قازاق ادەبيەتىنىڭ انتولوگياسىن شەتەلدە قالاي تاراتادى؟

None
None
راۋان كەنجەحان ۇلى قازاق ادەبيەتىنىڭ انتولوگياسىن شەتەلدە تاراتۋ جولدارى تۋرالى ايتىپ بەردى.

پروزا مەن پوەزيا شىعارمالارىنا ارنالعان ەكى جيناق التى تىلدە جارىق كورىپ، الەمنىڭ 70 ەلىندە تارالاتىن بولادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

بيۋرو باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، قازاق تىلىندەگى شىعارمالاردى ب ۇ ۇ- نىڭ التى تىلىنە اۋدارۋ كەلىسسوزدەرى كەزىندە ول شىعارمالاردى تاراتۋ ماسەلەسى دە پىسىقتالدى. ماسەلەن، انتولوگيانىڭ اعىلشىن تىلىندەگى نۇسقاسىن ۇلى بريتانيانىڭ كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ باسپاسى ازىرلەيدى.

«بۇل كىسىلەر ءبىراز ويلانىپ، ءوز كەلىسىمىن بەردى. ءبارىمىز جاقسى بىلەمىز، كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ بەدەلى دە، تاجىريبەسى دە مول. ال ۋنيۆەرسيتەتتىڭ جانىنداعى باسپا ءۇيى دۇنيەجۇزىندە ءوزىن ەڭ العاشقى باسپا ءۇيى دەپ تانىستىرادى، 500 جىلدىق تاريحى بار. بۇگىندە وسى باسپا اۋدارماعا كىرىسىپ، قازاق تىلىنەن اعىلشىن تىلىنە اۋدارمانىڭ جولما-جول نۇسقاسىن ازىرلەپ قويدى. الداعى ۋاقىتتا بۇل مەكەمە اۋدارمانى جيناق ۇلگىسىندە باسىپ، اعىلشىن تىلىندە سويلەيتىن نەگىزگى ەلدەرگە ءوزى تاراتادى. سونىڭ ىشىندە ۇلى بريتانيا، امەريكا قۇراما شتاتتارى، كانادا، اۋستراليا، جاڭا زەلانديا سياقتى مەملەكەتتەر بار. اعىلشىن تىلىندەگى ەكى انتولوگيا دا (پروزا مەن پوەزيا - اۆت.) كەمىندە 10 مىڭ دانامەن باسىلىپ، جاڭاعى ەلدەردەگى نەگىزگى كىتاپحانالار مەن وقۋ ورىندارىنا تەگىن تاراتىلادى»، - دەدى ر. كەنجەحان ۇلى استانادا وتكەن جيىندا.

انتولوگيانىڭ يسپان تىلىندەگى نۇقاسىن شىعارۋدى وسى ەلدىڭ مادەنيەت مينيسترلىگى قولدادى. ايگىلى سەرۆانتەس ينستيتۋتى كەڭەسشى رەتىندە تارتىلىپ وتىر. ال 40 جىلدىق تاريحى بار «ۆيزور» باسپا ءۇيى انتولوگيانى باسىپ، يسپانيانىڭ وزىندە جانە لاتىن امەريكادا يسپان تىلىندە سويلەيتىن 20 شاقتى ەلدەرگە تاراتاتىن بولادى.

«فرانسيادا پاريج قالاسىنىڭ مەرياسى بۇل جوباعا نەگىزگى قولداۋ ءبىلدىرىپ، ۇيىمداستىرۋ شارالارىن قولعا الىپ وتىر. مەريانىڭ نۇسقاۋىمەن فرانتسيانىڭ ۇلتتىق كىتاپ ورتالىعى جانە پاريجدەگى باسپا ءۇيى اۋدارما جۇمىسىن ۇيىمداستىرىپ، قازاق ادەبيەتىنىڭ انتولوگياسىن فرانسيا، شۆەيتساريا، بەلگيا جانە فرانسۋز تىلىندە سويلەيتىن تاعى 30 شاقتى ەلگە تاراتادى»، - دەپ اتاپ كورسەتتى ر. كەنجەحان ۇلى.

ميحايل لومونوسوۆ اتىنداعى ماسكەۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى ورىس تىلىندەگى نۇسقانى ازىرلەسە، قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتار باسپاسى ەكى جيناقتىڭ قىتاي تىلىندەگى نۇسقالارىن دايارلايدى. ال اراب تىلىندەگى نۇسقانى دايارلاۋ مىندەتىن مىسىر اراب رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە ءبىلىم ورتالىعى ءوز مويىنا الىپ وتىر.

ايتا كەتەيىك، «جاھانداعى زاماناۋي قازاقستاندىق مادەنيەت» جوباسى اياسىندا قازىرگى قازاق ادەبيەتىنىڭ انتولوگيالارىن ب ۇ ۇ- نىڭ 6 تىلىنە اۋدارۋ جۇمىسى قولعا الىنعان بولاتىن. بۇگىندە اعىلشىن، فرانسۋز، ورىس جانە يسپان تىلدەرىندەگى جولما-جول اۋدارما جۇمىسى اياقتالىپ، قىتاي جانە اراب تىلدەرىنە اۋدارۋ شارالارى ءجۇرىپ جاتىر.

«بۇگىندە بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ التى ءتىلى - اعىلشىن، قىتاي، ورىس، فرانسۋز، يسپان جانە اراب تىلدەرىندە 70 تەن استام ەل سويلەيدى. بارلىعىندا 2,5 ميلليارد حالىق تۇرادى. قازاق ادەبيەتىنىڭ انتولوگياسى ەكى جيناقتان تۇرادى. اربىرەۋىنە 30 اۆتوردىڭ شىعارماسى ەندى. دەمەك، پروزا مەن پوەزيا بويىنشا 60 اۆتور بار. ءاربىر اۆتورعا ءبىر باسپا تاباق بەرىلىپ وتىر. سوندا ءاربىر جيناق 400-500 بەتتىڭ كولەمىندە بولادى. بۇل - وتە ۇلكەن ءارى اۋقىمدى جيناقتار. اۆتورلاردى جازۋشىلار وداعى ىرىكتەپ بەرگەن بولاتىن»، - دەپ اتاپ كورسەتتى ر. كەنجەحان ۇلى.

سوڭعى جاڭالىقتار