ادامنىڭ حايۋاننان ايىرماشىلىعى نەدە

None
None
 نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - سەن ەمەس، ءوزىم دە كىرە الماي وتىرمىن الەۋمەتتىك جەلىلەرگە...

- تىنىش. كامەرا تۇر!

- قايدا؟

- انە، كورمەي تۇرسىڭ با؟ بولدى ەندى، تۇك كورمەگەندەي جالتاقتاما! قوي دەيمىن! اۋىلدان كەلدى ەكەن دەپ قالادى. شايناڭداماي، ءار جەرىڭدى ءبىر شۇقىماي، تالتاڭداماي جوندەپ ءجۇر!

***

- جىلدامدىقتى ازايت!

- نەگە؟

- كامەرا تۇر دەگەن بەلگىلى كورمەي تۇرسىڭ با؟

- اااا...

***

- جۇمىستاسىڭ با؟

- ءيا.

- و، جاقسى بولدى. مەن جۇمىستان شىقتىم. ساعان بارىپ الەۋمەتتىك جەلىدەگى پوشتالارىمدى تازارتىپ الايىنشى، حاتتارعا تولىى-ى-ىپ كەتىپتى.

- ول ەندى مۇمكىن ەمەس...

- نەگە؟

- كابينەتىمە كامەرا ورناتىپ تاستادى. سەن ەمەس، ءوزىم دە كىرە الماي وتىرمىن الەۋمەتتىك جەلىلەرگە...

***

زاماناۋي قۇرىلعىلارمەن جابدىقتالعان قانداي عيماراتقا كىرسەڭ بولدى، سول عيماراتتىڭ ىشىندە: بۇرىشتارىندا، بىزگە ءمالىم ەمەس تاسا جەرلەردە، توبەلەرگە ىلىنگەن كىشكەنتاي جارتى شار ءتارىزدى نەمەسە قالپاق كيگەن جالعىزكوزدى داۋدەي «قارا كوزدى» كورەسىڭ. كورەسىڭ دە، سەنىڭ ءاربىر ارەكەتىڭدى «بىرەۋدىڭ» باقىلاپ تۇرعاندىعىن سەزەسىڭ.

ءيا، مولدىرەگەن «قارا كوز» كامەرا ءبىزدىڭ ءار ءىس- ارەكەتىمىزدى باقىلاپ، وعاش قىلىق جاساماي، ءدال سول ءوزى ورنالاسقان عيماراتقا ساي تارتىپكە باعىنىپ تۇرعان- تۇرماعانىمىزدى عانا قاداعالاپ، باستىعىنا جادىسىنا جازىپ العان اقپاراتپەن ەسەپ بەرەدى. ونىڭ دا وزىندىك پايداسى بار. دەگەنمەن...

ال، سول ءبىزدى باقىلاپ تۇرعان «كوزدى» باقىلاپ تۇرعان «قۇدىرەتتى» شە؟ ونى سەزەمىز بە؟ ول «قۇدىرەت» ءبىزدى تولىقتاي، شاشىمىزدان تىرناعىمىزعا دەيىن، ويانعاننان ۇيىقتاعانعا، ۇيىقتاعاننان ويانعانعا دەيىن، ءىشىپ- جەگەنىمىزدى، جۇرگەنىمىزدى، سويلەگەنىمىزدى، ت. ب. ءبارىن- ءبارىن ءوز نازارىندا ۇستاپ تۇر ەمەس پە؟!

ەگەر، «ول» ءبىزدى از ۋاقىتقا نازارىنان تىس قالدىرىپ، بىرنەشە مينۋت اۋا بەرۋدى ۇمىتىپ كەتسە، بۇل جالعانمەن قوشتاسا بەرۋگە بولادى. ءدال سول قۇدىرەتتەن قورىقپاي ء«ومىر» دەگەن عيماراتتا تىيىم سالىنعان قانشاما دۇنيەلەردى ىستەپ، تارتىبىنە باعىنباي جۇرسەك تە، سول قۇدىرەت بىزدەي وپاسىز، قادىرسىزدەرگە ءوز مەيىرىمىن، قامقورلىعىن سەزدىرۋدە. سونشالىقتى مۇمكىندىكتى، تۇزەلۋگە دەپ بەرىلگەن ۋاقىتتى دۇرىس پايدالانباي، تايراڭداپ جۇرگەن بۇل ءجۇرىسىمىز سونداي قورقىنىشتى...

قارا كوزدى كامەرا ورنالاسقان عيماراتتى تاستاپ شىققاندا، ەركىنسىپ، ءبىزدى ۇزدىكسىز باقىلاپ تۇرعان جاراتۋشىنىڭ كۇشىن سەزىنبەي، قۇمىرسقانىڭ يلەۋىن باقىلاعانىمىزداي ءبىزدى دە باقىلاپ تۇرعان يەنىڭ قاھارىنان سەسكەنبەي، مەيىرىمىنە ءتانتى بولماي، ايتەۋىر وتكەن ءبىر كۇنىمىزگە ريزا بولىپ، بۇگىنگىمەن عانا ءومىر ءسۇرىپ جۇرگەندەيمىز...

«ادامنىڭ حايۋاننان ايىرماشىلىعى - اقىلىندا» دەگەن ەمەس پە؟! ەندەشە، نەگە سول «سىيدى» ءتيىمدى پايدالانىپ، ءومىر- عيماراتتىڭ دا تالاپ-تىلەكتەرى مەن قويعان شارتتارىن ورىنداپ، تىيىمدارىنان تىيىلىپ، كورسەتكەن جولىمەن جۇرمەسكە؟ استە، ول قولىمىزدان كەلەتىن ءىس ەمەس پە؟ «قۇرىلعىنىڭ كوزىنەن» ەمەس «قۇدىرەتتىڭ وزىنەن» قورىققانىمىز ابزالىراق بولار...

 

سوڭعى جاڭالىقتار