ا ق ش قازاقستاننىڭ باستى ارىپتەستەرىنىڭ ءبىرى - ق ر س ءى م

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - ا ق ش- پەن جان-جاقتى ارىپتەستىكتى دامىتۋ ەلىمىزدىڭ سىرتقى ساياساتىنىڭ نەگىزگى باسىمدىقتارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى، دەپ حابارلايدى ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى.

باسپا ءسوز مالىمەتتەرىنە قاراعاندا، قازىرگى كەزەڭدە قازاقستاندىق- امەريكاندىق ىنتىماقتاستىقتى ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ 2018-جىلعى 15-18- قاڭتاردا ا ق ش- قا جاساعان رەسمي ساپارىنىڭ قورىتىندىلارى بويىنشا قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتارى انىقتايدى.

قازاقستان مەن ا ق ش اراسىنداعى سىندارلى ديالوگتىڭ جالعاسى رەتىندە، سونداي- اق اعىمداعى جىلدىڭ 15- مامىرىندا وتەتىن استانا ەكونوميكالىق فورۋمنىڭ قارساڭىندا ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىندە «باسەكەگە قابىلەتتى قازاقستان» 3-جىل سايىنعى قازاقستاندىق-امەريكاندىق بيزنەس-فورۋمى ءوتتى.

بۇل ءىس-شاراعا ق ر سىرتقى ىستەر ءمينيسترى بەيبىت اتامقۇلوۆ، ق ر يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ ءمينيسترى رومان سكليار، ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى ەلجان ءبىرتانوۆ، اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ساپارحان وماروۆ، سيفرلىق دامۋ، قورعانىس جانە اەروعارىش ونەركاسىبى ءمينيسترى اسقار جۇماعاليەۆ، ەلدىڭ باسقا دا مەملەكەتتىك ورگاندارىنىڭ باسشىلارى قاتىستى.

امەريكا تاراپىنان ا ق ش ەلشىلىگى، شەتەلدىك جەكە ينۆەستيتسيالار كورپوراتسياسى (و پ ي ك)، سونداي-اق 28 ءىرى امەريكالىق كومپانيالاردىڭ باسشىلارى، ونىڭ ىشىندە «Coca Cola»، «Gilead»، «HP»، «Microsoft»، «Valley Irrigation» جانە ت. ب. قاتىستى.

اتالمىش الاڭدا قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ ەلدەگى ىسكەرلىك احۋالدى ودان ءارى جاقسارتۋ بويىنشا، ونىڭ ىشىندە شەتەلدىك ينۆەستورلارمەن جۇمىس ءۇشىن ءبىرىڭعاي ەكوجۇيەنى قۇرۋ بويىنشا قابىلداعان شارالارمەن، سونداي-اق وتاندىق ەكونوميكانى جاڭعىرتۋ، ءارتاراپتاندىرۋ جانە تسيفرلاۋ بويىنشا مەملەكەتتىك باعدارلامالاردى ىسكە اسىرۋ بارىسىمەن تانىسۋ مۇمكىندىگى ۇسىنىلدى.

فورۋم ۇيىمداستىرۋشىلارى، ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى جانە حالىقارالىق ءوزارا تۇسىنىستىك جونىندەگى ىسكەرلىك كەڭەس («BCIU» ) ەكىجاقتى ارىپتەستىكتىڭ جاڭا پەرسپەكتيۆتى باعىتتارىنا باسا نازار اۋداردى، تاراپتار يندۋستريالىق جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، ا و ك، اقپاراتتىق تەحنولوگيالار، ساندىق جۇيەگە كوشۋ، اەروعارىشتىق ونەركاسىپ جانە ەنەرگەتيكا سياقتى ماڭىزدى سالالاردا ىنتىماقتاستىقتى جانداندىرۋ جولدارىن تالقىلادى.

«ەلدىڭ جاڭا باسشىلىعى ساياسي جانە ەكونوميكالىق باعداردىڭ ساباقتاستىعىن ساقتاۋعا، سونداي-اق قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق ارىپتەستەرىمەن ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ بويىنشا شارالاردى جوسپارلى تۇردە ىسكە اسىرۋعا نيەتتى. قازاقستان امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ ينۆەستيتسيالىق مۇمكىندىكتەرىن بەلسەندى قولدانۋعا قىزىعۋشىلىق بىلدىرەدى. يننوۆاتسيا جانە وزىق تەحنولوگيالار سالاسىنداعى امەريكالىق كوشباسشىلىعىن ەسكەرە وتىرىپ، قازاقستان امەريكالىق تاراپتىڭ الدىڭعى قاتارلى ءبىلىمى مەن وزىق تاجىريبەسىن تارتۋعا مۇددەلى»، - دەدى ب. اتامقۇلوۆ.

سىرتقى ساياسي ۆەدومستۆو باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، ەلوردا جانە ق ر- دىڭ باسقا ءىرى قالالارى ينۆەستيتسيالار تارتۋدىڭ نەگىزگى «ماگنيتىنە» اينالدى. بۇل تۇرعىدا، دامىعان ينفراقۇرىلىم جانە قىزمەتتەر سالاسى بار نۇر-سۇلتان قالاسىندا شەتەلدىك ينۆەستورلار وزدەرىن وتە جاقسى سەزىنەدى. مەملەكەتتىڭ بارلىق اۋماعىندا ارنايى ەكونوميكالىق ايماقتار مەن يندۋستريالىق پاركتەر تابىستى جۇمىس ىستەۋدە. ءوز تاراپىنان ق ر س ءى م ەكونوميكالىق جانە ينۆەستيتسيالىق جوبالاردى تولىقتاي قولداۋعا دايىن.

باسەكەگە قابىلەتتىلىك جونىندەگى بيىلعى قازاقستاندىق فورۋم قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن امەريكا قۇراما شتاتتارى اراسىنداعى كوممەرتسيالىق ۋاعدالاستىقتاردى جانە جوبالاردى ىسكە اسىرۋ بارىسىن تالقىلاۋ ءۇشىن پايدالى الاڭعا اينالعانى ءسوزسىز.

ا ق ش پەن ورتالىق ازيا ەلدەرى اراسىنداعى ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق ءۇشىن قولايلى جاعدايلار قۇرۋ تۋرالى ماسەلەلەر ا ق ش پەن ورتالىق ازيا ەلدەرى اراسىنداعى ساۋدا جانە ينۆەستيتسيالار تۋرالى نەگىزدەمەلىك كەلىسىم جونىندەگى كەڭەستىڭ اياسىندا تۇراقتى نەگىزدە تالقىلانىپ كەلەدى.

28 جىلدىڭ ىشىندە ەكى ەلدىڭ اراسىندا 70 مەملەكەتارالىق، ۇكىمەتارالىق جانە ۆەدومستۆوارالىق شارتقا قول قويىلدى.

سوڭعى جىلدارى ا ق ش- تان ءبىزدىڭ ەلگە باعىتتالعان تىكەلەي ينۆەستيتسيالار اعىنىنىڭ جوعارى قارقىنى بايقالدى، وتكەن جىلى ولاردىڭ كولەمى 5,3 ميلليارد ا ق ش دوللارىن قۇرادى، بۇل 2017-جىلمەن سالىستىرعاندا %44,7 ارتىق (3,6 ميلليارد ا ق ش دوللارى).

قۇراما شتاتتاردان رەسپۋبليكانىڭ ەكونوميكاسىنا باعىتتالعان تىكەلەي ينۆەستيتسيالاردىڭ جالپى كولەمى 2005-جىلدان باستاپ ساناعاندا شامامەن 40 ميلليارد ا ق ش دوللارىن قۇرادى.

قازاقستاندا امەريكاندىق كاپيتالدىڭ قاتىسۋىمەن شامامەن 524 كومپانيا جۇمىس ىستەيدى، ولاردىڭ 141 كومپانياسى بىرلەسكەن كاسىپورىندار بولسا، 41 كومپانياسى تاۋار وندىرۋمەن جانە 37 كومپانياسى ءونىمدى باسقا ەلدەرگە ەكسپورتتاۋمەن اينالىسادى.

وتكەن جىلى ەكى مەملەكەتتىڭ اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 2,2 ميلليارد استام ا ق ش دوللارىن قۇراعانىن ەسكە سالامىز. قازاقستاننان ا ق ش- قا باعىتتالعان ەكسپورتتىڭ كورسەتكىشى 956 ميلليون ا ق ش دوللارىنا جەتتى، ال ا ق ش- تان قازاقستانعا باعىتتالعان يمپورت 1,2 ميلليارد ا ق ش دوللارىن قۇرادى.