جاياۋ ءجۇرۋدىڭ جۇگىرۋدەن ارتىقشىلىعى قانداي؟

 استانا. قازاقپارات - جاياۋ ءجۇرۋ -  ادام ءۇشىن ەڭ پايدالى تابيعي جاتتىعۋ. وسىنى بىلە تۇرا ادامدار از قوزعالادى. ادامزات قوزعالۋعا ەرىنەتىنى سونشا، ءتىپتى، جاياۋ جۇرمەۋ ءۇشىن ءتۇرلى امالدار ويلاپ تاپتى.

مىسالى، ەسكالاتور، جەدەلساتى، اۆتوكولىكتەر، ەلەكتروموبيلدەر جانە تاعى باسقا قۇرىلعىلار ادامنىڭ از قوزعالۋى ءۇشىن جاسالعان تەحنولوگيانىڭ عاجايىپتارى سانالادى. ادام ءومىرىن ۇزارتاتىن پايدالى جاتتىعۋ دا مىنە وسى -  جاياۋ ءجۇرۋ! ءبىز بۇگىن جاياۋ ءجۇرۋدىڭ دەنساۋلىققا پايداسى مەن جۇگىرۋدەن قانداي ارتىقشىلىعى بارى تۋرالى ايتىپ وتەتىن بولامىز.

1. جاياۋ ءجۇرۋ -  باياۋ جۇگىرۋ American Heart Association قاۋىمداستىعى مەن American College of Sports Medicine ينستيتۋتى اپتاسىنا 5 رەت 30 مينۋت بويى جاياۋ جۇرۋگە كەڭەس بەرەدى.

 2. جاياۋ ءجۇرۋ -  كالوريانى كەتىرۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى ءتاسىلى مىسالى، 70 كەلىلىك سالماققا يە ادام جۇگىرۋ كەزىندە ساعاتىنا 500-600 ككال جۇمسايدى، ال ءدال وسى سالماقتاعى ادام جاياۋ جۇرسە، ساعاتىنا 250 ككال جۇمسايدى ەكەن. جۇگىرۋ دەنەگە ارتىق كۇش جۇمساۋعا ماجبۇرلەپ، كەيىن ءسىز جۇگىرمەك تۇگىلى جۇرۋگە زاۋقىڭىز سوقپاي قالۋى بەك مۇمكىن.

 3. جاياۋ ءجۇرۋ تۋرالى عىلىم نە دەيدى؟ ساراپشى مەن عالىمداردىڭ جاياۋ ءجۇرۋدىڭ پايداسى تۋرالى زەرتتەۋلەرىن گيپپوكراتتان باستاۋعا بولادى. ول وسىدان 2400 جىل بۇرىن: "جاياۋ ءجۇرۋ -  ادام ءۇشىن ەڭ ءبىرىنشى مەديتسينالىق كومەك" دەپ ايتقان. University College London-نىڭ ەكى عالىمى 1970-2007 -جىلدار ارالىعىندا جازىلعان جاياۋ ءجۇرۋدىڭ پايداسى تۋرالى بارلىق زەرتتەۋلەردى سارالاعان. ولار 4295 ماقالانى وقىپ، ولاردىڭ ىشىنەن ەڭ پايدالى 18 ماقالانى تاڭداپ العان. 18 ماقالانى زەرتتەي كەلە جاياۋ ءجۇرۋدىڭ مىناداي ارتىقشىلى انىقتالعان:

 • كۇندەلىكتى جاياۋ ءجۇرۋ جۇرەك قان- تامىر اۋرۋىن 31 پايىزعا ازايتادى؛

 • جاياۋ جۇرگەن ادامداردىڭ ءومىرى كوپ قوزعالماعان ادامدارعا قاراعاندا 32 پايىزعا ۇزارعان. مىسالى، كۇندەلىكتى 2 شاقىرىمنان ارتىق جاياۋ جۇرەتىن ادامداردىڭ ءومىرى 22 پايىزعا ۇزارادى.

 • 72 488 مەديتسينا ماماندارى قاتىسقان تاجىريبەدە ولار اپتاسىنا 3 ساعات جاياۋ جۇرگەن. ناتيجەسىندە مامانداردا قاراپايىم ادامدارعا جۇرەك تالماسى 35 پايىزعا، ينسۋلت 32 پايىزعا قاراعاندا از كەزدەسكەن.

 • عالىمدار 8946 ناۋقاستىڭ قاتىسۋىمەن تاجىريبە وتكىزىپ، سول بويىنشا 48 زەرتتەۋ ماقالاسى جازىلعان. عالىمداردىڭ زەرتتەۋىنشە، اپتاسىنا 3 رەت 30 مينۋت جاياۋ جۇرگەن ناۋقاستار اراسىندا جۇرەك اۋرۋىنان كەلىپ شىعاتىن ءولىم 26 پايىزعا، باسقا اۋرۋلاردان بولاتىن ءولىم 20 پايىزعا ازايعان.

جاياۋ ءجۇرۋدىڭ ادام ءومىرىن ۇزارتاتىن جانە جۇرەك اۋرۋىن ازايتاتىن قاسيەتىنەن بولەك تاعى مىناداي ادام اعزاسىنا پايداسى بار:

 • اقىل- ەسى كەم بولۋ؛

 • قانت ديابەتى؛

 • دەپرەسسيا؛

 • ىشەكتىڭ قاتەرلى ىسىگى؛

 • سەمىزدىك؛

 • بۋىن اۋرۋلارى؛

 • ەرەكتيلدى ديسفۋنكتسيا.

 4. جاياۋ ءجۇرۋدىڭ جۇگىرۋدەن ارتىقشىلىعى ەگەر ءبىر جەرگە اسىعىپ تۇرساڭىز، جۇگىرۋ جاياۋ جۇرۋدەن ابزالىراق. ءبىراق ەكى جاتتىعۋ اراسىنداعى ايىرماشىلىق تەك جىلدامدىقتا عانا ەمەس. جاياۋ ءجۇرۋ كەزىندە كەم دەگەندە ءبىر اياق جەردە بولادى. ال جۇگىرۋ كەزىندە اياق كوبىنە اۋادا قوزعالادى. جىلدامدىق قانشالىقتى جوعارى بولسا، ادامنىڭ اياعى سونشالىقتى اۋادا كوپ قوزعالادى ەكەن. جوعارى جىلدامدىقپەن جۇگىرەتىن سپورتشىلار 45 پايىز ۋاقىتىن "اۋادا" وتكىزەدى.

ءبىراق اسپانعا ۇشقان زات گراۆيتاتسيا زاڭى بويىنشا جەرگە قايتىپ تۇسەدى. سوندىقتان جۇگىرگەن ادامنىڭ اياعى جەرگە "قونۋ" كەزىندە ادام ومىرتقاسى ءوز سالماعىنان 3 ەسە اۋىر سالماقتى كوتەرۋگە ءماجبۇر بولادى. وسى جاعىنان الىپ قارايتىن بولساق، جۇگىرۋ ادام دەنەسىن شىمىر ەتۋمەن بىرگە، وعان جاراقات تا جەتكىزەدى. سوندىقتان ومىرتقا اۋرۋىمەن اۋىراتىن ادامدارعا دارىگەرلەر جۇگىرمەۋگە كەڭەس بەرەدى. ال جاياۋ ءجۇرۋ كەزىندە ادامنىڭ جاراقات الۋى 1-5 پايىز عانا بولسا، جۇگىرۋ كەزىندە جاراقات الۋ 20-70 پايىز.

5. باسپالداقپەن كوتەرىلۋدىڭ پايداسى كانادالىق عالىمدار 64 جاسقا دەيىنگى 17 ادامدى ارنايى تاجىريبەدەن وتكىزگەن. تاجىريبە بارىسىندا باسپالداقپەن جوعارىعا كوتەرىلگەن ادامدار باسقا جاتتىعۋلارعا قاراعاندا 50 پايىز كوپ قۋات جۇمساعان. سوندىقتان باسپالداقپەن جوعارىعا كوتەرىلۋ ادام دەنساۋلىعىنا وتە پايدالى. ەگەر ءسىز جوعارعى قاباتتا ءومىر سۇرەتىن بولساڭىز جانە جەدەلساتى جوق بولسا وعان قۋانىڭىز. عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، كۇندەلىكتى ورتاشا 8-قاباتقا جاياۋ شىعاتىن ادامدار اراسىندا ءولىم قاۋپى جەدەلساتىمەن كوتەرىلەتىن "جالقاۋلاردان" 33 پايىز از كەزدەسكەن.

. 6. جاياۋ ءجۇرۋ مە الدە گەنەتيكا ما؟ جاياۋ ءجۇرۋ بويىنشا زەرتتەۋلەر كەزىندە مىناداي سۇراق تۋعان: "جاياۋ ءجۇرۋ دەنساۋلىققا ايتارلىقتاي پايدا اكەلە مە الدە دەنى ساۋ ادامدار جاياۋ جۇرۋگە بەيىل مە؟ " دەگەن. ەۋروپا زەرتتەۋشىلەرى بۇل سۇراققا جاۋاپ ىزدەپ 16 مىڭ ادام قاتىسقان تاجىريبەنى 1975 -جىلى باستاعان. 20 جىل ىشىندە 1253 ادام قايتىس بولعان. ناتيجەسىندە ايىنا كەم دەگەندە 6 رەت 30 مينۋت بويى جاياۋ جۇرگەندەر اراسىندا جاتتىعۋ جاساماعان ادامدارعا قاراعاندا ءولىم قاۋپى 43 پايىزعا از كەزدەسكەن. ەگەر ەگىزدەردىڭ ءبىرى كۇندەلىكتى جاياۋ ءجۇرىپ، ەكىنشىسى مۇنداي جاتتىعۋمەن اينالىسپاسا، بىرىنشىسىندە ءولىم قاۋپى ەكىنشىسىنە قاراعاندا 56 پايىز از كەزدەسەدى. سوندىقتان جاياۋ ءجۇرىڭىز، سپورتپەن شۇعىلدانىڭىز، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانىڭىز!

Massaget.kz