قازاقستان تۇز تۇتىنۋدان كوش باستاپ تۇر
ءومىر ءسۇرۋدى ۇزارتۋدىڭ بىردەن ءبىر جولى بۇل سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋ: سپورت جانە دۇرىس تاماقتانۋ. ءداستۇرلى كوشە بازارلارى ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ اراسىندا جوعارى سۇرانىسقا يە. ول جەردەن جەمىستەن باستاپ، ەت، سۇزبە مەن دايىن تاماققا دەيىن ساتىپ الۋعا بولادى. دەگەنمەن، قازاقستاندا دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى جۇرگىزگەن زەرتتەۋ بويىنشا بۇل كوشە تاعامدارى قانىققان ماي، ترانس ماي مەن تۇزعا وتە باي ەكەندىگى بەلگىلى بولعان. سونىڭ ىشىندە، ەلىمىز تۇز تۇتىنۋ بويىنشا العاشقى ورىنعا ىلىككەن. زەرتتەۋگە سۇيەنسەك، قازاقستانداعى تۇز تۇتىنۋ مولشەرى كۇنىنە 17 گراممدى كورسەتكەن. بۇل د د ۇ- ى قاۋىپسىز دەپ بەلگىلەگەن مولشەردەن ءتورت ەسە جوعارى. بۇل ساناق ەسەبى 2019 -جىلى، 22 - اقپاندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى ۇيىمداستىرعان شارادا ناقتىلانعان.
زەرتتەۋ قورىتىندىلارى دۇرىس تاماقتانۋ قازاقستاننىڭ دامۋ جولىنداعى نازارعا الىنۋى ءتيىس باستى مىندەت بولۋ كەرەك ەكەندىگىن دالەلدەگەن. تۇزدى كوبىرەك قولدانۋ بۇل ەجەلدەن كەلە جاتقان ءداستۇرلى تاعام ونىمدەرىمەن بايلانىستىرادى. بۇرىنعى زاماندا كوشپەلى تۇرعىندار ەتتى، بالىقتى ساقتاۋ ءۇشىن ولاردى تۇزدىڭ وزىنە ءپىسىرىپ، قاقتاسا، قۇرت، ايران سەكىلدى ونىمدەردىڭ ءوزىن دايىنداۋ ءۇشىن دە تۇز قاجەت. بۇگىندە دە تۇزدى ۇلتتىق ونىمدەردى دايىنداۋ ءادىسى جالعاسۋدا. ودان بولەك، زاماناۋي فاست فۋدتاردىڭ باسىم بولىگى تۇزدى مولشەردەن تىس قولدانادى. سونىمەن قاتار، مايعا (ترانس- مايلار) باي، قانت تا تاماقتانۋ ساپاسىن ءتۇسىرىپ جىبەردى. بۇلار جۇقپالى ەمەس، ءبىراق سوزىلمالى اۋرۋلاردىڭ ءجيى تۋىنداۋىنا سەبەپ بولدى. تۇزدى مولشەردەن تىس قولدانۋ گيپەرتونيا، جۇرەك قان تامىرلارىنىڭ دەرتى، سەمىزدىك پەن ديابەت جانە قاتەرلىك ىسىككە الىپ كەلەدى. ءولىم- ءجىتىمنىڭ ارتۋى مەن مۇگەدەكتىك قازاقستاننى قوعامدىق ەكونوميكالىق دامۋىنا كەرى اسەرىن تيگىزەدى. دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى ەلدىڭ ءوندىرىس سالاسىندا ناتريي قولدانىسىن %30 عا ازايتۋدى جانە ترانس- ماي قىشقىلىن تاماق وندىرىسىنەن الىپ تاستاۋدى ۇسىندى.
Massaget.kz