مۇحاڭ: «سۋ تيمەيتىن سابان بولماس، قورسىلدامايتىن قابان بولماس» دەيدى - م. شاحانوۆتىڭ ءومىرى جايلى ەسسەدەن

استانا. قازاقپارات - «ءشاي ۇستىندەگى اڭگىمە» دەپ اتالاتىن قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى، ايگىلى اقىن، قوعام قايراتكەرى  مۇحتار شاحانوۆتىڭ ءومىرى جايلى ەسسەمىزدى ونان ارى جالعاستىرامىز.

ايتا كەتۋ كەرەك، بۇل ەسسەنىڭ اۆتورى قۇديار ءبىلال سوڭعى ون جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى مۇحاڭمەن بىرگە «جالىن» جۋرنالىندا قىزمەت ىستەپ كەلە جاتقان جۋرناليست، جازۋشى.

ءشاي ۇستىندەگى اڭگىمە-137

 مۇحاڭ فەيسبۋكتى بەلگىلەنگەن تاڭباسىنا (Ғ) وراي «عى»(Fb قازاقشا ҒЫ ارپىنە ۇقسايتىندىقتان قازاقشا ادەيى «عى» دەيدى - رەد.) دەيدى. ءشاي ۇستىندە: «كەشە «عى»- دان كوردىم، ءبىر ايەل جيىرما بالا تاۋىپتى. ءوزى جاس. ءالى دە بالا تاباتىن قابىلەتى بار كورىنەدى» دەپ تەلەفونىن اقتارىپ، «عى»-سىنان الگى ايەلدى ىزدەي باستايدى.

لەنتا بەتىندە اعىپ وتكەن ول ايەل قايدان تابىلا قويسىن. ەسەسىنە «عى» بەتىندە باسقا ءبىر «وزەكتى» ماسەلە جارق ەتە قالادى.

مۇحاڭ سوندايدا: «جۇرت نە بولسا سونى جازاتىن بولدى. مىناۋ نە ەندى؟» دەپ قاراداي كۇيىپ پىسەدى. مەن: «ونى جازىپ وتىرعان ادام الەۋمەتتىك جەلىنىڭ جۇلدىزى. قازىرگى جاستار ءسىزدى ەمەس، سونى تانيدى» دەيمىن. مۇحاڭ دا: «ءيا، ءبىز ەشكىمگە كەرەك بولماي قالدىق قوي» دەپ ەرىكسىز كەلىسەدى. كەيدە قاس قىلعانداي «مۇحاڭ كورمەي-اق قويسا ەكەن» دەپ جۇرگەن تاعى ءبىر ماسەلە «عى» بەتىندە قىلاڭ ەتە قالادى.

مۇحاڭ الگىنى ءبىراز اۋدارىپ-توڭكەرىپ قاراعان سوڭ: «مىنانى تۇسىنبەي وتىرمىن. وسىنىڭ بىزگە دەگەن پەيىلى دۇرىس ەمەس-اۋ دەيمىن. ءوزىڭ دۇرىستاپ قاراشى» دەپ تەلەفونىن ماعان ۇسىنادى. مەن ول ماسەلەنىڭ ارعى-بەرگى «تاريحىن» بىلەتىندىكتەن ماقتاعانداردىڭ نەگە ماقتاپ، داتتاعانداردىڭ نەگە داتتاپ جاتقاندىقتارىن «جىلىكتەپ» بەرەمىن.

وندايدا جەرشىلدىك تە، رۋشىلدىق تا، دىنگە، تاريحقا، جەكە تۇلعاعا دەگەن كوزقاراستار ايىرماشىلىعى دا الدان شىعىپ جاتادى. بايقالماي كەي اعايىندار اياعى باسىلىپ كەتەتىن دە كەزدەر بولادى. كەيبىرەۋلەر ءتىپتى ءجون-جوسىقسىز سىرتتاي كىجىنىپ جۇرەدى. سوندايلاردى «عى»- سىنان بايقاپ قالعان كەزدە مۇحاڭ ماعان دەرەۋ تەلەفون شالادى.

«كوردىڭ بە؟» دەيدى. مەن ونىڭ «ەسكىرىپ كەتكەن» ماسەلە ەكەنىن ايتىپ تۇسىندىرە المايمىن. سوسىن: «قازىر زەرتتەپ كورەيىن» دەيمىن دە، سوعان قارسى جازىلعان جاۋاپتى وزىنە قايتا جىبەرە قويامىن. جاۋاپقا ريزا بولعان مۇحاڭ: «وسىنى باسقالاردىڭ «عى»- سىنا سالىپ جىبەر» دەيدى. مۇنداي اڭگىمە بىزدە اۋىق-اۋىق قايتالانىپ تۇرادى.

جالپى مۇحاڭ ەكەۋمىزدىڭ تەلەفون بەتىنە شۇقشيا باستاعانىمىزعا ەكى جىلعا تايادى. بۇرىن وركەنيەتتىڭ بۇل جەتىستىگىنەن ەكەۋمىز دە ماقۇرىم بولاتىنبىز. ءتىپتى قىزىقپايتىنبىز دا. سول كەز جاقسى ەدى. كەيدە مۇحاڭا: «ءسىزدىڭ زاماناۋي تەحنيكا جەتىستىكتەرىن مەڭگەرگەنىڭىز قيىن بولدى-اۋ» دەپ قوياتىنىم بار. ەندى كەي ماسەلەلەردى قانشا جاسىرساڭ دا كورىپ قويادى ءدا. سوسىن جۇيكەگە سالماق تۇسەدى. باس بارماعىن كورسەتىپ ءماز بولاتىندار دا قىتىققا تيەدى. ءبارىنىڭ ءتىزىمى بار. كىمنىڭ كىم ەكەنىن جاقسى بىلەمىز. بالكىم كەيبىرەۋلەرىن الداعى ءشاي اڭگىمەلەرىنىڭ بىرىندە تىلگە تيەك ەتەرمىز. ارينە، ءبىرلى جارىمىنا كەشىرىممەن قاراۋعا تۋرا كەلەدى. ويتكەنى نەگە كىجىنىپ وتىرعانىن بىلەمىز ءدا.

كەيىنگى كەزدەرى مۇحاڭدى ۇناتپايتىندار اشىق بوي كورسەتە باستادى. سەبەبى، ول كىسى كوپ شىندىقتىڭ بەتىن اشىپ جىبەردى ءدا. سونى ءشاي اڭگىمەسىنە ارقاۋ ەتكەندىكتەن تاياقتىڭ ءبىر ۇشى بىزگە دە ءتيىپ جاتادى. ال بىزدىكى شىندىق. اقيقاتتان اۋىتقىساق ورە تۇرەگەلەتىندەردىڭ از بولمايتىنىن ءوزىمىز دە جاقسى بىلەمىز. ايتسە دە: «تيسە - تەرەككە، تيمەسە - بۇتاققا» دەپ اراكىدىك ءبىز جاققا قاراي تاس لاقتىرىپ قوياتىندار لەگى تولاستاماي تۇر. ءشاي ۇستىندە سولارعا قاراتا: «كەي اعايىندار ادامعا قاراداي ءتيىسىپ، دوڭىزدىق مىنەز تانىتادى» دەسەم، مۇحاڭ: «سۋ تيمەيتىن سابان بولماس، قورسىلدامايتىن قابان بولماس» دەپ قويادى.