نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» فورۋمىنىڭ اشىلۋ راسىمىنە قاتىستى

بەيجىڭ. قازاقپارات - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى -  ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» ەكىنشى حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمىنىڭ اشىلۋ راسىمىنە قاتىستى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ەلباسىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.

ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتوراعاسى شي جينپيڭگە قوناقجايلىق تانىتىپ، فورۋمعا شاقىرعانى ءۇشىن ريزاشىلىق ءبىلدىردى.

- قىتاي حالقىندا «باي بولعىڭ كەلسە، جول سال» دەگەن ءتامسىل بار. بۇل دانا ءسوز بىرلەسە جاڭعىرتىپ جاتقان ۇلى جىبەك جولىنىڭ تاريحىنا دا تىكەلەي قاتىستى. ەكى مىڭ جىل بۇرىن ادامداردىڭ باتىلدىعى مەن ىسكەرلىگىنىڭ ارقاسىندا ەۋرازيا جولداردىڭ ءبىر جەلىسىنە بىرىككەن ەدى. مۇنى ادامزات تاريحىنداعى جاھاندانۋدىڭ العاشقى قادامدارى دەۋگە بولادى، - دەدى قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ سوڭعى وتىز جىل ىشىندە ەۋرازياداعى جىبەك جولىن جاڭعىرتۋدىڭ كوپتەگەن تۇجىرىمدارى بولعانىن جانە ولاردىڭ جۇزەگە اسپاعانىن اتاپ ءوتتى.

- ادامزات دامۋىنىڭ بولاشاق ءۇردىسى ايقىندالعانداي بولىپ كورىنگەن ەدى. ءبىراق، 2013-جىلى قىتايدىڭ قازاقستاندا ۇسىنعان جىبەك جولى مودەلى قازىرگى زامانعى گەوساياسي جاعدايلاردا ومىرشەڭ عانا ەمەس، تابىستى جوباعا اينالدى. بۇعان ونىڭ بەس جىلدان استام ۋاقىتتاعى دامۋ كەزەڭى دالەل، - دەدى ەلباسى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسىنا قازاقستاننىڭ اۋەل باستان قولداۋ بىلدىرگەنىن اتاپ ءوتىپ، ءبىرىنشى فورۋمنىڭ قورىتىندىلارى بويىنشا قول جەتكىزىلگەن جەتىستىكتەرگە توقتالدى.

- الەم جۇرتشىلىعى قاراما-قايشى گەوساياسي تۇجىرىمداردان شارشاعانى انىق. بارعان سايىن گەوەكونوميكا مەن بىرلەسە دامۋدىڭ ماڭىزى ارتىپ كەلەدى. «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق ءۇشىن اشىلاتىن جاڭا مۇمكىندىكتەردەن دە اۋقىمدى ءارى ماڭىزدى جوبا. بۇل - الەمدەگى 120 دان استام مەملەكەتتىڭ قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋگە، كەڭىنەن ساۋدا-ساتتىق جاساۋعا جانە ءوسىپ- وركەندەۋگە دەگەن تاريحي سۇرانىسىنان تۋىنداعان باستاما، - دەدى قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى.

ەلباسى ساياسي قاراما-قايشىلىققا، سانكسيالار مەن ساۋدا تەكە-تىرەسىنە قاراماستان، وسى باستاما اياسىنداعى ساۋدا كولەمى ارتىپ، بۇگىندە 5 تريلليون دوللار قۇراپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسى جاھاندانۋدىڭ جاڭا ۇلگىسىن ۇسىنعانىن ايتتى.

- تاريحي كەزەڭ الەمدىك ىقپالداستىق ورتالىعىن قايتادان شىعىسقا قايتارۋدا. ءبىز بۇگىن ازيانىڭ شىن مانىندە  ХХІعاسىر وڭىرىنە اينالعانىن كورىپ وتىرمىز. الەمدىك ىشكى جالپى ءونىمنىڭ 28 پايىزى وسىندا شوعىرلانعان جانە بۇل كورسەتكىش ارتا بەرەدى. قازىردىڭ وزىندە شىعىستاندىرۋ ءۇردىسى ىقپالداسۋدىڭ جاڭا باعىتتارىن ۇسىنۋدا، - دەدى قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى.

ەلباسى، سونداي-اق، جىبەك جولىنىڭ ەكونوميكالىق بەلدەۋى جوباسى مەن ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعىن ۇشتاستىرۋدىڭ الەۋەتى زور ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

- «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسى گەوگرافيالىق جاعىنان ورنالاسۋعا جانە دامۋ ۇدەرىسىندەگى تەڭسىزدىكتەرگە قاتىستى سىن- تەگەۋرىندەردى ەڭسەرە الدى. ەۋرازيا قايتادان ءبىرتۇتاس كەڭىستىككە اينالۋدا. ءبىزدىڭ قۇرلىقتىڭ ءارتۇرلى جانە قاشىقتىقتا ورنالاسقان وڭىرلەرى ەكى مىڭ جىل بۇرىنعىداي ءبىر جەلىگە بىرىكتى. ءبىز قىسقا مەرزىم ىشىندە كۇردەلى تابيعي جەر بەدەرلەرىن جانە گەوساياسي قاراما- قايشىلىقتاردى اينالىپ وتكەن ەكونوميكالىق دالىزدەر قۇردىق، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.

قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ جانە كولىك-ترانزيت الەۋەتىن ارتتىرۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەلەرىنە ارنايى توقتالدى.

- قازاقستان سوڭعى ون جىل ىشىندە ينفراقۇرىلىمدى، كولىك- لوگيستيكا اكتيۆتەرىن جانە قۇزىرەتتىلىكتى دامىتۋعا شامامەن 30 ميلليارد دوللار ينۆەستيتسيا سالدى. 3 مىڭ شاقىرىمعا جۋىق ۇلتتىق تەمىرجول جەلىسى جانە 12,5 مىڭ شاقىرىم اۆتوموبيل جولدارى سالىندى نەمەسە قايتا جوندەۋدەن ءوتتى. ەلىمىزدەگى تەڭىز جانە اۋە پورتتارى جاڭعىرتىلدى. ناتيجەسىندە قىسقا مەرزىم ىشىندە ءبىزدىڭ ەلدە زاماناۋي جانە باسەكەگە قابىلەتتى ترانزيتتىك حاب قۇرىلدى، - دەدى ەلباسى.

سونىمەن قاتار، نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستاننىڭ بەلسەنە ارالاسۋىمەن جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان لوگيستيكالىق جوبالار تۋرالى اڭگىمەلەدى.

- 2016 -جىلدان باستاپ «نۇرلى جول» باعدارلاماسىن جىبەك جولىنىڭ ەكونوميكالىق بەلدەۋىمەن ۇشتاستىرۋ جوسپارى تابىستى ىسكە اسىرىلۋدا. ەۋروپا مەن قىتايدى رەسەي مەن قازاقستان ارقىلى «باتىس ەۋروپا - باتىس قىتاي» قۇرلىقارالىق جوعارى دەڭگەيلى اۆتوماگيسترال بايلانىستىردى. ءبىزدىڭ ەلىمىز قىتايدىڭ ليانيۋنگان پورتىندا لوگيستيكالىق تەرمينال سالدى. «قازاقستان - تۇرىكمەنستان - يران - پارسى شىعاناعى» باعىتىنداعى تەمىرجول ىسكە قوسىلدى. قىتايدان وڭتۇستىك كاۆكازعا، تۇركياعا جانە ودان ءارى ەۋروپاعا قازاقستاننىڭ اقتاۋ جانە قۇرىق پورتتارى ارقىلى جونەلتىلەتىن جۇكتەردىڭ كولەمى ارتىپ كەلەدى، - دەدى قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى.

ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتوراعاسى شي جينپيڭنىڭ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» ارقىلى تاعدىرى ورتاق ادامزات قوعامداستىعىن بىرلەسە قۇرۋعا شاقىرىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى.

- الەمدىك ساياساتتاعى جاڭاشا ويلاۋ بارلىق ەلدەردىڭ مۇددەلەرىن جۇمىلدىرۋعا باعىتتالعان مەنىڭ G- Global يدەياممەن ۇندەسەدى، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.

سوڭىندا ەلباسى بۇكىل قىتاي حالقىن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ 70 جىلدىعىمەن قۇتتىقتاپ، مەملەكەتتى دامىتۋ جولىنداعى ماقساتتارىنىڭ ورىندالۋىنا تىلەكتەستىك ءبىلدىردى.