قازاقستان مەن شۆەتسيا عالىمدارى ەتتى تەكسەرۋدىڭ وڭاي ءادىسىن ويلاپ تاپتى
ەت تەز بۇلىنەتىن ازىق- تۇلىككە جاتادى، سوندىقتان ونى دۇرىس ەمەس نەمەسە ۇزاق ساقتاۋ جاعدايىندا بۇزىلىپ، ءيىسى شىعادى. جوسىقسىز ساتۋشىلار سونداي ەتتى ساتىپ جىبەرۋ ءۇشىن ونى تاۋارلىق كالي پەرمانگاناتىنىڭ ەرىتىندىسىمەن (مارگانەتس ەرىتىندىسى) جۋىپ تا جاتادى.
ساكەن سەيفۋللين اتىنداعى قازاق اگروتەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى (قازاتۋ) مەن شۆەتسيا اۋىلشارۋاشىلىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارى بىرلەسكەن زەرتتەۋلەر ناتيجەسىندە ەت سورەلەرىنەن مارگانەتس ەرىتىندىسىن انىقتاۋدىڭ قاراپايىم جانە ءتيىمدى ءادىسىن ويلاپ تاپتى.
«2018 -جىلدىڭ سوڭىندا ءبىز س. سەيفۋللين اتىنداعى قازاق اگروتەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىمەن بىرلەسكەن جوبانىڭ ناتيجەسىن جاريالادىق. بۇل جوبادا ءبىز ەت قۇرامىنداعى كاليي پەرمانگاناتىن انىقتاۋدىڭ جاڭا ەكسپرەسس- ءادىسىن جاساپ شىعاردىق» ، - دەپ باياندادى «قازاقپارات» تىلشىسىنە عىلىم دوكتورى، شۆەتسيا اۋىلشارۋاشىلىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى عاليا زاماراتسكايا.
يننوۆاتسيالىق ونەرتابىستىڭ يدەياسىن ۆەتەرينارلىق عىلىمدار دوكتورى، قازاتۋ ۆەتەرينارلىق سانيتاريا كافەدراسىنىڭ دوتسەنتى جانە مەڭگەرۋشىسى يۋريي الەكساندروۆيچ بالدجي ويلاپ تاپتى. ءتيىستى تاجىريبەلەر سول جەردە وتكىزىلگەن.
«كاليي پەرمانگاناتى ەتتى بوياعىش رەتىندە كوبىنە ورتالىق ازيا ەلدەرىندە قولدانىلادى، سەبەبى ول - قانداي دا ءبىر كۇردەلى ازىرلەۋدى تالاپ ەتپەيتىن ارزان ءارى قولجەتىمدى ءادىس»، - دەپ ءبولىستى شۆەتسيا اۋىلشارۋاشىلىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى.
كاليي پەرمانگاناتىمەن وڭدەلگەن ەتتىڭ زياندى، ول تۇتىنۋشىنىڭ دەنساۋلىعىنا قاۋىپ توندىرەدى.
«مارگانەتس ەرىتىندىسىنىڭ شەكتى رۇقسات ەتىلگەن كونتسەنتراتسياسىن اسىرعان كەزدە اۋىز قۋىسى، وڭەش، ءىش اۋىرىپ، قۇسۋ، ءىش ءوتۋى مۇمكىن. سوندا- اق ول جۇرەك- قانتامىر جانە ورتالىق جۇيكە جۇيەلەرىنە كەرى اسەرىن تيگىزەدى، كۇرەتامىرلى قىسىم تومەندەپ، ادامدا ءدىرىل پايدا بولۋى مۇمكىن»، - دەپ باياندادى اڭگىمەلەسۋشى.
«وكىنىشكە قاراي، ەتكە كاليي پەرمانگاناتىنىڭ قوسىلۋىن سەزىمدىك تالداۋ ءادىسى، ياعني كوزبەن كورىپ، يىسكەپ نەمەسە ءدامىن تاتىپ انىقتاۋ مۇمكىن ەمەس، سەبەبى ول ەتكە بىردەن ءسىڭىپ، قانداي دا ءبىر بيوحيميالىق رەاكتسيالاردى بولدىرمايدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.
«ءبىز كاليي پەرمانگاناتىن حيميالىق جولمەن انىقتاۋ ءادىسىن ويلاپ تاپتىق. ەت ونىمدەرىنىڭ بۇرمالانعانىن انىقتايتىن ينديكاتور - بەنزيدين ەرىتىندىسى. بۇل رەاگەنت ەتتى اۋەلى جاسىل، ودان كەيىن قارا تۇسكە بوياپ، ونداعى كاليي پەرمانگاتىن انىقتايدى»، - دەپ ءبولىستى زەرتتەۋ قۇپيالارىمەن ع. زاماراتسكايا.
ەت قۇرامىنداعى كاليي پەرمانگاناتىن وڭاي انىقتاۋ ءۇشىن عالىمدار ارنايى ينديكاتور جولاقتارىن جاساپ شىعاردى. بۇل ارنايى ولشەۋ اسپابىن ەتكە قويعان ساتىپ الۋشى ونىڭ مارگانەتس ەرىتىندىسىمەن وڭدەلگەن- وڭدەلمەگەنىن وڭاي انىقتاي الادى.
«ءبىز ينديكاتور جولاقتارىن بولاشاقتا ساتىلىمعا شىعارىپ، ونى ازىق- تۇلىك قاۋىپسىزدىگى زەرتحانالارىندا، ۆەتەرينارلىق- سانيتارلىق ساراپتاما جۇرگىزگەندە، سونداي- اق تۇتىنۋشىلاردىڭ ەت ونىمدەرىن ساتىپ الۋ كەزىندە قولدانىلادى دەپ ۇمىتتەنەمىز»، - دەپ تۇيىندەدى عالىم.
اۆتور: تيمۋر دۇيسەكەيەۆ