باۋىرجان جاۋىنگەرلەرىنە كۇش بەرگەن قازاق ماقالىنىڭ قۇدىرەتى
نەمىستەر بارلىق كۇشىن جيناپ، تاڭ اتا 35 سامولەتىمەن ءبىزدى بەس رەت بومبالادى. بارلىق زەڭبىرەك، مينومەتتەر كۇنى بويى وعىن ءبىزدىڭ ۇستىمىزگە جاۋدىرىپ، اينالامىزداعى جەردى قوپارىپ جاتىر. تۇسكە دەيىنگى ءتورت شابۋىلىن ءبىزدىڭ جىگىتتەر تويتاردى. شابۋىل ءۇستى- ۇستىنە ءورشىپ تىنار ەمەس. ماسكەۋدىڭ بوساعاسىنا جاقىن جەردەگى ەرەگىس سوعىستىڭ قىزعان كۇنىنىڭ ءبىرى. ءبىز «ك. ستانساسىن بەرمەيمىز» دەپ ماسكەۋدىڭ قاقپاسىنا تىكە الىپ باراتىن تەمىر جول مەن قارا جولدىڭ تۇيىسكەن جەرىندە دۇشپان الدىنا كولدەنەڭ بوگەت بولىپ، از دا بولساق دۇشپاننىڭ كوپ كۇشىن العا باستىرماي، تابان تىرەسىپ، جاۋعا قارسىلىق كورسەتىپ جاتىرمىز. جاۋ «قايتسەڭ دە الامىن، كۇيرەتەمىن دە، قيراتىپ باسىپ وتەمىن» دەپ، كۇشتىڭ ۇستىنە كۇش سالىپ جاتىر - ەشقانداي شىعىنمەن ساناسار ەمەس. ەگەر دە بۇل جەردەن كەيىنشەكتەپ قوزعالساق، جولدا سوعىسۋعا ىڭعايلى جەر جوق. ماسكەۋدىڭ تاپ بوساعاسىنا بارىپ ءبىر- اق توقتاماقپىز، سول سەبەپتى - «ماسكەۋگە نە بەتىمىزبەن بارامىز، دۇشپاندى وكشەلەتە ارتىمىزدان ەرتىپ. جىگىتتەر سۇيەگىمىز قالسا دا، نە بولسا دا، وسى جەردە بولسىن. ءبىر ادىم كەيىن شەگىنۋگە جول جوق» دەپ جارلىق ەتكەن بولاتىنمىن. ءوزىمنىڭ جاراقاتتانسام دا ەمدەلۋگە كەتپەي جاتقانىمنىڭ سەبەبى سول ەدى.
ەكىنشى باتالوننىي، كومانديرى تەلەفونمەن:
- وزىممەن جەتى- اق ادام قالدى. نە بۇيىراسىز؟ - دەپ باياندادى. - ەلگە قايتا عوي دەپ ايتا الماسپىن. مۇحامەتقۇلدىڭ قاراماعىنا جەتى ادامىڭدى الىپ، ون باسى رەتىندە سوعىسا بەرگىن، - دەدىم.
جيىرما شاقتى مينۋتتان كەيىن ءۇشىنشى باتالوننىڭ كومانديرى تەلەفونمەن: - جالعىز ءوزىم - اق قالدىم. نە بۇيىراسىز؟ - دەدى. - جالعىز قالساڭ، قولىڭا مىلتىق الىپ، مۇحامەتقۇلدىڭ قاراماعىنا بارىپ، جاي ريادوۆوي (بۇقارا) اسكەر قاتارىندا سوعىسقىن، - دەدىم.
- ويپىرماي، ۇلكەن باسىمدى سونشا كىشىرەيتەرلىك مەن نە جازىپ ەدىم؟ كاپيتان ەدىم عوي. كىشى لەيتەنانتتىڭ قاراماعىنا جۇمسادىڭىز - اۋ، - دەدى ول.
- باتالون قىرىلىپ، ونىڭ جالعىز كومانديرى ءتىرى قالعانىنا مەن سەنبەيمىن. قاراماعىڭداعىلارعا يە بولا الماي قالساڭ، ءوز وبالىڭ وزىڭە. سولدات بولىپ سوعىس، شەنىڭدى مىندەت قىلماي، - دەپ زەكىردىم. جارتى ساعاتتان كەيىن مۇحامەتقۇل بارلىق جاعدايدى تولىعىنان باياندادى. دۇشپان وڭ، سول جاقتاعى كورشىلەرىمىزدى شەگىندىرە - شەگىندىرە ءتۇرىپ تاستاپ، بارلىق سالماعىن ءبىزدىڭ ماڭدايشا مەن بوساعامىزعا سالعانىن ايتتى.. .
- دۇرىس، شەگىنۋشى بىردە- ءبىر ادام بولماسىن، - دەگەننەن باسقا ەش نارسە ايتپاستان، قاراماعىمداعى زەڭبىرەكتەردىڭ وعىن مۇقاڭ تىلەگەن جاققا جاۋدىرۋ ارەكەتىن ىستەدىم. «تاعى دا وڭعا تامان.. . سولعا تامان.. . قاق ورتاسىنان ءتۇستى، بەتى قايتتى وڭ جاقتاعىلاردىڭ.. . ۋھ! بەلىمىز ءبىر كوتەرىلىپ قالدى عوي.. .» دەگەن سياقتى حابارلار مۇحامەتقۇلدان كەلىپ جاتتى. ءتۇس قايتىپ، بەسىن كەزىندە دۇشپان قاتتى بومبىلاپ، تارى دا ءبىزدى تىقسىرا باستادى.
- جان- جاقتان قۇمىرسقاشا ءورىپ، قاپتاپ كەلەدى. ولارعا قارسى تۇراتىن دارمەن بىزدە قالمادى - دەدى مۇحامەتقۇل. داۋسىنان قاسىنداعىلاردىڭ ازعىرىپ ايتقىزىپ تۇرعانىن سەزدىم.
- ارينە، نەمىس بىزدەن كوپ بولماسا، شابۋىل جاسار ما ەدى. ولار كوپ، ولاردىڭ كۇشى مول. «تورتەۋ تۇگەل بولسا، توبەدەگىنى الادى» دەگەن. قاسىڭداعى ۇرەيلەنگەن ازازىلدەردىڭ ىقپالىنا كونىپ، سەنىڭ دە ەكى كوزىڭ الاقانداي بولعان ەكەن عوي.. .
- تىپتەن بولار ەمەس، - دەدى تۇتىعىپ. - كىمدەر بولار ەمەس؟ - دەپ اقىردىم.
- دۇشپان با، جوق ۇرەيلەنگەندەر مە! «جامان ەلگە قاتىن قوجا» ەتە الماسپىن مەن.
- اسىرەسە، دۇشپان. مەنىڭ ايتىپ وتىرعانىم سول عوي، - دەي بەرگەندە:
- ەي، مۇحامەتقۇل! - دەدىم. - قازاقتىڭ «قوياندى قامىس، جىگىتتى نامىس ولتىرەدى» دەگەن ماقالىن ءبىلۋشى مە ەدىڭ.. .
- ءيا، بىلەم - دەدى.
- بىلسەڭ، مەنىڭ پريكازىم سول! - دەپ تەلەفوندى تاستاي سالدىم. بەس مينۋت وتپەي تەلەفون شىڭعىر ەتە قالدى. - باۋكە، باۋكەش، - دەگەن مۇحامەتقۇلدىڭ داۋسى ەستىلدى. - مەن، مەن، نە دەمەكسىڭ؟ - دەدىم.
- تۇردىم، تۇردىق نە بولسا دا. ايتايىن دەگەنىم وسى ەدى.
- جاقسى، جولىڭ بولسىن. زەڭبىرەكتەردى قايدا جۇمسايىن، ايتىپ تۇرعىن. دۇشپاننىڭ توبىنا سىلتە. ءبىر ءجۇز، ەكى ءجۇزىن وزدەرىڭ پۋلەمەتپەن، مىلتىقپەن - اق ۇلگەرىڭدەر.. . ءسوزدىڭ قىسقاسى، ءبىزدىڭ پولك سول كۇنى تاعى دا بىرنەشە دۇشپان شابۋىلىن تويتارىپ، تاباندىلىق، تاپقىرلىق كورسەتىپ، نەمىستەردى قىرعىنعا ۇشىراتىپ، دىڭكەلەتىپ، كەش باتا قارسى شابۋىل جاساپ، ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن مۇحامەتقۇلدىڭ باتالونى ءبىر قىش - كيرپيچ زاۆودىنان نەمىستەردى قۋىپ شىعىپ، باسىپ الدى. كەيىننەن تەكسەرىپ قاراساق، بورانداي بوراپ تۇرعان وق، زەڭبىرەكتەردىڭ جارىلعان وقتارىنىڭ ىشىندە ەكىنشى، ءۇشىنشى باتالون كومانديرلەرى اداسىپ، ادامدارىن تابا الماي قالعان ەكەن. ول باتالونداردىڭ جىگىتتەرى ورنىنان قوزعالماي كۇشپەن سوعىسقا قاتىسىپ وتىرعاندارى ايقىندالدى. سونداي قيىنشىلىق جاعدايدا، دۇشپاننىڭ قارا قۇرىمداي قاپتاعان كۇشىنەن قوبالجىعان كەزدە قۋات تا، مەدەت تە، سەبەپ تە بولعان قازاقتىڭ ەر نامىسىنا تيدىرە ايتقان ەكى اۋىز ماقالىنىڭ كۇشى.
Massaget.kz
