گيپنوز تۋرالى اقيقات پەن اڭىز

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - سانانىڭ ەرەكشە كۇيى - گيپنوز تۋرالى ادامدار ەجەلدەن-اق بىلگەن. سول كەزدىڭ وزىندە-اق وسى قۇبىلىس تۋرالى اڭىزدار كوپ ايتىلاتىن، ويتكەنى گيپنوز تەحنيكاسىن تاڭداۋلىلار عانا مەڭگەرگەن.

ال سىرىن بىلمەيتىن ادامدارعا ول قۇپياعا تولى، سيقىر بولىپ كورىنەتىن. ايتسە دە، قازىردىڭ وزىندە بۇل فەنومەن سولاي قابىلدانىپ كەلەدى.

حايۋاناتتار الەمىندەگى گيپنوز

گيپنوز ادامنان بۇرىن پايدا بولعان دەپ ايتۋعا تولىق نەگىز بار. وعان دالەل - كەيبىر جانۋارلاردىڭ گيپنوز جاساۋ قابىلەتى:

- جىلانداردىڭ كەيبىر تۇرلەرى دارىندى گيپنوزشى دەپ قابىلدانادى. ولار قۇرباندىعىن ارباپ، ءبىر ورنىنان تاپجىلمايتىن ەتىپ شەگەلەپ تاستاي الادى؛

- كاركاتيسا كەسىرتكەسى دە گيپنوز جاساي الادى. ولار ادەتتە ءتۇسىن وزگەرتەتىن قابىلەتكە يە. وسى ءتاسىلدى كەسىرتكە قورشاعان ورتامەن تۇتاسىپ كەتۋ ءۇشىن عانا ەمەس، قۇرباندىعىن الداپ، جاڭىلدىرۋ ءۇشىن دە قولدانادى.

كەي جانۋارلار (باقا، تاۋىق، تەڭىز شوشقالارى، تىشقاندار) قاتتى ۇرەيدەن ترانس سياقتى كاتاپلەكسياعا ءتۇسىپ قالۋى مۇمكىن. بۇلار سول تاپجىلماعان كۇيىندە بىرنەشە ساعات بولا الادى. الايدا، كاتاپلەكسيا گيپنوزعا ۇقساعانىمەن، وعان مۇلدە قاتىسى جوق.

گيپنوزدىڭ ءتۇپ-تامىرى

گيپنوز العاش رەت ءبىزدىڭ زامانىمىزعا دەيىنگى IV عاسىردا اتالادى. ەجەلگى ەگيپەت پەن گرەكيادا ۇيقى عيباداتحانالارى بولعان. عالىمداردىڭ پايىمداۋىنشا، ول جەردە ادامداردى گيپنوزدىق ترانس كۇيىنە تۇسىرەتىن. گيپنوز كومەگىمەن بولاتىن ترانس كۇيى تۋرالى يبن-سينا دا جازىپ كەتكەن.

گيپنوزدىڭ ەمدەۋ پراكتيكاسىنداعى العاش قولدانىلۋى

عالىمدار گيپنوزدى شىنداپ تەك XVIII عاسىردىڭ اياعىندا عانا قاراستىرا باستادى. عىلىمداعى وسى قۇبىلىستىڭ اتاسى دەپ ۆەنادان شىققان دارىگەر فرانتس انتون مەسمەر اتالادى. ول جاس كەزىندە ماگنيتپەن ەمدەۋ تەحنيكاسىن ۇيرەنىپ، كەيىننەن، ادامدى ەمدەيتىن ماگنيتتەردىڭ ءوزى ەمەس، تابيعي ماگنەتيزم قۇبىلىسى («مەسمەريزم») دەگەن بايلامعا كەلەدى. وسى تەرمينمەن مەسمەر پاتسيەنتتەرىنىڭ گيپنوزدان ۇيقىعا كەتۋ قۇبىلىسىن اتادى. دارىگەر بەكزادالار ورتاسىنداعى ەمدەلۋشىلەرى اراسىندا جىلدام تانىمال بولىپ كەتتى. الايدا، تەورياعا قارسى شىققاندار «مەسمەريزمدى» الاياقتىق، مەسمەردىڭ ءوزىن الاياق دەپ جاريالادى.

فرانس انتون مەسمەر

ال «گيپنوز» تەرمينىنىڭ وزىنە كەلەر بولساق، ونى 1843 -جىلى شوتلاند حيرۋرگى دجەيسمس برەيد ەنگىزگەن. بۇل ءسوزدى ول گرەك تىلىنەن العان، قازاقشا «ۇيقى» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. بۇل فەنومەن اتاۋى كەزدەيسوق ەمەس، ويتكەنى گيپنوزدان كەيىنگى ترانس كۇيىندە ادام ۇيقىلى- وياۋ ەكى كۇيدىڭ اراسىندا بولادى.

بۇل فەنومەندى زەرتتەۋدە ورىس عالىمدارى يۆان پەتروۆيچ پاۆلوۆ پەن ۆلاديميرميحايلوۆيچ بەحتەريەۆتىڭ دە ەڭبەگى بار. گيپنوز زيگمۋند فرەيدتىڭ دە سۇيىكتى ەمدەۋ تاسىلدەرىنىڭ ءبىرى بولعان: سونىڭ كومەگىمەن ول پاتسيەنتتەرىنىڭ ساناسىنىڭ تەرەڭ قاتپارىندا جاتقان، پسيحيكاسىنا جارا سالعان وقيعالاردى شىعارىپ وتىرعان.

بۇل تەحنيكانى امەريكالىق پسيحياتر ميلتون ەريكسون دا كوپ قولدانعان. سونىڭ ارقاسىندا قازىرگى پسيحياتريادا «ەريكسون گيپنوزى» اتالاتىن تەحنيكا لايىقتى ورىن الدى: ونداي گيپنوز كەزىندە ناۋقاس ترانس كۇيىنە ەنگىزىلەدى دە، سودان كەيىن تەراپيەۆتپەن ەرەكشە بەينەلى ءتىلدى سويلەسە باستايدى.

گيپنوزدىڭ انىقتاماسى

عىلىمدا ءالى گيپنوزعا ناقتى انىقتاما بەرىلگەن جوق. بىرنەشە بولجام عانا بار. ەڭ كوپ تارالعاندارىن عانا اتاپ وتەيىك:

- بۇل - ادامنىڭ زەيىنى تومەندەپ، ونى كەز كەلگەن نارسەگە سەندىرۋگە بولاتىن سانانىڭ ەرەكشە كۇيى.

- بۇل - ادامنىڭ پسيحيكاسىنا دا، فيزيولوگياسىنا دا ەشقانداي اسەر بولمايتىن قۇبىلىس، ال گيپنوزدىق ترانس - ادام ءوز ەركىمەن، گيپنوزدىڭ بار ەكەنىنە سەنەتىنى سەبەپتى تۇسەتىن كۇي.

گيپنوزدىڭ ساتىلارى

گيپنوزدا ءبىر- بىرىنەن تەرەڭدىگىمەن ەرەكشەلەنەتىن بىرنەشە نەگىزگى فازا بار:

تەڭەستىرەتىن - پاتسيەنتتىڭ كەز كەلگەن تىتىركەندىرگىشتەرگە ءالسىز رەاكسيا تانىتۋىمەن سيپاتتالادى. قاراپايىم تىلمەن تۇسىندىرسەك، گيپنوزدىڭ العاشقى ساتىسىندا ادام بارىنە نەمقۇرايدى قارايدى، ونى ۇرىپ جاتساڭ دا، جاي عانا تۇرتسەڭ دە - وعان ءبارىبىر بولادى.

پارادوكس - ءالسىز تىتىركەندىرگىشتەرگە كۇشتى رەاكسيا، كۇشتى تىتىركەندىرگىشتەرگە - كەرىسىنشە - ءالسىز رەاكسيا بولادى. بۇل ساتىدا پاتسيەنت گيپنوز جاساۋشىنىڭ (ول - ءالسىز تىتىركەندىرگىش) سوزدەرىن بارىنەن جاقسى قابىلداپ، ونى داۋسىز اقيقات دەپ ەسەپتەيدى.

سومنامبۋلالىق - بۇل ساتىدا پاتسيەنتتى ەشتەڭەمەن تاڭقالدىرۋ مۇمكىن ەمەس. ول كەز كەلگەن نارسەگە اينالىپ، جوق اۋرۋ سەزىمىن سەزىنىپ، ءتىپتى سۋىق زاتتان كۇيىپ قالۋى (سول جەردە كۇيگەن ءىز دە قالادى) مۇمكىن.

گيپنوز ساتىلارىنىڭ ىشىندەگى ءۇشىنشى ساتى - وتە سيرەك كەزدەسەدى، تەك %20 جاعدايدا عانا بولادى.

گيپنوز تۋرالى كەڭ تاراعان ميفتەر

№1ميف - گيپنوز قاۋىپتى جانە زۇلىم كۇشتەرمەن بايلانىستى. شىن مانىندە، ول ەش زيانى جوق كۇي، سيقىرعا دا، زۇلىم كۇشتەرگە دە ەش قاتىسى جوق. بۇل ءالى تولىق زەرتتەلىپ بولماعان فيزيولوگيالىق كۇي عانا جانە كاسىبي ماماننىڭ قولىندا ەشقانداي قاۋپى جوق.

№2 ميف- جاقسى گيپنوزشى ءبىر سەانستان-اق بار اۋرۋدى جازا الادى. ماسەلەدەن قۇتقارۋ ءۇشىن ءبىر سەانس ازدىق ەتەدى، كوبىنەسە 6-10 سەانس گيپنوتەراپيا جاساۋ كەرەك.

№3 ميف- ماعان گيپنوز جاساۋ مۇمكىن ەمەس. ءار ادام ءبىر رەت بولسا دا، گيپنوزدالعان كۇيگە ءتۇسىپ كورگەن. ول - تابيعي گيپنوز، فيزيولوگيالىق ترانس - ويشىلدىق، اۋلاقتاۋ، تۇنجىراۋ. پسيحيكا ارتىق سالماقتان وسىلايشا ارىلادى. مۇنداي كۇي ادامدى ۇيقىعا كەتەر الدىندا جانە ويانعاننان كەيىن مەڭدەيدى.

№4 ميف-گيپنوز تەك ينتەللەكتى تومەن، پسيحيكاسى ءالسىز ادامدارعا عانا اسەر ەتەدى. شىن مانىندە، گيپنوزدىق ترانس كۇيىنە ءتۇسى ءۇشىن ادام زەيىنىن شوعىرلاندىرۋعا قابىلەتتى بولۋى كەرەك، ال بۇل تەك پسيحيكاسى تۇراقتى ادامداردىڭ عانا قولىنان كەلەدى. ال ينتەللەكت دەڭگەيى گيپنوزدا ەشقانداي ماڭىزى جوق، اقىلدى ادامداردى دا سەندىرۋگە بولادى.

№5 ميف-گيپنوز جاساۋشىلاردىڭ ءبارى - سىرت كەلبەتى ەرەكشە جاندار. كاسىبي گيپنوز جاساۋشىلاردىڭ سىرت كەلبەتىندە ەشقانداي وزگەشەلىك بولمايدى، وزگە ادامداردان ەرەكشەلەنبەيدى، ال قۇشىناشتانىپ جۇرەتىندەر - الاياقتار.

bilim-all.kz