قازاق ءۇش مارتە اشارشىلىقتى كورگەن حالىق - تاريحشى
بۇل تۋرالى تاريحشى بەيبىت قويشىبايەۆ «ناركەسكەن» - ينتەللەكتۋالدىق-پىكىرسايىس كلۋبىنىڭ وتىرىسىندا ايتتى.
تاريحشىنىڭ ايتۋىنشا، 1992 -جىلى 31 -مامىر اشتىق قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى بولىپ بەلگىلەنگەن جانە وسى ماسەلە كەڭىنەن زەرتتەلگەن.
«العاش تاۋەلسىزدىك العان ۋاقىتتا كوتەرىڭكى كوڭىل-كۇي بولدى، سوۆەت ۋاقىتىندا ايتىلماعان جاعدايدىڭ انىق-قانىعىنا جەتۋ ءۇشىن سول كەزدەگى پارلامەنت كوميسسيا قۇردى. وعان بەلگىلى تاريحشىلار قاتىستى. كەيىن ولار جۇمىستارىنىڭ قورىتىندىسىن جاريالادى. جوعارعى كەڭەس ءتورالقاسىنىڭ شەشىمىمەن گازەتكە شىقتى. سوندا قازاق حالقىنا قارسى گەنوتسيد جاسالدى دەپ جاريالانعان. ونى باعا بەردى دەپ ايتۋ قيىن، ول تەك كوميسسيانىڭ قورىتىندىسى. ال ۇكىمەت سونى جاريالاعاننان ءارى بارمادى. سول كۇيى جىلى جابىلىپ قالدى»، - دەدى تاريحشى.
سونىمەن قاتار، ول اشارشىلىق از زەرتتەلمەگەنىن، تەك ول تۋرالى جازۋعا جۋرناليستەر قۇلىقسىز بولعانىن جەتكىزدى.
«اشارشىلىق تاقىرىبىنداعى كونفەرەنسيالارعا ب ا ق وكىلدەرى كەلە بەرمەيتىن. ءبىرىنشى پرەزيدەنت ەلوردادا ەسكەرتكىش اشىپ، ءسوز سويلەگەن سوڭ عانا جۋرناليستەردىڭ بەتى بەرى قارادى. ءىس جۇزىندە قازاق ءۇش مارتە اشتىقتى باسىنان وتكەردى. اشارشىلىقتىڭ العاشقى تولقىنى وڭتۇستىك ولكەدە 1917-1918 -جىلدارى بولدى. مۇستافا شوقايدىڭ جازۋىنشا سول كەزدە 1 ميلليون 114 مىڭ ادام قىرىلعان»، - دەدى بەيبىت قويشىبايەۆ.
جيىن بارىسىندا اشارشىلىققا ءالى دە ساياسي باعا بەرىلمەي كەلە جاتقانى جانە شەتەلدىك تاريحشىلار بۇل تاقىرىپتا قانداي وي بىلدىرگەندەرى ايتىلدى.
دوڭگەلەك ۇستەلگە تاريحشىلار، ساياساتتانۋشىلار مەن وسى تاقىرىپقا قالام تەربەپ جۇرگەن جازۋشىلار، رەجيسسەرلەر جانە قوعام قايراتكەرلەرى قاتىستى.
BAQ. KZ