الىپتىڭ اقىرى نەمەسە «تيتانيكتىڭ» سۋعا باتۋى

None
None
 نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - ⅩⅩ عاسىرداعى ەڭ اتاقتى كەمە اپاتى.

1912 -جىلدىڭ ءساۋىر ايىنىڭ 14 -جۇلدىزىنان 15-نە قاراعان ءتۇنى، اتلانت مۇحيتىنىڭ سۋلارىندا، ايسبەرگپەن سوقتىعىسۋ ناتيجەسىندە ىشىندە 2223 ادامى بار «تيتانيك» لاينەرى سۋعا كەتكەن بولاتىن.

«تيتانيك» - ⅩⅩ عاسىردىڭ ەڭ ۇلكەن جولاۋشىلار كەمەسى. «ۋايت ستار لاين» بريتاندىق كومپانياسىنىڭ تاپسىرىسىمەن قۇراستىرىلعان ءۇش الىپ كەمەنىڭ ءبىرى. قالعان ەكى لاينەر - «وليمپيك» جانە «بريتاننيك» دەپ اتالعان.

«تيتانيكتىڭ» ۇزىندىعى - 269 مەتر، ەنى - 28 مەتر، سۋ سىيىمدىلىعى - 52 مىڭ توننا بولاتىن. دۆيگاتەلدەرىنىڭ قوزعالتقىش قۋاتى - 54 مىڭ ات كۇشىنە تەڭ بولعان. كەمەنىڭ ءجۇرۋى ءۇشىن، كۇنىنە - 825 مىڭ توننا كومىر جاعىلعان. ماكسيمالدى جىلدامدىعى - ساعاتىنا 42 كيلومەتر. كەيبىر جۋرناليستەر ونى قالالىق ءۇش كۆارتالدىڭ ۇزىندىعىنا، بيىكتىگىن 11 قاباتتى ۇيگە تەڭەگەن.

كەمەدە - 3 كامبۋز (اس ءۇيى)، 4 رەستوران، 2 كىتاپحانا، 2 شاشتاراز، 840 كايۋتا (جەكە بولمەلەر، جاتىن ورىندارى) بولعان.

قاۋىپسىزدىكتى ساقتاۋ ماقساتىندا، كەمەنىڭ ەكى ءتۇبى بولعان. ونىڭ كورپۋسى 16 سۋ وتكىزبەيتىن بولىكتەن تۇرعان.

ءبىرىنشى جانە اقىرعى ساپارى

«تيتانيك» 1911 -جىلدىڭ 31 -مامىرىندا سۋعا جىبەرىلىپ، 1912 -جىلدىڭ 2 -ءساۋىرى كۇنى ءجۇرىس سىناعىن ءساتتى اياقتاعان بولاتىن. 1912 -جىلدىڭ 10 -ءساۋىر كۇنى ول ساۋتگەمپتوننان نيۋ-يورككە اتتانادى.

لاينەردىڭ كاپيتانى بولىپ- ەدۆارد دجون سميت تاعايىندالعان بولاتىن. ونىڭ قاراماعىنداعى ەكيپاجدا 908 ادام بولعان. جولاۋشىلار سانى - 1324. بارلىعى - 2223 ادام.

ساپاردىڭ العاشقى ءتورت كۇنى كۇن اشىق، مۇحيت تىنىش بولعان.

1912 -جىلدىڭ 14 -ساۋىرىندە بىرنەشە كەمەلەردەن جولدا كەزدەسكەن ايسبەرگتەر (مۇحيتتاردا قالقىپ جۇرەتىن مۇزدى تاۋلار) تۋرالى حابارلامالار كەلگەن. ءبىر مالىمەتتەر بويىنشا، سول كۇنى كەمەنىڭ راتسياسى دۇرىس ىستەمەگەن، سول سەبەپتى كوپتەگەن حابارلامالار قابىلدانباعان. وزگە مالىمەتتەرگە سۇيەنسەك، كەمە ەكيپاجى بۇل حابارلامالاردىڭ كەيبىرەۋىن عانا كاپيتانعا جەتكىزگەن.

تۇنگى 23 ساعات 40 مينۋتتا «تيتانيك» ايسبەرگكە سوعىلادى. ايسبەرگ 16 سۋ وتكىزبەيتىن بولىگىنىڭ التاۋىن تەسىپ وتەدى.

لاينەردىڭ سۋعا كەتەتىنى بەلگىلى بولعاندا، كاپيتان سميت قۇتقارۋ جەڭىل قايىقتارىن سۋعا ءتۇسىرىپ، ەكيپاج مۇشەلەرى مەن جولاۋشىلاردى جيناۋدى بۇيىرادى.

سونداي-اق، كاپيتاننىڭ بۇيرىعى بويىنشا، راديستەر اپات سيگنالدارىن تاراتا باستايدى. بۇل سيگنالداردى بىرنەشە كەمە قابىلداعانىمەن، ولار تىم ۇزاقتا ەدى.

كاپيتان قۇتقارۋدى ءوزىنىڭ كومەكشىلەرى ۋيليام مەردوك پەن چارلز لايتوللەرگە تاپسىرعان بولاتىن. مەردوك كەمەنىڭ وڭ جاق بۇيىرىنەن، چارلز لايتوللەر سول جاقتان قۇتقارۋدى باسقارۋ كەرەك ەدى. كاپيتان قۇتقارۋ جەڭىل قايىقتارىنا ەڭ الدىمەن ايەلدەر مەن بالالاردى وتىرعىزۋ جۇرگىزىلسىن دەگەن بۇيرىق بەرەدى.

لايتوللەر قايىقتارعا ايەلدەر مەن بالالاردى وتىرعىزىپ، كوپتەگەن ورىندار بوس قالادى. مەردوك بولسا، كۇتىپ تۇرعان ايەلدەر مەن بالالار بولماعان جاعدايدا ەركەكتەردى دە وتىرعىزا باستايدى.

تۇنگى 02:20-دا «تيتانيك» تولىعىمەن سۋعا كەتەدى.

ساعات تاڭعى 04:00 كەزىندە، «كارپاتيا» اتتى كەمە وقيعا ورنىنا كەلىپ، 706 ادامدى قۇتقارادى. ونىڭ ىشىندە 492 جولاۋشى، 214 ەكيپاج قىزمەتشىسى ءتىرى قالعان. كەيبىر مالىمەتتەر بويىنشا، قۇتقارىلعاندار سانى - 712 ادام. 37 پايىز ءتىرى قالعان.
جولاۋشىلاردىڭ پايىزى:

سونىڭ ىشىندە: %61 - ءبىرىنشى كلاسس جولاۋشىلارى.

%42 - ەكىنشى كلاسس جولاۋشىلارى.

%24 - ءۇشىنشى كلاسس جولاۋشىلارى.

«تيتانيك» اپاتىنان قۇتقارىلعانداردىڭ اراسىندا ەڭ سوڭعى بولىپ ەليزابەت گلەديس ميللۆينا دين 2009 -جىلدىڭ 31 -مامىرىندا قايتىس بولادى. ول 97 جاسقا دەيىن ءومىر سۇرگەن. ەڭ قىزىعى ول «تيتانيكتە» بولعان ەڭ كىشكەنتاي جولاۋشى رەتىندە تىركەلگەن.

 

سوڭعى جاڭالىقتار