لينزا سالىپ الۋى مۇمكىن: الاياقتار كارتاداعى اقشاڭىزدى وپ- وڭاي جىمقىرا الادى

 نۇر - سۇلتان. قازاقپارات - ءبىر ساتتە كارتاڭداعى قاراجاتىڭنان ايىرىلىپ قالۋ وپ- وڭاي. الاياقتار حالىقتىڭ اقشاسىن ۇرلاۋدىڭ جاڭا ءتاسىلىن ويلاپ تاۋىپ، ءساتتى قولدانىپ جاتىر.

كوبىنە ينتەرنەتكە ءبىر دۇنيەسىن ساتامىن دەپ سالعاندار سان سوعىپ قالىپ جاتىر ەكەن. قولىن بىلعاماي، قالتاسىن تومپايتىپ جۇرگەندەردەن قالاي ساقتانۋعا بولادى؟ نەنى ءبىلۋ كەرەك؟ بۇل تۋرالى ەۆرازيا ارناسى حابارلايدى.

 ادامنان ايلا- ارەكەت ارتىلعان با؟ ! بۇل كۇندە الاياقتاردىڭ سحەماسى سان الۋان. ارام پيعىلىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن تەلەفوننىڭ ءوزى جەتكىلىكتى. جاڭا "سۋپەر سحەمانىڭ" قالاي جۇمىس ىستەيتىنىن بىرەر اۋىز سوزبەن ءتۇسىندىرىپ وتەيىك.

 ءبىرىنشى ولار ينتەرنەتكە كىرەدى دە، ءسىزدىڭ ساتىلىمعا قويعان تاۋارىڭىزدى كورىپ، باعالاپ، سوسىن سىزگە حابارلاسادى. اڭگىمە بارىسىندا ينتەرنەت- بانكينگىڭىز بار- جوعىن انىقتاپ، الدىن- الا تولەم اۋدارعىسى كەلەتىنىن ايتادى. فەيسبۋك قولدانۋشىسى، الماتىلىق ايدا زامانبەكوۆا تۋرا وسىنداي ءادىستىڭ قۇربانى بولا جازداعان.

"ول ماعان حابارلاسىپ، كارتاما اقشا اۋدارامىن دەدى. قازىر كود كەلەتىنىن جەتكىزىپ، سونى بىردەن ايتۋدى سۇرادى. سەبەبى، ول قۇپيا سان تەك ءبىر مينۋتقا عانا جارامدى ەكەن. مەن ول كىسىنىڭ وسى ءادىس ارقىلى kaspi.kz باعدارلاماسىنداعى شوتىما كىرىپ، اقشامدى شەشىپ الماقشى بولعانىن ءتۇسىنىپ قويدىم دا وعان جونىڭمەن كەت دەپ زەكىدىم. الاياق وسىلاي ءبىرشاما ادامدى سان سوقتىرىپ كەتۋى مۇمكىن عوي"، - دەيدى ايدا زامانبەكوۆا.

 "كەزدەسۋگە دە شاقىرۋى مۇمكىن. شاقىرىپ، "تەلەفونىڭىزدى بەرە تۇرىڭىزشى، قوڭىراۋ شالىپ الايىن" دەگەن سياقتى. قاراپايىم قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاۋ كەرەك. وسىنداي ۋاقىتتا ءوز بانكتەرىڭىزگە حابارلاسىپ "كولل سەنترگە" قاۋىپسىزدىك تالاپتارىن ءبىلۋ كەرەك. ءار بانكتىكى ءارتۇرلى. قازىر بيتكوينمەن اينالىساتىندار كوپ بولىپ كەتتى. الدىندا ءبىر جاعداي بولدى، بىرەۋ 10 ميلليون تەڭگە اقشاسىنان ايىرىلىپ قالعان"، - دەدى مامان رىمبەك ءىزعالي. ءاپ- ساتتە 10 ميلليوننان دا ايىرىلىپ قالۋعا بولادى. ءسىزدىڭ نومىرىڭىزگە نە پوشتاڭىزعا سىلتەمە كەلۋى مۇمكىن، ءيا بولماسا ءبىر دۇنيە ۇتىپ الدىڭىز دەپ تە الدايدى. قىزىق كورىپ كىرەسىز، قاراجاتسىز قالاسىز. ەلوردالىق پوليتسيا دەپارتامەنتىنە كۇنىنە وسىنداي جاعدايدان وپىق جەگەن كەمى 1-2 ادام شاعىمدانادى ەكەن.

 "قىلمىستىق ارەكەتتەر بۇل - ق ر قىلمىستىق كودەكسىنىىڭ 190-بابىمەن قارالادى، ياعني الاياقتىق بابى بويىنشا. وسىعان كوزدەلگەن جازا. بۇل - 100 ا ە ك دەيىن ايىپپۇل سالىنادى نەمەسە 10 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرىلۋى مۇمكىن. بۇل ەندى كەلتىرىلگەن شىعىننىڭ كولەمىنە قاراي جازا دا قاتايادى"، - دەيدى قالالىق پوليتسيا دەپارتامەنتى باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ جەتەكشىى سوفيا قىلىشبەكوۆا.

 ماماندار بۇل - قۋلىعىنا قۇرىق بويلامايتىنداردىڭ جىمىسقى ارەكەتىنىڭ تەك باستاماسى دەيدى. تەحنولوگيالار دامىپ، قازاقستاندىقتار ونى تەرەڭ يگەرە تۇسكەن سايىن الاياقتىق ادىستەردىڭ سانى ارتا تۇسەدى ەكەن.

 "لينزا سالىپ الۋى مۇمكىن، ءارتۇرلى نارسە جاساپ الۋى مۇمكىن عوي، مىسالى. ونداي بىزگە جەتكەن جوق ءالى. رەسەيدە وزدەرىمەن وزدەرى بولىپ جاتىر. بىزگە جەتەدى ونىڭ ءبارى، ەرتە مە كەش پە. شەت جاعاسىن كورىپ جاتىرمىز. تەلەفون سوعادى، "مەن الماتىدامىن" دەيدى قاراپايىم قازاقستاندىق نومىرمەن. ءنومىر الۋ پروبلەما ەمەس قوي، الادى دا رەسەيدە وتىرىپ سوعا بەرەدى. سوندىقتان، ساق بولۋ كەرەك!. نەشە ءتۇرلى جاعداي بولادى. بىرەۋدىڭ باسىنان ءوتتى ەكەن، مەنىڭ باسىمنان وتپەيدى دەگەن بولمايدى. مىندەتتى تۇردە كەزدەسەدى"، - دەدى IT مامان.

 شىنى كەرەك ارا- تۇرا ءارقايمىسىزعا "ميلليون ۇتتىڭىز! سمارتفون سىزدىكى!" دەگەن حابارلاما كەلىپ تۇرادى. مۇنداي وقيعالار تەك جەكە ادامنىڭ ماسەلەسى ەمەس. ماماندار ازاماتتار الدانىپ قالماۋى ءۇشىن اقپاراتتىق ناسيحات جۇمىستارىن كوبەيتۋ كەرەك دەيدى. ەسكەرتۋلەر ايتىلىپ، حالىق قۇلاعدار بولعان ساتتە بالكىم زارداپ شەككەندەردىڭ سانى ازايار.