پرەزيدەنت شاحانوۆتىڭ ۇسىنىسىن قولداۋىمەن قازاق ءتىلى عانا مەملەكەتتىك مارتەبە الدى - م. شاحانوۆتىڭ ءومىرى جايلى ەسسەدەن
ايتا كەتۋ كەرەك، بۇل ەسسەنىڭ اۆتورى قۇديار ءبىلال سوڭعى ون جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى مۇحاڭمەن بىرگە « جالىن» جۋرنالىندا قىزمەت ىستەپ كەلە جاتقان جۋرناليست، جازۋشى.
ءشاي ۇستىندەگى اڭگىمە-128
سونىمەن ءتىل تاعدىرى سىنعا تۇسكەن ساتتە م. شاحانوۆ بەلسەندىلىك تانىتىپ، ن. نازاربايەۆتىڭ قولداۋىمەن ءوز ۇسىنىسىن قايتا داۋىسقا قويدىرادى. ءسوزدى سول تاريحي سەسسيانى جۇرگىزگەن قازاق ك س ر جوعارعى كەڭەسىنىڭ سول كەزدەگى ءتوراعاسى قيلىباي مەدەۋبەكوۆ اعامىزعا بەرەيىك. ول كىسى بىلاي دەيدى:
«بۇگىن جاسىم سەكسەننىڭ سەڭگىرىنە شىققاندا جالعان سويلەۋگە ۇياتىم جىبەرمەيدى. جوعارىدان ۇسىنىلعان ەكى تىلگە دە مەملەكەتتىك مارتەبە بەرگەن زاڭدى ماقۇلداتۋعا مىندەتتى بولدىق. ءوزىم ىشتەي، باعى اشىلماي كەلە جاتقان انا ءتىلىمىزدىڭ وزگە رەسپۋبليكالارداعى سەكىلدى ءبىر ءوزى عانا مەملەكەتتىك مارتەبە الۋىن قالادىم. دەگەنمەن تاپسىرمانى ورىنداۋعا ءماجبۇرمىز. دەپۋتاتتاردان تۇسكەن ۇسىنىسقا ساي قازاق جانە ورىس تىلدەرىنە بىردەي مەملەكەتتىك مارتەبە بەرۋدى داۋىسقا سالىپ جىبەرىپ ەم، قوس ءتىلدى قۋاتتاعان نۇسقا ءوتتى. دەپۋتاتتار دۇركىرەتە قول سوقتى. وسى شاقتا، كورىپ وتىردىم، مۇحتار ءىنىم تۇتىگىپ كەتكەن ەكەن. مىنبەگە قايتا شىقتى دا، مۇنىڭ زاردابى كۇردەلى ءارى قاۋىپتى بولۋى مۇمكىن دەگەن ماعىنادا دەپۋتاتتارعا اۋىر-اۋىر ءسوز ايتتى. زاڭ كوپشىلىك داۋىسپەن قابىلدانىپ كەتكەن. ازاماتتىڭ ناعىز ازاماتتىعى سىنعا ءتۇسىپ تۇرعان ءسات ەدى. ەكى تىلگە دە مەملەكەتتىك مارتەبە بەرىلگەنىنە ىشتەي ريزا بولماعان نازاربايەۆ شاحانوۆتىڭ پىكىرىن داۋىسقا قايتا سالماسا بولمايتىنىن كولدەنەڭ تارتتى. ءىشىم جىلىپ سالا بەردى. الايدا، مىنا اقيقاتتى اينالىپ وتە المايمىز. ءوتىپ كەتكەن زاڭدى قايتا داۋىسقا قويۋ جوعارعى كەڭەس بەكىتكەن زاڭ تالاپتارىنا مۇلدەم قايشى. ەگەر، مەن سول ساتتە جوعارعى كەڭەستىڭ ءتوراعاسى رەتىندە وسىلاي دەسەم، وعان ەلباسىنىڭ دا قارسى تۇرا الماسى انىق. ۇندەمەدىم. شاحانوۆتىڭ ۇسىنىسىن قايتا داۋىسقا قويدىم.
ارينە، شاحانوۆتىڭ نۇسقاسىنا دا ورشەلەنە قارسى تۇرعاندار بولدى. ءبىراق، پرەزيدەنتتىڭ قولداۋىمەن كوپشىلىك شاحانوۆ جاعىنا شىعىپ، قازاق ءتىلى عانا مەملەكەتتىك مارتەبە الدى. بۇل - تاريح. ەردىڭ ەرلىگى سىنالعان تۇستى اشىق ايتۋ، سول ءىستىڭ باسى-قاسىندا بولعان بىزدەرگە پارىز».
م. شاحانوۆتىڭ دا ۇسىنىسى قولداۋعا يە بولعاننان كەيىن، ەكى جاق تەڭ تۇسەدى. سوعان وراي ءۇزىلىس جاريالانادى. بۇدان كەيىنگى «سوعىس» «ساحىنا سىرتىندا» وتەدى. ول تۋرالى اڭگىمەنى كەلەسى ءشاي ۇستىندە جالعاستىرارمىز. دەگەنمەن تاعى ءبىر ءجايتقا نازار اۋدارا كەتكەندى ءجون كورىپ وتىرمىز. ماسەلەن، ءبىزدىڭ اڭگىمەمىزگە دە پىكىر بىلدىرگەن كەيبىرەۋلەر: «ءتىل ماسەلەسىن كەزىندە بىزدەر كوتەرگەن ەدىك» دەگەن ىڭعايدا اڭگىمە ايتىپ قالادى. وسى تۇرعىدا مۇحاڭا ساۋال قويعاندا ول كىسى بىلاي دەدى:
«قازاق ءتىلى مەملەكەتتىك ءتىل دارەجەسىن العان وسى جىلدار ىشىندە ءتىل توڭىرەگىندەگى قىم-قۋىت وقيعالار تۋرالى جازعان دا، ەشكىمگە ايتقان دا ەمەسپىن. ول كەزدە وزگە كۋاگەرلەر دە مەملەكەتتىك تىلگە مەنىڭ قاتىسىم تۋرالى ءلام-ميم دەپ جاق اشپاعان-دى. ءتىپتى ءبىر گازەت مەنىڭ ۇلت، ءتىل توڭىرەگىندەگى دەموكراتتىعىما ەلەۋلى كۇمان كەلتىرەدى دە: «ناعىز ۇلت جاناشىرى بولسا، شاحانوۆ قازاق ءتىلىن مەملەكەتتىك ءتىل جاساۋ كەزىندە نەگە ءۇنسىز قالدى ەكەن؟ ءوزىمىز سول شاقتا قازاق تىلىنە مەملەكەتتىك مارتەبە بەرگىزۋ ءۇشىن قول جيناعانبىز»، - دەپ جازىپتى. الگى اتقارعان شارۋاسىنىڭ ءوزىن مەنىڭ تاپسىرمام بويىنشا جاساعانىن ماقالا اۆتورى قايدان ءبىلسىن. بۇل ءۇشىن ونى كىنالاۋعا دا بولماس. ول كەزدە قازاق حالقىنىڭ ۇلى قاسىرەتى سانالعان 1986 -جىلعى جەلتوقسان پروبلەماسىمەن شۇعىلدانىپ جۇرگەنمىن. ءبىز جۇرگىزىپ جاتقان شارالاردى كولەڭكەسىنەن ۇرىككەن اقپارات قۇرالدارى بايقاماۋعا، ەلەمەۋگە تىرىستى... مىنە، سول جايسىز ماقالادان كەيىن عانا سانامىزدا سارعايىپ، ۇمىتىلا باستاعان مەملەكەتتىك ءتىل توڭىرەگىندەگى شايقاستاردى ەسكە تۇسىرۋگە بەت بۇردىم...
قالاي دەسەك تە، بۇل كولبين بيلىك قۇرعان كەزەڭنىڭ سوڭى، ال ۇلتتىق مۇددە تۇرعىسىنان وزەكتىسى مەن اتتەگەن-ايى يتجىعىسقا تۇسكەن كەلەسى بيلىك ءداۋىرىنىڭ العاشقى باسپالداق جىلدارى ەدى».
قالعان اڭگىمە كەلەسى ءشايدا.
جالعاسى بار