىڭ وتىرىسىنا قاتىستى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات اقورداعا سىلتەمە جاساپ.

شاراعا ازەربايجان، ارمەنيا، بەلارۋس، قىرعىزستان، مولدوۆا، رەسەي، تاجىكستان، تۇرىكمەنستان، وزبەكستان ەلدەرىنىڭ كوشباسشىلارى قاتىستى.

جيىن بارىسىندا تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعى شەڭبەرىندە كوپقىرلى ءوزارا ءىس- قيمىل جونىندە پىكىر الماستى. سونداي- اق 2020 -جىلعى ت م د- عا ءتوراعالىق ەتۋ جانە ت م د اتقارۋ كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى تۋرالى ماسەلەلەر قارالدى.

مەملەكەت باسشىسى ءوز سوزىندە تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعى ۇيىمىن ودان ءارى دامىتۋعا قاتىستى ءوزىنىڭ كەشەندى ۇسىنىستارىن ايتتى.

پرەزيدەنتتىڭ پىكىرىنشە، ت م د - دوستاستىق ەلدەرى اراسىندا ساياسي، ەكونوميكالىق جانە گۋمانيتارلىق بايلانىستاردى ساقتاپ، نىعايتۋعا زور ىقپال ەتكەن بەدەلدى حالىقارالىق ۇيىم.

قاسىم- جومارت توقايەۆ دۇنيەجۇزىندە شيەلەنىستەر مەن بەلگىسىزدىكتىڭ ءداۋىرى تۋىپ، سەنىمسىزدىك داعدارىسىنىڭ كەسىرىنەن حالىقارالىق قاتىناستاردىڭ ارحيتەكتۋراسى شاتقاياقتاپ، الەمدىك ەكونوميكانىڭ تۇراقسىزدىعىنان دامۋشى ەلدەردەن قارجى «قاشىپ» جاتقانىن اتاپ ايتتى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ ويىنشا، وسىنىڭ سالدارىنان ايماقتىق ينتەگراتسياعا كوزقاراس وزگەرىپ، بۇعان دەيىن مىزعىماستاي كورىنگەن قارىم- قاتىناستار مودەلى ءارتۇرلى سىناقتاردان وتۋدە.

- ءبىزدىڭ ۇيىمعا وزگەرمەلى ومىرگە ىڭعايلانا وتىرىپ، اسا كۇردەلى دە قاجەتتى بەيىمدەلۋ پروتسەسىنەن ءوتۋ كەرەك. نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ باستاماسىمەن ت م د- نى قۇرىلىمدىق جاڭعىرتۋ پروتسەسىنە كىرىستىك. 2017 -جىلى ۇيىمنىڭ ودان ءارى دامۋ تۇجىرىمداماسى مەن ەكونوميكالىق دامۋ ستراتەگياسىن وزەكتەندىرۋ جۇمىستارى باستالدى. مەن وسى جۇمىستاردى جالعاستىرۋعا نيەتتىمىن، - دەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى ت م د- نىڭ نەگىزگى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى ساۋدا- ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ دەپ سانايدى.

- ت م د- دا 2011 -جىلى قۇرىلعان ەركىن ساۋدا ايماعى ءبىزدىڭ مەملەكەتتەر اراسىنداعى تاۋار اينالىمىن جاقسارتۋعا جاعداي جاسادى. سونىمەن قاتار ساۋدا ىنتىماقتاستىعىن ودان ءارى كەڭەيتۋ ءۇشىن قازىرگى كەدەرگىلەردى ازايتۋ جونىندەگى جۇمىستاردى جالعاستىرۋ كەرەك. ۇيىم شەڭبەرىندە ەكونوميكالىق ءوزارا ءىس- قيمىلدارعا تىڭ سەرپىن بەرۋ ءۇشىن قوسىمشا ءوسۋ مۇمكىندىكتەرىن قاراستىرۋ قاجەت، - دەپ توپشىلايدى قاسىم- جومارت توقايەۆ.

پرەزيدەنت بىرلەسىپ اتقاراتىن ءبىرقاتار پەرسپەكتيۆالى باعىتتاردى اتادى. ولار: سيفرلى تەحنولوگيالار، ەلەكتروندى ساۋدا، ەركىن قىزمەت كورسەتۋ جانە تۋريزم.

- سيفرلى تەحنولوگيالاردىڭ قارقىندى دامۋى مەملەكەتتەردىڭ تىنىس- تىرشىلىگىن وزگەرتتى. ت م د ەلدەرىنىڭ بارلىعىندا ەكونوميكانى سيفرلاندىرۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر. بىرلەسكەن جۇمىستىڭ ناتيجەسىن كورۋ ءۇشىن ۇيىم شەڭبەرىندە ءبىلىم مەن تاجىريبە الماسىپ، كۇش بىرىكتىرۋ ماڭىزدى. وسى ورايدا، ت م د اۋماعىندا زاماناۋي تەحنولوگيالار جونىندە تۇراقتى نەگىزدە ارنايى فورۋمدار ۇيىمداستىرۋدى ۇسىنامىن، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قاسىم- جومارت توقايەۆ 2018 -جىلى الەمدەگى ەلەكتروندى ساۋدا كولەمى جەكە تاۋار اينالىمىنىڭ % 11,5 قۇراپ، 1,8 تريلليون دوللارعا جەتكەنىن ايتتى. ساراپشىلاردىڭ بولجامىنشا، 5 جىلدان كەيىن بۇل كورسەتكىش 2,8 تريلليون دوللارعا جەتەدى. پرەزيدەنت ۇيىم شەڭبەرىندە ەلەكتروندى ساۋدانى دامىتۋعا ىقپال ەتەتىن نورماتيۆتىك قۇجات ازىرلەۋدى ۇسىندى. قازىر دوستاستىق ەلدەرىنىڭ جالپى الەمدىك ساۋداداعى ۇلەسى % 1.

مەملەكەت باسشىسى تۋريزم سالاسىنداعى ءوزارا ءىس- قيمىلدىڭ بولاشاعى زور ەكەنىنە توقتالدى. قاسىم- جومارت توقايەۆتىڭ ايتۋىنشا، اتالعان سالا الەمنىڭ كوپتەگەن مەملەكەتتەرىنە پايدا اكەلىپ وتىر.

- دوستاستىق ەلدەرىنىڭ ءارقايسىسىنا ءتان دەمالىس ورىندارى، تابيعي جانە تاريحي نىساندارى بار. ولار الەمنىڭ تارتىمدى تۋريستىك باعىتتارىن تولىقتىرا الادى، - دەدى پرەزيدەنت.

ءتۇرلى ۆيزالىق جانە ميگراتسيالىق ەرەجەلەر تۋرالى ايتقان مەملەكەت باسشىسى ت م د  تەرريتورياسىندا شەنگەن كەلىسىمى سەكىلدى «دوستاستىق ۆيزاسى» دەگەن شارتتى اتاۋمەن ءبىرىڭعاي جۇيە ەنگىزۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋدى ۇسىندى.

قاسىم- جومارت توقايەۆ بۇل باستاما تۋريستەر سانىن كۇرت ارتتىراتىنىن، الايدا، اتالعان ماسەلەنى ساراپشىلاردىڭ جان- جاقتى زەرتتەۋى قاجەت ەكەنىن ايتتى.

پرەزيدەنت ۇيىم اياسىندا 2020 -جىلدى جەڭىستىڭ 75 جىلدىعىنا ارنالۋىنىڭ سيمۆولدىق ءمانى بار دەدى.

- سول سۇراپىل جىلداردا ءبىزدىڭ حالقىمىز، ونىڭ ىشىندە قازاقستاندىقتار دا بار، باسقىنشىلار توندىرگەن قاتەرگە جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ قارسى تۇردى. مايدان دالاسىندا قازا بولعان باتىرلارعا، ارداگەرلەر مەن تىل ەڭبەككەرلەرىنە قۇرمەت كورسەتۋ ءبىزدىڭ ورتاق پارىزىمىز. ءبىز، قازاقستاندىقتار، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستىڭ تاريحىنىڭ بۇرمالاۋىنا تۇبەگەيلى قارسىمىز، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

ءسوز سوڭىندا قاسىم- جومارت توقايەۆ قازاقستاننىڭ ت م د اۋماعىندا تەرەڭ ءارى جۇيەلى ۇجىمداسۋعا دايىن ەكەنىن مالىمدەدى.