ماڭعىستاۋدا ادەبيەت جانە ونەر قايراتكەرلەرىنىڭ حالىقارالىق كونگرەسى ءوتتى

None
None
اقتاۋ. قازاقپارات - اقتاۋ قالاسىنداعى «دوستىق ۇيىندە» حالىق جازۋشىسى، ق ر ەڭبەك ەرى ءابىش كەكىلباي ۇلىنىڭ 80 جىلدىعىنا ارنالعان ادەبيەت جانە ونەر قايراتكەرلەرىنىڭ حالىقارالىق كونگرەسى ءوتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

ماڭعىستاۋ وبلىسى اكىمدىگى مەن ش. ەسەنوۆ اتىنداعى كاسپي مەملەكەتتىك تەحنولوگيالار جانە ينجينيرينگ ۋنيۆەرسيتەتى مۇرىندىق بولعان شاراعاالەمنىڭ ءار تۇكپىرىنەن كەلگەن ادەبيەتتانۋ، ءتىل ءبىلىمى، تاريح، فيلوسوفيا، پەداگوگيكا، پسيحولوگيا، الەۋمەتتانۋ، ساياساتتانۋ سەكىلدى گۋمانيتارلىق سالا ماماندارى، مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى مەن عالىم- زەرتتەۋشىلەر قاتىستى.

ءبىرىنشى بولىپ ءسوز العان ق ر پرەمەر- ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى بەردىبەك ساپاربايەۆ ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ عارىشتىق ويلاۋ جۇيەسى، دارياداي شەكسىز ءبىلىمى، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىنىڭ كەرەمەت قۇپياسىن اشۋ ءۇشىن بۇگىنگى كۇننىڭ قارىمدى زەرتتەۋشىلەرى جابىلا كىرىسۋى كەرەكتىگىن ايتتى.

«شەكسپيردىڭ شەبەرلىگى مەن تەرەڭدىگىنە بويلايمىز دەپ ول تۋرالى الەمدە ءارتۇرلى تىلدە 15 مىڭ، كەيبىر دەرەكتەردە 25 مىڭنان استام كولەمدى زەرتتەۋلەر جازىلعان ەكەن. ونىڭ ىشىندە تەك ءتىل ماماندارى عانا ەمەس، ونىڭ ىشىندە پسيحولوگ تا، دارىگەر دە، ساياساتكەر دە، تاريحشى دا، سۋرەتشى دە، ساياحاتشى، مۋزىكانت، گەولوگ، اگرونوم، ءتىپتى مال دارىگەرى مەن ءتىس دارىگەرى دە بار كورىنەدى. ءابىش الەمىنىڭ لينگۆيستيكالىق- گەوگرافيالىق- جاراتىلىستانۋشىلىق- ادامتانۋشىلىق- پسيحولوگيالىق كارتاسىن تولىققاندى سىزىپ شىعۋ ءۇشىن دە وسىنداي دەڭگەيدەگى زەرتتەۋ جۇمىستارى كەرەك. ونىڭ دارىنىن ءبىر عانا فيلولوگيالىق ولشەممەن ولشەۋگە كەلمەيدى. ونىڭ ءبىر ءوزى الەمدىك ۋنيۆەرسيتەت سياقتى بولعان ادام. مۇنداي دارىندار ادامزاتتىڭ تاريحىندا سيرەك كەزدەسەدى» ، - دەدى ب. ساپاربايەۆ.

حالىقارالىق كونگرەسكە جينالعان قوعام قايراتكەرلەرى، جۋرناليست، جازۋشىلار بولسا «ءابىش كەكىلبايەۆ جانە قازىرگى قازاق ادەبيەتى» تاقىرىبىندا بايانداما جاسادى.

ⅩⅩعاسىردىڭ 60 -جىلدارى ادەبيەتكە كەلىپ، جارتى عاسىردان استام ۋاقىت بويى قازاق رۋحانياتىنا، ادەبيەتى مەن مادەنيەتىنە ولشەۋسىز ۇلەس قوسقان، تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ قالىپتاسۋىنا ەرەن ەڭبەك سىڭىرگەن مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، اكادەميك- جازۋشى ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ باي ادەبي مۇراسى دا - قازاق ادەبيەتى مەن مادەنيەتىنىڭ التىن قورىنا قوسىلعان قازىنا. وسى ورايدا تالانتتى اقىن- جازۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىعىن زەردەلەپ، ولاردىڭ يدەيالىق- كوركەمدىك ءمانىن اشۋ، جاس ۇرپاق تاربيەسىنە پايدالانۋ، سۋرەتكەردىڭ الەمدىك ادەبيەتتەگى ورنىن ايقىنداپ، حالقىمىزدىڭ رۋحاني- مادەني كەمەلدەنۋىندەگى ورنىن پايىمداۋ - يگى ءىس بولماق.

76 جاسىندا ومىردەن وتكەن ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ ارتىندا وشپەس مۇرا بولىپ قالعان «ۇركەر» ، «ەلەڭ- الاڭ» ، «اڭىزدىڭ اقىرى» تاريحي روماندارى مەن «كۇي» ، «شىڭىراۋ» ، «حانشا داريا حيكاياسى» ، «قۇس قاناتى» جانە تاعى باسقا ادەبي شىعارمالارى بار. ەندى ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ جاڭا، وزىنەن كەيىنگى عۇمىرىن جاستاردىڭ اراسىندا، جالپى مادەنيەت جانە ونەر قايتاركەرلەرىنىڭ اراسىندا دارىپتەۋدىڭ جاڭا عۇمىرى باستالدى دەسەك بولعانداي. ابىز جازۋشى ومىردەن وتسە دە، ونىڭ ارتىندا قالعان مول مۇراسى ەش ۋاقىتتا وشپەك ەمەس. وسى تۇرعىدا ماڭعىستاۋدان باستاۋ العان شارالار لەگى 6 - قاراشادا نۇر- سۇلتان قالاسىندا جالعاسپاق.

كونگرەسس اياسىندا بىرنەشە شارا ءوتتى. پلەنارلىق ءماجىلىس جانە 5 سەكسيا جۇمىس ىستەدى. پلەنارلىق ءماجىلىستىڭ ماقساتى - ءابىش كەكىلبايەۆ شىعارماشىلىعىنىڭ الەمدىك كوركەم كەڭىستىكتەگى ورنى مەن ونىڭ ادامزاتتىڭ رۋحاني دامۋىنا وزىندىك ىقپالىن ادام تانۋ جانە جاراتىلىس كونتسەپتسياسى كونتەكسىندە زەردەلەۋ، ونى الەمدىك عىلىمي اينالىمعا ەنگىزۋدىڭ تەتىكتەرىن تالداپ، تالقىلاۋ.

سوڭعى جاڭالىقتار