زەرەندى اۋدانىندا ساق جاۋىنگەرىنىڭ سۇيەكتەرى تابىلدى- اۋدان اكىمى
«بۇل ۋاقىتىلى قابىلدانعان باعدارلاما. ويتكەنى قوعامدىق سانا ءبىر جاقتان جاڭارۋدى، بۇگىنگى كۇنگى زاماناۋي كوزقاراستى تالاپ ەتسە، ەكىنشى جاقتان حالقىمىزدىڭ كونە داستۇرلەرىنە جاڭاشا قاراۋدى، ومىرلىك ماڭىزدى مىندەتتەردى شەشۋدە ءبىزدىڭ اتا- بابالارىمىزعا جات بەيقام كوزقاراستان باس تارتۋ مەن ناقتى رۋحاني قۇندىلىقتاردى جاڭعىرتۋدى قاجەت ەتتى.
زەرەندىلىكتەر زور قۇلشىنىسپەن باعدارلامانى ىسكە اسىرۋعا كىرىسىپ، ونى تىرشىلىگىمىزدىڭ بارىنشا سالالارىمەن بىرىكتىرە ءبىلدى. الەمدىك قوعام تۇرمىسىنان ەلەۋسىز قالماي، كەرىسىنشە وسى زاماننىڭ ۇنەمى وزگەرىپ وتىرعان جاعدايعا بەيىمدەلۋى ءۇشىن ءوزىمىزدى، ءوزىمىزدىڭ مىنەز- قۇلقىمىزدى، قۇندىلىقتارىمىزدى، كوزقاراستارىمىزدى وزگەرتۋ قاجەت ەكەنىن تۇسىنە الدى» ، دەيدى «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىنىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ بارىسى تۋرالى ايتقان اۋدان اكىمى بەرىكجان ءابۋتالىپوۆ.
اكىمنىڭ ايتۋىنشا، «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ جۇمىستارى بارلىق باعىتتار بويىنشا جۇرگىزىلۋدە. زەرەندى اۋدانىندا نەوليت، پالەوليت، ورتا عاسىر، قولا داۋىرلەرىنە جاتاتىن 16 تاريحي- مادەني مۇرا نىساندارى بار. وسى كۇنى بارلىق اتالعان نىسانداردا QR- كودتار ورناتىلعان.
«ەڭ تانىمال نىسانداردىڭ ءبىرى - ءۋالي حان مازارى. بۇگىنگى كۇنى اقكول اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ قازاقستان اۋىلىنىڭ ماڭىندا ورنالاسقان بۇل كيەلى جەرى تاريحشىلار مەن تۋريستەردىڭ نازارىن تارتۋدا. سەبەبى ءوز تۋعان ولكەسىندە جەرلەنگەن سوڭعى قازاق حانى، ونىڭ جاقىندارى مەن سەرىكتەستەرى جەرلەنگەن جەر بولىپ تابىلادى. كاسىپكەر- مەتسەنات بوريس كوزلوۆتىڭ قولداۋىمەن بۇل تاريح ەسكەرتكىشى قالپىنا كەلتىرىلىپ، جايعاستىرىلعاننان كەيىن مازارعا دەگەن قىزىعۋشىلىق ارتا ءتۇستى. مەتسەناتتىڭ رۋحاني دۇنيەلەرىمىزدى جاڭعىرتۋعا قوسقان ۇلەسىنىڭ ارقاسىندا وسىندا مادەني- تاريحي كەشەن پايدا بولىپ، زيارات ەتۋشىلەر ءۇشىن جاعدايلار جاسالدى، وسى جەردە جاتقان ۇلى ابىلايدىڭ نەمەرەسى - ءۋالي حان تۋرالى كىتاپ شىعارۋ مەن ونىڭ ءومىرىن زەرتتەۋ ءۇشىن عالىم- تاريحشىلار تارتىلدى»، دەپ تولىقتىردى بەرىكجان ءابۋتالىپوۆ.
بريفينگتە ايتىلعانداي اۋداندا، سۋى عاجاپ، ناۋقاس ادامداردى ەمدەۋ قاسيەتى بار، ماڭايىنداعى تابيعاتى تاڭقالدىراتىن بەلگىلى اۋليە بۇلاق سارقىراماسى. تانىمالدىعى ودان كەم ەمەس - اۋليەتاس بار. بۇل جەردە كوپتەگەن عاسىرلار بويى اتا- بابالارىمىز عيبادات ەتكەن. وسى جىلدىڭ التى ايىندا عانا زەرەندى اۋدانىنىڭ كيەلى ورىندارىندا 3 مىڭنان استام ادام بولعان، ولاردىڭ ىشىندە ورتا جانە جوعارى سىنىپ وقۋشىلارى مەن شەتەلدىك تۋريستەر دە بار.
«اۋداندا قىزىعۋشىلىق تۋدىراتىن ءبىرقاتار ارحەولوگيالىق قازبا ورىندارى بار. بۇل كەڭوتكەل، ورماندى بۇلاق قورىمدارى. بيىل وبلىستىق تاريحي- مادەني مۇرانى قورعاۋ مەن پايدالانۋ ورتالىعىنىڭ ارحەولوگتارىمەن ۆاسيلكوۆكا اۋىلىنىڭ ماڭىندا قازبالار جاسالىپ، ساق جاۋىنگەرىنىڭ سۇيەكتەرى تابىلدى.
ءبىزدىڭ جەرىمىز ەسىمدەرى وشپەي، حالىق اراسىندا قۇرمەتكە يە تالاي ۇلى تۇلعالار - اتاقتى بيلەردىڭ، باتىرلاردىڭ، تانىمال اقىنداردىڭ مەكەنى. ولاردىڭ اراسىندا بوگەنباي بي، قاناي بي، قوساعالى باتىر، كيىك باتىر جانە باسقالارى دا بار. وسى تۇلعالاردىڭ ءومىر جولى، ەڭبەكتەرى مەن تۋعان جەرىنە ارناعان ەرلىكتەرى تۋرالى ماتەريالدار جيناۋ، جەرلەنگەن ورىندارىن جايلاستىرۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلدى. بۇگىنگى تاڭدا بۇل جەرلەرگە كوپتەگەن ادامدار، سونىڭ ىشىندە جاستار كەلىپ، ەرلىكتەرى وسى كۇندەرگە دەيىن بەلگىلى باتىرلارىمىزعا قۇرمەت كورسەتىپ، تۋعان جەرىنىڭ تاريحىنا ءۇڭىلىپ، ۇلى تۇلعالاردى ماقتان ەتۋدە»، دەپ تۇيىندەدى اكىم.
اۆتور: اسلان وسپانوۆ