وتكەن جىلدارى مۇحاڭنىڭ «شىندىعىنا» قاتىستى داۋ-داماي اسانالى اعامىز ەكەۋى اراسىندا ءوربىدى - م. شاحانوۆتىڭ ءومىرى جايلى ەسسەدەن

استانا. قازاقپارات - «ءشاي ۇستىندەگى اڭگىمە» دەپ اتالاتىن قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى، ايگىلى اقىن، قوعام قايراتكەرى  مۇحتار شاحانوۆتىڭ ءومىرى جايلى ەسسەمىزدى ونان ارى جالعاستىرامىز.

ايتا كەتۋ كەرەك، بۇل ەسسەنىڭ اۆتورى قۇديار ءبىلال سوڭعى ون جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى مۇحاڭمەن بىرگە « جالىن» جۋرنالىندا قىزمەت ىستەپ كەلە جاتقان جۋرناليست، جازۋشى.

ءشاي ۇستىندەگى اڭگىمە-134

م. شاحانوۆتىڭ باستى ۇستانىمى - شىندىق. ونى ايتۋدان ءوزى دە جالىققان ەمەس. ۇستانعان ءومىرسالتى دا سول شىندىققا نەگىزدەلگەن. كەشەگى ءشاي ۇستىندە: «جەلتوقساننىڭ ايتىلماعان اقيقاتى» اتتى دەرەكتى فيلمدى قايتا كورىپ شىقتىم. باسىما قانداي سىن ساعات تۋسا دا شىندىقتان ەش اينىماپپىن» دەپ وزىنە ريزاشىلىق تانىتىپ وتىردى.

مۇحاڭنىڭ ايتۋىمەن قانشاما مالىمدەمەنىڭ العاشقى نۇسقاسىن قاعازعا ءتۇسىردىم. كەيدە وزىمشە سيپاي قامشىلاپ بيلىك كوڭىلىن دە اۋلاي كەتكىم كەلسە دە، ءماتىندى ۇستىنەن قاراعان مۇحاڭ تۋرا سول جەرگە كەلگەندە: «تۋفلي جالاپ كەتىپسىڭ» دەپ الگى ابزاتستى قىسقارتىپ تاستايدى. «بۇنى ساياسات ءۇشىن قوستىم» دەپ مەن دە قىڭىرايامىن. الايدا مۇحاڭنىڭ ىڭعايعا كونگەن كەزى از.

ءشاي ۇستىندە تالاي شىندىقتىڭ بەتى اشىلادى. بەتكە ۇستاپ جۇرگەن قانشاما اعالارىمىزدىڭ كەيبىر اتتەگەنايلارى مەن پەندەلىك ءىس-ارەكەتتەرى ورتاعا شىعادى. مۇحاڭ سول ءشاي ۇستىندەگى اڭگىمەلەرىن كەيبىر جيىندار مەن توي-تومالاقتاردا دا تىلگە تيەك ەتىپ جاتادى. ءتىپتى تەلەديدار بەتىندە دە ايتىپ قالادى. ءشاي ۇستىندە مەن: «الگى اڭگىمەنى بەكەر ايتتىڭىز» دەيمىن. مۇحاڭ: «ونى نەگە ايتپاۋىم كەرەك؟!» دەيدى.

مەن: «كەي اعايىندار دۇرىس قابىلدامايدى. سوڭى داۋعا ۇلاسىپ كەتۋى مۇمكىن» دەيمىن. مۇحاڭ: «سوندا مەنىڭ ايتقانىم وتىرىك پە؟» دەپ ماعان ەجىرەيە قارايدى. مەن: «شىندىق، ءبىراق ايتۋعا بولمايدى» دەيمىن. مۇحاڭ: «ومىردە شىندىقتى ايتاتىن مەن سياقتى ءبىر اقىماق بولۋى كەرەك قوي» دەپ ءبارىبىر ايتقانىنان قايتپايدى. الايدا مەن دە جاعالاسۋدى قويمايمىن. كەيدە: «وسى قايسىمىزدىكى دۇرىس ەكەن ەي؟!» دەپ ويلاپ قوياتىنىم دا بار.

قۇلاعى تۇرىك كوپشىلىك جاقسى بىلەدى. وتكەن جىلدارى مۇحاڭنىڭ «شىندىعىنا» قاتىستى داۋ-داماي اسانالى اعامىز ەكەۋى اراسىندا ءوربىدى. اسەكەڭ تەلەديداردان بەرگەن ءبىر سۇحباتىندا ءدىني سەنىم تۋرالى ءوز كوزقاراسىن بىلدىرگەن ەكەن. ءسىرا، مونتاجداۋ كەزىندە ءبىر اعاتتىق كەتكەن ءتارىزدى. حابار كەي ادامدارعا، ونىڭ ىشىندە مۇحاڭا دا «اسانالى ءاشىموۆ جاراتۋشى يەنى مويىندامايدى ەكەن عوي» دەگەن پىكىر قالدىرادى. سودان اعاسىنىڭ «اتەيستىك» كوزقاراسىنا وكپە ارتقان مۇحاڭ ءوزى كورگەن ءجايتتى ولەڭ تىلىنە تۇسىرەدى.

انە-مىنە دەگەنشە ول ولەڭدى اسەكەڭ دە وقىپ ۇلگەرەدى. قالاي جەتكەنى بەلگىسىز، ءبىراق وقىعانى اقيقات. ولەڭدى وقىعاننان كەيىن مۇحاڭا اشۋ ۇستىندە تەلەفون شالعانىنان دا ءبىزدىڭ حابارىمىز بار. بولماسا ول ولەڭ دە الگى تۋرالعان كىتاپپەن بىرگە كەتكەن بولاتىن.

نە كەرەك، ارادا سىرعىپ ءبىرتالاي ۋاقىت ءوتتى. بىردە مۇحاڭنىڭ استاناعا جولى تۇسەدى. سول ساپارىندا اسەكەڭ ءتوراعالىق ەتىپ وتىرعان ايتىسقا مۇحاڭ دا بارا قالادى. ەسىكتەن ەنگەن م. شاحانوۆقا حالىق قول سوعىپ قۇرمەت بىلدىرەدى. ساحىناعا شىققان ايتىسكەر اقىندار دا مۇحاڭدى ءوز جىرلارىنا ارقاۋ ەتەدى. ءۇزىلىس كەزىندە م. شاحانوۆتىڭ قاسىنا كەلگەن اسەكەڭ بىلاي دەيدى:

«سەن مەنىڭ ارتىمنان ەرگەن وعلانىم ەدىڭ عوي. سەن ماعان كىنا ارتساڭ دا مەن سەنى جەك كورە المايمىن. مەنىڭ باسىمنان قانشا قاسىرەت ءوتتى. ەكى بالام، ءسۇيىپ قوسىلعان جارىم ومىردەن وزعاندا: «و، قۇداي، بارسىڭ با؟» دەپ جىلاعان كەزىم بولدى. سونداي كۇيزەلىسكە تۇسكەن كەزىمدە دە مەن «قۇداي جوق» دەپ ايتقان ەمەسپىن. ءبىر تىلسىم كۇشتىڭ بار ەكەندىگىن مويىندادىم. الايدا ايتقان ءسوزىم سونشالىقتى بۇرمالانىپ، مونتاجدالىپ حالىققا باسقا قىرىنان جەتەدى دەپ ويلاعان جوقپىن. سەن سول جاڭساق پىكىرگە نازار اۋدارىپ، ماعان دەگەن كەراعار كوزقاراستا بولساڭ دا سوڭىمنان ەرگەن وعلانىم بولعاندىقتان مەن سەنى جەك كورە المايمىن» دەپ قۇشاعىنا الادى. ۇلكەن باسىن كىشىرەيتكەن اعاسىنا مۇحاڭ دا وڭ پەيىل تانىتادى.

ءيا، اراكىدىك اعالارىمىز قاقتىعىسىنا كۋا بولىپ قالامىز. الايدا سول داۋ-دامايلار سوڭى وسىنداي جاراسىم تاۋىپ جاتسا جاقسى ءدا.

جالعاسى بار