بۇكىل الەمنىڭ بايلىعىن ءار ادامعا تەڭ ەتىپ بولگەندە
الايدا، وكىنىشكە وراي، ادامداردىڭ الەۋمەتتىك دەڭگەيى بىردەي ەمەس. ەگەر جەر بەتىندەگى ءار ادام بارلىق بايلىقتان جانە ادامزاتپەن وندىرىلەتىن بارلىق ونىمنەن تەڭدەي ۇلەس الا السا نە بولار ەدى؟
الەمدەگى بارلىق ادام ءبىر-بىرىمەن شىن مانىندە تەڭ بولعان جاعدايداعى قىزىقتى ستاتيستيكامەن تانىسۋعا شاقىرامىز.
جەر
• قۇرلىق اۋدانى - 148429000 ش. ك م.
• ءار ادام باسىنا كەلەتىن جەر شامامەن 19790 ش. م.
• موناكوداعى حالىقتىڭ تىعىزدىعى - 18679 ادام/ش. ك م. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن مەملەكەت رەسەيدەگى حالىقتىڭ تىعىزدىعى - 8,56 ادام/ش. ك م.
تۇشى سۋ
• جەر بەتىندە 1386000 تەكشە ك م. سۋ بار، تۇشى سۋ ونىڭ %3 ىن عانا قۇرايدى. ال سول تۇشى سۋدىڭ كوپ بولىگى مۇزدىقتاردا قاتىپ تۇر نەمەسە جەر استى قويناۋىنىڭ تەرەڭ بولىكتەرىندە شوعىرلانعان.
• بارلىق سۋدىڭ %0,649 ى عانا ىشۋگە جارامدى جانە قولجەتىمدى، ال بۇل ادام باسىنا شاققاندا شامامەن 120 ميلليارد ليتر.
• ءوندىرىستىڭ وراسان زور كوپتىگىن، اۋىل شارۋاشىلىعىن، لاستانۋدى جانە بۋلانۋدى ەسكەرگەندە بۇل تىم از. سۋدى بوسقا ىسىراپ قىلماڭىز!
تەمىر جولدار
• الەمدەگى تەمىرجول توسەمىنىڭ جالپى ۇزىندىعى 1370782 ك م.
• ءبىر ادام باسىنا كەلەتىن تەمىر جول ۇزىندىعى 18 س م-دەن ءسال عانا اسادى.
• بۇل شامانىڭ ازدىعى سونداي، ءتىپتى رەلس ۇستىنە پلانەتا تۇرعىندارىنىڭ بارلىعىن ءبىر مەزەتتە سىيدىرىپ تۇرعىزا المايسىڭ دا.
مۇناي
• مۇنايدىڭ دالەلدەنگەن الەمدىك قورى 2016 -جىلى 1707 ميلليارد باررەلدى قۇرادى.
• ءاربىر ادام باسىنا كەلەتىنى 36 مىڭ ليتر شاماسىندا.
• مۇناي پايدالانۋدىڭ قازىرگى دەڭگەيىمەن ەسەپتەگەندە (ءبىر كۇندە ادام باسىنا شامامەن 2 ليتر)، بۇل قور تاعى 50 جىلعا جەتەدى ەكەن.
ءجۇن
• جىلىنا 1160 ميللينو ك گ. ءجۇن وندىرىلەدى.
• ءار ادام باسىنا كەلەتىن ءجۇن شامامەن 155 گرام. بار بولعانى سول-اق.
قاعاز جانە كارتون
• قاعاز بەن كارتوننىڭ جىلدىق شىعارىلىمى 406,5 ميلليون توننا دەڭگەيىندە.
• ال بۇل ادام باسىنا شاققاندا 54 ك گ-نان ءسال عانا اسادى!
• بۇل ءار ادام جىل سايىن جەكە كىتاپحاناسىن سۇيىكتى اۆتورلارىنىڭ ەكى ۇلكەن شىعارمالار جيناعىمەن تولىقتىرا الاتىنداي جەتكىلىكتى مولشەر.
ورماندار
• الەمدەگى ورماندار اۋدانى 2016 -جىلى 3999 گەكتار جەردى قۇرادى.
• ءار ادام باسىنا شاققاندا 5300 شارشى مەتردەن كەلەدى ەكەن.
• بۇل دەگەنىڭ تىم از، اسىرەسە، الدىڭعى پۋنكتتە ايتىلعان قاعاز ءوندىرىسىن جانە بۇكىل جەر شارىندا ءىس جۇزىندە توقتاۋسىز بولىپ جاتقان ورتتەردى ەسكە الار بولساق. ال ورمان دەگەن - جەرىمىزدىڭ وكپەسى عوي.
كوفە
• كوفەنى ەكسپورتتاۋشى ەلدەر 2016 -جىلى 9232140000 ك گ كوفە ءوندىرىپتى.
• ءار ادام باسىنا شاققاندا 1,23 ك گ-نان شىعادى ەكەن. ال بۇل كوفەنى جاقسى كورەتىن ەلدەر ءۇشىن وتە از.
Coca-Cola
• 2016 -جىلى كومپانيا 155 ميلليارد ليتر Coca ءونىمىن ءوندىردى.
• بۇل ءار ادام باسىنا ساناعاندا 20 ليتردەن ءسال اسادى!
• ال الەمدە گازدالعان سۋدىڭ بۇدان دا باسقا كوپتەگەن تۇرلەرى وندىرىلەدى ەمەس پە!
سابىن
• جىل سايىن 4535923700 ك گ. سابىن وندىرىلەدى.
• ءار ادام باسىنا 605 گرام سابىننان كەلەدى ەكەن.
• قولدى ءاردايىم جۋىپ تۇرۋ ارقىلى عانا جىل سايىن 1,4 ميلليوننان استام ءولىمنىڭ الدىن الۋعا بولادى. سوندىقتان، تازالىقتى ەلەمەي جۇرمەڭىز، قوش ءيىستى سابىن جاساسىن!
باناندار
• الەمدە جىل سايىن شامامەن 103 ميلليون توننا بانان وندىرىلەدى.
• ادام باسىنا شاققاندا ءارقايسىمىزعا 14 ك گ-عا جۋىق بانان تيەدى ەكەن. ءبىراق، ارينە، بۇل جەمىستەردىڭ ەداۋىر ۇلەسى دامۋشى ەلدەردە جەلىنەدى.
التىن
• التىن ءوندىرۋدىڭ بۇكىل تاريحىندا جەر قويناۋىنان 187200 توننا التىن الىنعان.
• ءار ادام باسىنا 25 گراممنان كەلەدى ەكەن.
• ساقتاۋلى قورلاردىڭ مولشەرى 57000 توننانى قۇرايدى، بۇل ءار ادامعا 7,6 گراممنان ءبولىپ بەرۋگە بولاتىنداي جەتكىلىكتى. سىزگە دە ۇيدەگى بار اشەكەي بۇيىمدارىڭىزدىڭ سالماعىن ولشەپ كورۋ قىزىق بولىپ تۇر ما؟
دونور قانى
• بۇكىل جەر شارىندا ءبىر جىلدا شامامەن 112,5 ميلليون دوزا (450 م ل) قان تاپسىرىلادى، بۇل 50625 مىڭ ليتردى قۇرايدى.
• ءار ادام باسىنا 6,75 م ل-دەن كەلەدى ەكەن. كۇن سايىن قان قۇيۋدى قانشاما ادام قاجەت ەتەتىنىن ەسكەرەر بولساق، بۇل تىم از.
پوليەتيلەن پاكەتتەرى
• ادامدار جىل سايىن 5 تريلليون نان استام پوليەتيلەن پاكەتتەرىن وندىرەدى!
• ال بۇل ادام باسىنا 700 گە جۋىق پاكەتتەن كەلەدى دەگەن ءسوز!
• ولاردىڭ كوپشىلىگىنىڭ قىزمەت ەتۋ مەرزىمى بىرنەشە سەكۋندتان اسپايدى، ال ىدىراۋ ۋاقىتى جانە ەكولوگيا مەن جانۋارلار الەمىنە تيگىزەر اسەرى جۇزدەگەن جىلدارمەن ەسەپتەلەدى. پوليەتيلەن پاكەتتەرى - بۇل قايتا وڭدەلۋى كۇردەلى ماتەريال، ءارى ولار جاھاندىق پروبلەماعا اينالدى، سوندىقتان كوپتەگەن مەملەكەتتەردە ولاردى ساتۋ مەن وندىرۋگە تولىقتاي نەمەسە ءىشىنارا تىيىم سالۋ ەنگىزىلۋدە.
McDonald’s بۋرگەرلەرى
• ءىرى امەريكالىق كورپوراتسيا McDonald’s سەكۋند سايىن 75 تەن استام بۋرگەر وندىرەدى! ال بۇل جىلىنا شامامەن 2365200000.
• ءار ادام باسىنا بۋرگەردىڭ 1/3 گە جۋىق بولىگى عانا تيەدى ەكەن!
• ءبىراق كوڭىل ءتۇسىرۋدىڭ قاجەتى جوق - McDonald’s كە بۇل كورسەتكىشتى وراسان زور مولشەرگە دەيىن كوبەيتەتىن وزگە دە فاستفۋد جەلىلەرى كومەككە كەلەدى.
عارىشتىق قوقىس
• قازىرگى ۋاقىتتا عالىمدار وربيتادان جالپى سالماعى 7500 تونناعا جەتەتىن بىرنەشە ءجۇز مىڭداعان عارىشتىق قوقىس زاتتارىن باقىلاۋدا.
• ءارقايسىمىزعا 1 گرام عارىشتىق قوقىستان تيەدى ەكەن.
تەمەكى
• الەمدە ءبىر جىل ىشىندە شامامەن 5,8 تريلليون تەمەكى تارتىلادى.
• ادام باسىنا شاققاندا 773 تەمەكىدەن شىعادى ەكەن. ءتىپتى وسىنداي كورسەتكىشتىڭ ءوزى قورقىنىشتى، ال ەگەر جىل سايىن تەمەكى تارتۋدان ميلليونداعان ادام ولەتىنىن ەسكە الساق، ودان دا قورقىنىشتى بولىپ كەتەدى.
ءسۇت
• ءسۇتتىڭ الەمدىك ءوندىرىسى 826 ميلليون توننا دەڭگەيىندە قالىپتاسقان.
• سوندا ءبىر ادام باسىنا كەلەتىن ءسۇت مولشەرى - 110 ليتر.
مىسىقتار
مىسىق - كەڭ تاراعان ءۇي جانۋارلارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلاتىنىنا قاراماستان، جاھاندى مەكەندەيتىن مىسىقتار سانى 600 ميلليون ءار ادام باسىنا شاققاندا شىعاتىنى - بار بولعانى 0,08 مىسىق... سوندىقتان، ۇيىڭىزدە مىسىعىڭىز بار بولسا، ءوزىڭىزدى بايمىن دەپ ساناي بەرىڭىز دە بارىپ ونى ءبىر سيپاپ قويىڭىز:)
دەرەككوز bilim-all.kz