عالىمدار جاھاندىق ىندەتتەن امان قالۋعا بولاتىن ەلدەردى اتادى

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - حالقى از ارالداردا پاندەميادان قۇتىلۋعا مۇمكىندىك بار. تابيعي سۋ اۋرۋدىڭ تارالۋىن توقتاتا الادى.

وتاگو ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارى بۇرىننان جاپپاي ولىمگە اكەلىپ سوقتىرعان جانە بولاشاقتا دا بولۋى مۇمكىن جاھاندىق ىندەتتەن قالاي امان قالۋعا بولاتىندىعىن ايتتى. زەرتتەۋ Risk Analysis جۋرنالىندا جاريالاندى.

زەرتتەۋ اۆتورلارىنىڭ ءبىرى پروفەسسور نيك ۋيلسون زاماناۋي بيوتەحنولوگيا ادامزات تىرشىلىگىنە قاۋىپ توندىرەتىن جاساندى پاتوگەننىڭ پايدا بولۋىنا اكەلۋى مۇمكىن دەيدى. بۇل جاعدايدا پاندەميا مەملەكەتتىك شەكارالاردى اينالىپ ءوتىپ، بۇكىل الەمگە تارالادى.

وكىنىشتى شىندىق، ەگەر اپوكاليپتيكالىق اۋرۋ پايدا بولسا، ەشقانداي قۇتقارۋ بولماۋى مۇمكىن. ءبىراق ەگەر ءسىز اپات ورىن العان كەزدە، مىسالى، ارالدىڭ ينفەكتسيا تارالۋىنان وقشاۋلانعان ارالعا جەتسەڭىز، وندا ءسىز داۋىلدى كۇتىپ، سودان كەيىن ادامزاتتىڭ قالپىنا كەلۋىنە كومەكتەسە الاسىز دەيدى ماقالادا.

مۇحيتتارعا شىعۋ مۇمكىندىگى بار الەمنىڭ ءارتۇرلى ەلدەرىنىڭ كليماتتىق جاعدايلارىن، تابيعي جانە ەنەرگەتيكالىق رەسۋرستارىن، ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيى مەن ساياسي تۇراقتىلىقتى زەرتتەگەننەن كەيىن زەرتتەۋشىلەر عالامدىق اپاتتان امان- ەسەن شىعا الاتىن 20 ەلدىڭ ءتىزىمىن جاسادى.

عالىمداردىڭ پىكىرىنشە، اۆستراليا، جاڭا زەلانديا جانە يسلانديا ءقاۋىپسىز ەلدەر. ولار ارالداردا ورنالاسقان، حالقى از جانە ىقتيمال اۋرۋدىڭ تارالۋىن كەشىكتىرەتىن تابيعي سۋ توسقاۋىلى بار.

بۇعان دەيىن اقش ساراپشىلارى 2025 -جىلعى يادرولىق سوعىستىڭ ىقتيمال ءتىزىمىن بولجاعان بولاتىن. ولاردىڭ باعالاۋى بويىنشا ودان 125 ميلليوننان استام ادام قۇربان بولادى.