ۆەتنام- قىتاي- قازاقستان- ەۋروپا ترانس كونتينەنتالدىق تەمىر جول باعىتى ىسكە قوسىلدى
بۇل تۋرالى قازاقپارات ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.
العاش رەت ۆەتنام استاناسى حانويدان (يەنۆەن ستانسياسى) ۆەتنامدىق شەكارا ماڭىنداعى دونگدانگ تەمىر جول تەرمينالى ارقىلى، ەۋروپاعا بىرلەسكەن كونتەينەرلىك قۇرامدار قۇرىلاتىن ق ح ر اۋماعى بويىنشا، ودان ءارى قازاقستان ارقىلى ترانزيتپەن دۋيسبۋرگكە (گ ف ر) كولەمى 9,1 مىڭ نەمەسە 1686 ج ف ە (جيىرما فۋتتىق ەكۆيۆالەنت) جۇك تاسىمالى جۇزەگە اسىرىلدى.
وسىلايشا، حانويدان نەمىس دۋيسبۋرگىنە«LG» مەن «Samsung» كومپانيالارىنىڭ جۇكتەرىن تاسىمالداۋ مەرزىمى 22 كۇندى قۇرادى، ونىڭ 2 كۇنى تاۋاردى ۆەتنامنان ق ح ر- عا تاسىمالداۋعا قاجەت بولدى. بۇدان ءارى اتالمىش جۇكتىڭ دۋيسبۋرگكە دەيىنگى جەتكىزىلىمى 20 كۇن الدى. كەيىنىرەك ۆەتنامنان ەۋروپاعا دەيىنگى جۇك تاسىمالداۋىنىڭ جالپى ۋاقىتىن 19 ساعاتقا دەيىن قىسقارتۋ جوسپارلانىپ وتىر. «ۆەتنام تەمىر جولدارىنىڭ» حابارلاۋىنشا، كولەمدەر بيىلعى جىلدا- اق ايتارلىقتاي ارتادى.
اتالعان تەمىر جول باعىتىنىڭ ىسكە قوسىلۋى مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قازاقستاننىڭ كولىكتىك ينفراقۇرىلىمىن حالىقارالىق كولىكتىك جۇيەگە ينتەگراتسيالاۋ جانە «نۇرلى جول» باعدارلاماسى اياسىندا، قىتاي تاراپىنىڭ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول باستاماسىمەن ۇشتاساتىن ەلىمىزدىڭ كولىكتىك الەۋەتىن جۇزەگە اسىرۋ بويىنشا ستراتەگيالىق تاپسىرماسىن جۇزەگە اسىرۋ تاجىريبەسىنىڭ ناتيجەسىنە اينالدى.
قازاقستان مەن ۆەتنام اراسىنداعى قىتاي اۋماعى ارقىلى ترانزيتپەن كولىكتىك- لوگيستيكالىق قاتىناسىن قۇرۋ جانە ىسكە قوسۋ جۇمىسىنا ۆەتنامداعى قازاقستاننىڭ ەلشىلىگى مەن ق ت ج 2016 -جىلى باستاماشىلىق ەتتى. بۇل تاپسىرمانى 2016-2017 -جىلدارى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن «ق ت ج» ۇ ك» ا ق وكىلدەرىنىڭ ۆەتنامعا ساپارى ۇيىمداستىرىلدى، سولاردىڭ بارىسىندا ۆەتنامنىڭ كولىك مينيسترلىگىنىڭ جانە «ۆەتنام تەمىر جولدارىنىڭ» جەتەكشىلەرىمەن كەزدەسۋلەر ۇيىمداستىرىلدى، سونداي- اق، 100-دەن استام ءىرى الەمدىك جانە ۆەتنامدىق كولىكتىك- لوگيستيكالىق كومپانيالاردىڭ قاتىسۋىمەن ەكى بيزنەس- فورۋم وتكىزىلدى.
بۇدان بولەك، ق ت ج ماماندارى قىتايمەن شەكتەسەتىن دونگدانگ جانە لاوكاي تەمىر جول وتكەلدەرىندە بولىپ، ولاردىڭ اتالمىش تەمىر جول باعىتىن قۇرۋداعى ءمان- ماڭىزى مەن الەۋەتىن ايقىندادى.
2017 -جىلدىڭ اقپانىندا حانويدا «ق ت ج» مەن «ۆەتنام تەمىر جولدارى» اراسىندا ىنتىماقتاستىق جونىندەگى مەموراندۋمعا قول قويىلىپ، ول ەكى ەل اراسىنداعى كولىكتىك- لوگيستيكالىق باعىتتاعى ءوزارا ارەكەتتەستىكتىڭ جاندانا تۇسۋىنە ىقپال ەتتى.
قازاقستاندىق ديپلوماتتاردىڭ قولداۋى جانە ق ت ج وكىلدەرىنىڭ بەلسەندى قاتىسۋىمەن 2017 -جىلدىڭ ناۋرىزى مەن شىلدەسىندە الماتى مەن حانويدا قازاقستان، ۆەتنام جانە قىتايدىڭ تەمىر جول اكىمشىلىكتەرىنىڭ العاشقى ءۇشجاقتى كەلىسسوزدەرى جۇرگىزىلدى. ناتيجەسىندە، تاراپتار تاسىمال كولەمدەرى، باعىتتار جانە لوگيستيكالىق وپەراتورلار جونىندە كەلىستى. اتالمىش فورماتتاعى كەلىسسوزدەردىڭ بۇدان كەيىنگى كەزەڭدەرىنە رەسەي مەن موڭعولياداعى سەرىكتەستەر قوسىلدى.
2018 -جىلدىڭ ساۋىرىندە قازاقستان مەن ۆەتنامنىڭ تەمىر جول اكىمشىلىكتەرىنىڭ اراسىندا كولىك بويىنشا جۇمىس توبى قۇرىلىپ، ءساتتى قىزمەت ەتىپ كەلەدى.
جالپى، قازاقستان مەن ۆەتنامدى ەكى كولىكتىك باعىت بايلانىستىرادى: ۆەتنامعا قازاقستاندىق بيداي تاسىمالى وتەتىن ليانيۋنگان (ق ح ر) كەمەجايىنداعى قازاقستاندىق لوگيستيكالىق تەرمينال، سونداي- اق، ۆەتنامدىق دونگدانگ تەمىر جول تەرمينالى ارقىلى وتەتىن باعىت.
بەلگىلى بولعانداي، ۆەتنام ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق (ەاەو) ەلدەرىمەن ەركىن ساۋدا تۋرالى كەلىسىمگە قول قويعان تۇڭعىش ەل بولدى. قازاقستان- ق ح ر- ۆەتنام ترانزيتتىك باعىتى ءبىزدىڭ ەلىمىز بەن وزگە دە ەاەو ەلدەرىنە ۆەتنامدىق نارىققا اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارلارىن، ونىڭ ىشىندە ەت- ءسۇت ونىمدەرى مەن وزگە دە تەز تاسىمالداۋدى قاجەت ەتەتىن تاۋارلاردىڭ جەتكىزىلىمىن جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل ورايدا يرانعا بيداي جەتكىزىلىمى بويىنشا قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى بىرلەسكەن جوبالار ۇلگى بولا الادى. ءوز كەزەگىندە ۆەتنام اتالمىش ءدالىزدىڭ مۇمكىندىكتەرىن پايدالانا وتىرىپ، تەڭىز ونىمدەرى مەن تروپيكالىق جەمىستەردى قازاقستانعا ەكسپورتتاۋ مۇمكىندىكتەرىن الادى.
قازىرگى ۋاقىتتا ۆەتنام ەۋروپالىق كەڭەسپەن، ۆەتنام- ق ح ر- قازاقستان- ەۋروپا باعىتى بويىنشا ترانزيتتىك- كولىكتىك ءدالىزدى ءارتاراپتاندىرۋعا، ۆەتنام مەن اسەان ەلدەرىنەن ەۋروپاعا جۇك تاسىمالىن قىسقارتۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ، جالپى تەڭىز تاسىمالىنىڭ بالاماسى بولاتىن ۇقساس كەلىسىم جاساۋ بويىنشا جۇمىستاردى اياقتاۋدا.
ۆەتنام- ق ح ر- قازاقستان- ەۋروپا ترانزيتتىك- كولىكتىك ءدالىزىنىڭ قوس تاراپقا دا كەڭ كولەمدە قىزمەت ەتۋى كەلەشەكتە قازاقستاننىڭ ءوز كولىكتىك- ترانزيتتىك الەۋەتىن ايتارلىقتاي نىعايتۋعا جانە ەۋروپا مەن وڭتۇستىك شىعىس ازيا ەلدەرى اراسىنداعى ءتيىمدى كوپىرگە اينالۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
2018 -جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا، قازاقستان مەن ۆەتنام اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 467,2 ميلليون ا ق ش دوللارىنا جەتتى. ۆەتنام- ق ح ر- قازاقستان - ەۋروپا تەمىر جول ءدالىزىنىڭ ىسكە قوسىلۋىمەن ەكى ەل اراسىنداعى تاۋار اينالىمى ايتارلىقتاي ارتادى دەپ كۇتىلۋدە.