بەسىككە بولەۋ سالتى تۋرالى نە بىلەسىز؟

 نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - حالقىمىزدىڭ سان عاسىرلىق تىنىس-تىرشىلىگىنە بايلانىستى ۇلتتىق ءتالىم-تاربيەگە قاتىستى سالت-ءداستۇر، ادەپ-عۇرىپتارى دا بار.

سونىڭ ءبىرى - بالا تۋىلعاننان كەيىن بالانى بەسىككە بولەۋ ءداستۇرى. بەسىك ادام ساتىسى.

قازاق حالقى «بەسىكسىز ۇيدە بەرەكە جوق» دەپ ومىرگە كەلەر ءسابيدى اسىعا كۇتكەن. سەبەبى بالا - ءومىردىڭ گۇلى، جالعاسى. جاس نارەستەنىڭ ومىرگە كەلۋى، وتباسى مۇشەلەرىنە اكەسى مەن اتاسىنا، ناعاشى جۇرتىنا ۇلكەن قۋانىش اكەلگەن، جاس نارەستە ومىرگە كەلگەندە ارنايى ادام جىبەرىپ ءسۇيىنشى سۇراتقان.

قازاق بالاسىن اعاش بەسىككە سالىپ باققان. اعاش بەسىك كوشپەلى ومىرگە وتە قولايلى. بەسىكتى قازاقتىڭ قۇرمەت تۇتۋى سونشالىق، كەيدە اتاسى جاتقان بەسىككە نەمەرەلەرى جاتقان. قازاقتىڭ تۋعان جەردى التىن بەسىككە تەڭەۋى دە بەسىكتى ارداقتاۋدان شىققان.

بەسىك تۇگەل اعاشتان جاسالادى. ونىڭ قۇرىلىسى كەلىننىڭ انىندە بىلاي باياندالادى.

تۇبەگىڭدى، شۇمەگىڭدى سالايىن.

دەنەڭ تازا بولسىن دەپ

باس جاستىقشا سالايىن

باسىڭ جۇمساق بولسىن دەپ

ەكى بەل جاستانشى

بەل كورپەڭدى سالايىن.

سىمباتتى، سۇلۋ ءوسسىن دەپ

تارتپا باۋدى تارتايىن

سىمعا تارتقان سۇيرەكتەي

دەنەڭ سۇلۋ بولسىن دەپ

جابۋىڭدى جابايىن

جەل، سۋىق تيمەي قالسىن دەپ.

بەسىككە بولەۋ ءراسىمىن اۋىلدىڭ قادىرمەندى اناسى ىسكە اسىرعان. بەسىككە سالۋشى بەسىكتىڭ بارلىق جابدىقتارىن ورىن-ورنىنا قويعاننان كەيىن، شاشۋعا اكەلگەن قۇرت، ماي، باۋىرساقتى ۋىستاپ الىپ بەسىكتىڭ تۇبەك بايلايتىن تەسىگىنەن تومەن وتكىزىپ، بەسىك استىنان قولىن توسقاندارعا ۇلەستىرىلەدى. بۇل ءداستۇر تىشتىرما دەپ اتالادى. تىشتىرما ۇيلەستىرىپ بولعان سوڭ بارلىق وتىرعانداردى قامشىمەن ارقالارىنان ۇرىپ شىعادى. سونان سوڭ بەسىكتى وتپەن الاستايدى.

الاس، الاس بالادان الاس.

يەسى كەلدى، پالەدەن كوش

الاس، الاس بالادان الاس.

كوزى جاماننىڭ، كوزىنەن الاس،

ءتىلى جاماننىڭ تىلىنەن الاس.

قىرىق قابىرعاسىنان الاس

وتىز ومىرتقاسىنان الاس، - دەپ پالە-جالا، جىن-شايتان، ءتىل-كوزدەن ساقتاسىن دەگەن تىلەك ايتىلادى.

- ادەمى، سۇلۋ بولسىن دەپ، باسىنا اينا مەن تاراق جاستايىن. كوزدەن ساقتاسىن دەپ، تۇمار بايلايىن. قامشىداي وتكىر بولسىن دەپ باسىنا قايشى جاستايىن.

- بالانى اكەلىڭدەر بەسىككە بولەپ بەرەيىن.

مويىنىمداعى تۇمارىم

تارقامايتىن تۇمارىم

تاعدىر بەرگەن السىن دەپ

اق بەسىككە سالسىن دەپ

مويىنىمداعى مارجانىم

قوراداعى مال-جانىم،

بەسىگىڭە جاتا عوي

ءتاتتى ۇيقىعا باتا عوي

بالام جاتسىن بەسىكتە

پالەسى قالسىن ەسىككە.