پرەزيدەنتكە ۇسىنىس: قازاقستان مەن رەسەي جاستارى فورۋمىندا نە ايتىلدى؟
جاڭادان اشىلعان جاستار سارايىنا قازاقستان مەن رەسەيدەن كەلگەن مىڭنان استام جاس جينالدى. ولار مۇندا كورمە ستەندتەرىن ۇيىمداستىرىپ، جاستار جوبالارىنىڭ تۇساۋكەسەر الاڭدارىن قۇردى. فورۋم تاقىرىبى جاستاردىڭ ۆولونتەرلىك جوبالارعا قاتىسۋىنا ارنالدى. ىنتىماقتاستىقتى ارتتىرۋعا مۇددەلى ەكى ەلدىڭ قوعامدىق ۇيىمدارىنىڭ وكىلدەرى ءوز جوبالارىن تانىستىرسا، كەيبىرى حالىقارالىق دارەجەدەگى باستامالار تۋرالى وي ءبولىستى.
فورۋم جۇمىسىنا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ قاتىستى.
قازاقستانداعى «ۇلتتىق ەرىكتىلەر جەلىسى» ۇيىمىنىڭ ءتورايىمى ۆەرا كيم 2020-جىلدى ەرىكتىلەر جىلى دەپ جاريالاۋدى ۇسىندى. ونىڭ ايتۋىنشا، ەلدە 200 دەن استام ۆولونتەرلىك ۇيىم تىركەلگەن.
«قازاقستاندا ەرىكتىلەر قوزعالىسى جاقىندا عانا پايدا بولدى. ءبىز مۇنى ەلدەگى اۋقىمدى ءىس-شارالارمەن بايلانىستىرامىز. وسى ۋاقىت ىشىندە ءبىز ەرىكتىلەردىڭ وزىندىك جوبالارىن جاسادىق. بۇعان مەملەكەت جاقسى قولداۋ ءبىلدىرىپ كەلەدى. سول سەبەپتى كەلەسى جىلدى ەرىكتىلەر جىلى دەپ جاريالاۋدى ۇسىنامىن»، - دەدى ۆ. كيم.
قازاقستان پرەزيدەنتى بۇل ۇسىنىستى تولىعىمەن قولدايتىنىن اتاپ ءوتتى.
«جاس دوستار! بۇگىن مەن بارلىقتارىڭىزدى وسى زالدا قاۋىشتىرعانىما قۋانىشتىمىن. سىزدەر - ەلدىڭ بولاشاعىسىزدار. قازاقستان - جاستاردىڭ مەملەكەتى. ءبىزدى الەمنىڭ ءار مەملەكەتى تانيدى، بىزبەن ساناسادى. بۇل ەلدىڭ تاريحي جەتىستىكتەرىنىڭ ءبىرى ەمەس پە!؟ ق ر پرەزيدەنتى رەتىندە ۆولونتەرلاردىڭ قوزعالىسىن ءارقاشان قولدايتىنىمدى جەتكىزەمىن»، - دەدى ول.
مەملەكەت باسشىسى 2016-جىلى ەرىكتىلەردىڭ مارتەبەسىن، قۇقىعى مەن مىندەتتەرىن جانە مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىن بەكىتەتىن «ۆولونتەرلىك قىزمەت تۋرالى» زاڭ قابىلدانعانىن اتاپ ءوتتى. 2017-جىلى «ەكسپو» حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسى جاستاردى جاپپاي ۆولونتەرلىك قوزعالىسقا تارتۋ ءىسىن باستاپ بەردى. ال بيىل قازاقستانداعى ۆولونتەرلىكتى دامىتۋدىڭ جاڭا كەزەڭى بولادى.
قاسىم-جومارت توقايەۆ جاستار جىلى اياسىندا وتكىزىلەتىن نەگىزگى ءىس-شارالارعا توقتالدى. «جاستاردىڭ بيزنەس- باستامالارىن دامىتۋعا ارنالعان «جاس كاسىپكەر» باعدارلاماسى ەكونوميكانىڭ نەگىزگى سەكتورلارىنداعى ستارتاپتارعا قولداۋ كورسەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. قىزمەتى مەن ءبىلىمى جوق جۇمىسقا ورنالاسپاعان جاستاردىڭ ماسەلەسى شەشىلۋدە. جۇمىسپەن قامتۋ، ەڭ الدىمەن، ەڭبەك تاجىريبەسى جوق جاستار جونىندە ارنايى باعدارلاما قابىلدانۋدا. بىلىكتى جاس مامانداردى قولداۋ كۇشەيە تۇسەدى»، - دەدى پرەزيدەنت.
سونىمەن قاتار، ول قازاقستان مەن رەسەيدەگى ۆولونتەرلار قوزعالىسىنىڭ بولاشاعى تۋرالى ايتا كەلىپ، ەرىكتى جاستاردى قولداۋ شارالارىن كوبەيتۋدى ۇسىندى.
«بۇگىن سىزدەرگە، جاس ۇرپاققا بىرنەشە ۇسىنىس جاساماقپىن. سولاردىڭ ءبىرى - ۆولونتەرلار قوزعالىسىن دامىتۋ. بىرىنشىدەن، ەرىكتى جاستاردى كەشەندى تۇردە قولداۋ شارالارىن بەكىتۋ قاجەت. «جىل ۆولونتەرى» حالىقارالىق سىيلىعىن تاعايىنداۋدى ۇسىنامىن. بۇل سىياقى ەكى ەلدىڭ ۇزدىك ۆولونتەرلىك جوبالارىنا تاپسىرىلادى. وسى ارقىلى ولاردىڭ بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋعا جاعداي جاسايمىز»، - دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.
فورۋم بارىسىندا ر ف ەرىكتىلەر ورتالىقتارى قاۋىمداستىعى كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى ارتەم مەتەليەۆ مەملەكەت باسشىسىنا ارنايى ۇسىنىس جاسادى. «رەسەيدە ءوزىنىڭ ىرگەلى جوبالارىمەن تانىلعان ۆولونتەرلەر توپتارى بار. ءبىز ولاردى ءبىر قاۋىمداستىققا جينادىق. ولاردىڭ كوبى قوستانايعا كەلىپ، تاجىريبەسىمەن ءبولىستى. مىسالى، بىزدەگى «ەرىكتى دارىگەرلەر» توبى مەديتسينالىق پەرسونالعا ەداۋىر كومەكتەرىن تيگىزىپ ءجۇر. ولار ەندى قازاقستاننىڭ مەديتسينالىق ۇيىمدارىمەن مەموراندۋمعا قول قويۋعا نيەتتى. تاعى سونداي ىلكىمدى جوبالاردىڭ ءبىرى - «مەنىمەن بىرگە ارماندا». مۇندا جاستار قاۋىپتى اۋرۋعا شالدىققان جاندارعا كومەك قولىن سوزادى. مىنە، وسىنداي باستامالاردى قازاقستاندا جاساعىمىز كەلەدى. ەكى ەلدىڭ ەرىكتىلەرى تاجىريبە الماسىپ، ورتاق جوبالارعا جۇمىلساق، ۆولونتەرلىق سالاسىن دامىتۋعا ۇلەس قوسامىز. قازاقستان تاراپىنان قولداۋ بولسا، باعدارلامالارىمىز دايىن»، - دەدى ول مەملەكەت باسشىسىنا قاراتا.
ءوز كەزەگىندە ق. توقايەۆ ەلىمىزدىڭ وزىق ويلى جاستارى عىلىمدا، IT- تەحنولوگيادا، مادەنيەت، بيزنەس جانە سپورت سالالارىندا جاقسى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزىپ جۇرگەنىن اتاپ ءوتتى. سونىمەن قاتار، ەرىكتىلەر توبىنىڭ جوبالارىن قولدايتىنىن جەتكىزدى.
سونداي-اق شارا اياسىندا ق ر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى داۋرەن ابايەۆ تا ءبىرقاتار وي-پىكىرىن، ۇسىنىسىن ءبىلدىردى.
مينيستر اتالعان فورۋمنىڭ تاجىريبە الماسۋعا جانە ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق پەن دوستىقتى نىعايتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلاۋعا قىزمەت ەتەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى. «2019-جىل ەلىمىزدە جاستار جىلى دەپ جاريالاندى جانە وسىنىڭ ارقاسىندا ءبىز جاستاردىڭ قاتىسۋىمەن اۋقىمدى ءىس-شارالار وتكىزىپ كەلەمىز. ماعان ءار جەردە وسى جاستار جىلىنا قاتىستى سۇراقتاردى قويىپ جاتادى. راسىمەن دە، جاستار جىلىنىڭ مىندەتى قانداي بولماق؟ مەملەكەت جاستاردى قولدايدى ما، ارينە، قولدايدى. كەرىسىنشە، تاۋەلسىزدىك العان جىلداردان باستاپ جاستار ەل ساياساتىنىڭ بەل ورتاسىندا ءجۇردى. ءتىپتى، قيىندىعى مول توقسانىنشى جىلدارى ەلباسى «بولاشاق» باعدارلاماسىن باستاپ، جاستارعا جول اشتى. قازىر وسى باعدارلامامەن وقىپ كەلگەن جاستار ەلدىڭ ءار تۇكپىرىندە جەمىستى ەڭبەك ەتىپ جاتىر. بۇل سىزدەرگە ۇلگى بولۋى ءتيىس»، - دەدى ۆەدومستۆو باسشىسى.
ول ۆولونتەرلىك جوبالاردى بارىنشا قولدايتىنىن جەتكىزدى. سەبەبى، بۇگىندە قوعامنىڭ جۇيەلى تۇردە دامۋى ءۇشىن ەرىكتىلەر قاجەت.
«ولار ءوز ويلارىن اشىق ايتا الادى. ماسەلەن، ۇلتىمىزدا «اسار» دەگەن ادەمى ءداستۇر بار. مۇنىڭ ماعىناسى تەرەڭدە جاتىر. كەز كەلگەن ادامعا كوپ بولىپ، جۇمىلا كومەكتەسۋ قاي زاماندا دا بولعان. وسى ءۇردىستى توقتاتىپ الماۋىمىز كەرەك»، - دەپ ءتۇيدى داۋرەن ابايەۆ.
كەيىن مينيستر فورۋم اياسىندا وتكىزىلگەن سەنبىلىككە قاتىستى. شاراعا اتسالىسقان توپ توبىل وزەنىنىڭ جاعالاۋىن تازارتتى.
«قازاقستاندا 48 وزەن بولسا، ولاردىڭ تەك ەكەۋى سانيتارلىق نورمالارعا ساي كەلەدى. مىنە، بۇگىنگى اكسيا اياسىندا ولاردىڭ سانى ۇشكە كوبەيدى. توبىل وزەنى رەسەي مەن قازاقستاندى بايلانىستىرىپ تۇر. تازا سۋ - تازا ءومىردىڭ كەپىلى ىسپەتتى. سول سەبەپتى بارلىعىڭىزدى وسى سەنبىلىككە قاتىسۋعا شاقىرامىن»، - دەگەن بولاتىن مينيستر.
قوستاناي وبلىسىنىڭ اكىمى ارحيمەد مۇحامبەتوۆ فورۋمعا كەلگەن قوناقتارعا العىس ايتىپ، شارانىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتالدى.
«ەكى ەلدىڭ كوپ جىلدىق ىنتىماقتاستىعى مەن ارىپتەستىگىنىڭ ارقاسىندا بۇگىن ءبىز ماڭىزدى ءىس-شارانى ۇيىمداستىرىپ وتىرمىز. ءبىزدىڭ جاستارىمىز ءداستۇر مەن ۇلت ساباقتاستىعىن ساقتاۋدا ايرىقشا جۇمىس اتقارىپ كەلەدى. بۇگىندە قوستاناي وبلىسىندا 170 مىڭنان استام جاس ءومىر سۇرەدى. ءوز كەزەگىندە وبلىستا ولاردىڭ جان-جاقتى دامۋى ءۇشىن بارلىق جاعداي جاسالۋدا. وسى فورۋمدا وڭىردەگى تىڭ جوبالارمەن تانىس بولاسىزدار»، - دەدى ايماق باسشىسى.