قازاقستاننىڭ تانىمال برەندتەرى قانداي

None
None
استانا. قازاقپارات - جاپونيا دەسە تويوتونى، گەرمانيا دەسە مەرسەدەستى، فرانسيا دەسە ەيفەل مۇناراسىن، مىسىر دەسە پيراميدانى كوز الدىمىزعا ەلەستەتەمىز.

ال شەتەلدىكتەر تاۋەلسىزدىك العانىنا 27 جىل بولعان قازاقستان اتاۋىن ەستىگەندە كوز الدارىنا نەنى ەلەستەدى؟ ياعني، وسى ۋاقىت ارالىعىندا الەمگە قازاق ەلىن تانىتاتىنداي قانداي برەندىمىز قالىپتاستى؟ وسى ساۋال توڭىرەگىندە وي ءوربىتىپ، جاۋاپ ىزدەۋگە تىرىسقان ەدىك. ەندەشە وقىرمان نازارىنا قازاقستاننىڭ اتىن شەتەلگە تانىتاتىن 10 برەند جايىندا ءسوز قوزعاماقپىز.

تورتكۇل دۇنيەنى تامساندىرعان ديماش

قىتاي ساحناسىنان جارق ەتىپ كورىنىپ، از ۋاقىتتىڭ ىشىندە دۇنيەنىڭ ءتورت بۇرىشىنا اتى تاراعان ديماش قۇدايبەرگەن بۇگىندە قازاقستاننىڭ ناعىز برەندى دەسەك ارتىق ايتقاندىق ەمەس. ول ەكى جىل قاتارىنان ازيا- تىنىق مۇحيت ايماعىنىڭ ەڭ تانىمال ارتىستەرى ءتىزىمىنىڭ كوشىن باستادى. بيىلدىڭ وزىندە باعىندىرعان بەلەستەرى از ەمەس. بەلارۋستىڭ ۆيتەبسك قالاسىندا وتكەن «سلاۆيان بازارى» حالىقارالىق ونەر فەستيۆالىنە تورەلىك ەتتى.

ماسكەۋدەگى كرەمل ساحناسىندا ءان سالىپ، «ن ت ۆ» ارناسىنىڭ «ورتالىق تەلەۆيدەنيە» باعدارلاماسىندا قوناقتا بولدى. ماسكەۋدەگى «وليمپييسكي» سپورت كەشەنىندە وتكەن «جىل ءانى» فەستيۆالىندە ونەر كورسەتتى. وسىدان كەيىن-اق رەسەيلىك تانىمال ءبىرقاتار تەلەارنادان تەلەفەستيۆالدەرگە قاتىسۋعا شاقىرتۋ الدى.

«الەم ارۋى-2018» بايقاۋىندا ءان سالدى. لوندوندا جەكە كونسەرتىن وتكىزدى. ساحنا تورىندە شىرقالعان اندەردىڭ 60 پايىزىن قازاق تىلىندە ورىنداعان ديماش كونسەرتىنە الەمنىڭ 45-تەن استام ەلىنەن كەلگەن جانكۇيەرلەرىنىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەندى. تورتكۇل دۇنيەگە قازاق ونەرىن پاش ەتتى. ونىڭ الداعى ۋاقىتتا دا الار اسۋى، باعىندىرار بەلەسى زور ەكەندىگىنە ەش كۇمانىمىز جوق.

ءتول ۆاليۋتا

ەلدىڭ ەگەمەندىگىنىڭ، تاۋەلسىزدىگىنىڭ بەلگىسى - ءتول تولەم جۇيەسى، ياعني ۇلتتىق ۆاليۋتا ەكەندىگى بەلگىلى. سوندىقتان كۇيرەگەن ك س ر و-دان ءبولىنىپ شىققان قازاقستاننىڭ الدىندا تۇرعان ناقتى مىندەتتەردىڭ ءبىرى ءوز تەڭگەسىن شىعارۋ ەدى. مۇنداي قۋانىشتى كۇن 1993 -جىلدىڭ 15 -قاراشاسىندا تۋىپ، ەلىمىزدە تەڭگە رەسمي اينالىمعا ەندى.

جالپى، قاعاز تەڭگەمىزدىڭ العاشقى پارتياسى  ۇلىبريتانيادا «حارريسون جانە ونىڭ ۇلدارى» كومپانياسىندا شىعارىلعان بولسا، ال مونەتالار 1992 -جىلدىڭ قاراشاسىندا وسكەمەن قالاسىنداعى مونەتا سارايىندا قر ۇلتتىق بانكىنىڭ تاپسىرىسى بويىنشا دايىندالدى. 1998 -جىلى مەكەمە اتاۋى قر ۇلتتىق بانكىنىڭ «قازاقستان تەڭگە سارايى» ر م ك بولىپ قايتا قۇرىلدى.

قازاقستان تەڭگە سارايى بۇگىندە شەتەلدىك فيرمالاردىڭ جوعارى وندىرىستىك پرەتسيزيوندى جابدىقپەن جابدىقتالعان، قازىرگى زامانعا ساي، ىلگەرى دامۋداعى كاسىپورىنعا اينالدى.

تەڭگە سارايى تەڭگە، وردەندەر مەن مەدالدەر شىعارۋدىڭ، قۇيۋ مەن قۇيمالاردى پروكاتتاۋدان شىرپۋعا دەيىن تولىق تەحنولوگيالىق سيكلىنە يە. بۇل رەسپۋبليكانى تولىق جانە ۋاقىتىندا اۋىستىرىم جانە ەسكەرتكىش تەڭگەلەرمەن، مەملەكەتتىك ناگرادالارمەن جانە مەرەيتوي مەدالدارىمەن، مەكەمەلىك جانە سپورت ناگرادالارىمەن، ستاندارتتاۋ جانە پروبيرالىق قاداعالاۋ مەكەمەلەرى ءۇشىن تاڭبالارمەن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. كاسىپورىن 1999 -جىلدان باستاپ التىننان جانە كۇمىستەن proof ساپالى تەڭگەلەردى، ق ر-نىڭ جاڭا ۇلگىدەگى مەملەكەتتىك ناگرادالارىن جاساپ، proof ساپالى تەڭگەلەردىڭ شەتەلدىك تاپسىرىسىن دا ورىندايدى. بەرليندە (گەرمانيا) بەدەلدى مونەتالار سارايى كورمەسىندە جوعارى باعالاناتىن مونەتالاردى شىعارادى جانە وعان دەگەن ماماندار مەن كوللەكتسيونەرلەر اراسىنداعى قىزىعۋشىلىق كۇننەن- كۇنگە ءوسىپ وتىر.

ترانسفورماتر شىعاراتىن بىرەگەي كاسىپورىن

قۇرىلعانىنا كەلەسى جىلى 60 جىل بولاتىن كەنتاۋ ترانسفورماتور زاۋىتى - قۋاتتىلىعى مول ترانسفورماتورلار مەن جيناقى ترانسفورماتورلار قوسالقى ستانساسىن شىعارۋمەن اينالىساتىن بىردەن-ءبىر قازاقستاندىق كاسىپورىن. بۇگىندە 500-گە ۋىق ادام جۇمىس ىستەيتىن زاۋىت مۇناي- گاز ونەركاسىبىنە، تەمىرجولشىلارعا جانە باسقا دا سالالارعا قاجەتتى ەكى جۇزدەن استام ءتۇرلى ونىمدەردى شىعارىپ، ونى قازاقستانمەن قاتار جاقىن شەتەلدەرگە جەتكىزەدى. كاسىپورىندا ساپا مەنەدجمەنتىنىڭ جۇيەسى ەنگىزىلگەن.

قۋاتى جوعارى، ياعني، ەلەكتر قۇرىلعىسىن دايىنداپ شىعارادى. ءبىر مەزەتتە بۇكىل اۋداندى جارىقپەن قامتاماسىز ەتۋگە قاۋقارلى 63 مىڭ كيلوۆولتتى ترانسفورماتوردىڭ بارلىق جيناقتاۋىش بولشەكتەرىن زاۋىتتىڭ ءوزى وندىرەدى. بۇگىندە زاۋىت قازاقستاننىڭ عانا ەمەس، ورتالىق ازياداعى ماشينا جاساۋدا كوشباسشى سانالادى.

ۋران وندىرۋدە الەمدىك كوشباسشى

قازاتومونەركاسىپ ۋران مەن ونىڭ قوسپالارىنىڭ، ا ە س- قا ارنالعان يادرولىق وتىننىڭ، ارنايى جابدىق پەن تەحنولوگيالاردىڭ ەكسپورتى مەن يمپورتى بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق وپەراتورى مارتەبەسىنە يە. بۇل مارتەبە كومپانياعا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتىمەن تىكەلەي كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋ ارقىلى جەر قويناۋىن پايدالانۋ قۇقىقتارىن الۋدى قامتيتىن ارتىقشىلىقتاردى پايدالانۋعا جانە سايكەسىنشە جەراستى ۇڭعىمالى شايمالاۋ ادىسىمەن ءوندىرۋدى جۇزەگە اسىرۋعا جارامدى جوعارى ساپالى تابيعي ۋران كەن ورىندارىنا قول جەتكىزۋگە باسىمدىق بەرەدى.

«قازاتومونەركاسىپ» ۇ ا ك» ا ق اكسيونەرلىك كاپيتالىنىڭ 85,08 پايىزى «سامۇرىق- قازىنا» ۇ ءا ق» ا ق- نا تيەسىلى، قالعان 14,92 پايىزى «استانا» حالىقارالىق بيرجاسى مەن لوندون قور بيرجاسىندا ەركىن اينالىمدا. Ux Consulting Company كونسالتينگ كومپانياسىنىڭ دەرەگىنە سايكەس، 2017 -جىلى «قازاتومونەركاسىپ» بىرلەسە باقىلاناتىن جانە قاۋىمداستىرىلعان كاسىپورىنداردى قوسا ەسەپتەگەندە وندىرگەن ۋران الەمدىك باستاپقى ۋران ءوندىرىسىنىڭ شامامەن 20 پايىزىن (12,1 مىڭ تونناعا بالاما) قۇرادى.

كومپانيانىڭ 2018 -جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىنداعى ءتۇسىمى 145,0 ميلليارد تەڭگەنى، پايدا 115,0 ميلليارد تەڭگەنى قۇرادى. قازاتومونەركاسىپ كومپانيالار توبىنداعى 46 كاسىپورىندا 20 مىڭنان استام ادام ەڭبەك ەتەدى. اكتيۆتەر گەولوگيالىق بارلاۋ؛ ۋران ءوندىرىسى؛ يادرولىق وتىن وندىرۋدەن باستاپ، عىلىم، الەۋمەتتىك قامتاماسىز ەتۋ جانە وقىتۋعا دەيىنگى تۇپكى ونىمدەردىڭ وندىرىستىك تىزبەگىنە قاتىساتىن كاسىپورىنداردىڭ بۇكىل كەشەنىن قامتيدى.

قازاقستان - الما وتانى

بريتاندىق عالىمدار جەر بەتىندەگى جەۋگە جارامدى الما جەمىسىنىڭ العاشقى تۇرلەرى قازاقستاننىڭ تاۋلى اۋماعىندا، ياعني الاتاۋ بوكتەرىندە تەڭىز دەڭگەيىنەن شامامەن 2000 مەتر بيىكتىكتە وسكەندىگىن انىقتاپتى. مۇنى ەلباسىمىز نۇرسۇلتان نازاربايەۆ تا «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» اتتى ماقالاسىندا اتاپ وتكەن ەدى.

«اسقاق الاتاۋدىڭ باۋرايى الما مەن قىزعالداقتىڭ «تاريحي وتانى» ەكەنى عىلىمي تۇرعىدان دالەلدەنگەن. قاراپايىم، ءبىراق بۇكىل الەم ءۇشىن وزىندىك ءمان- ماڭىزى زور بۇل وسىمدىكتەر وسى جەردە ءبۇر جارىپ، جەر جۇزىنە تارالعان. قازاقستان قازىر دە الەمدەگى الما اتاۋلىنىڭ ارعى اتاسى - سيۆەرس الماسىنىڭ وتانى سانالادى. ءدال وسى تۇقىم ەڭ كوپ تارالعان جەمىستى الەمگە تارتۋ ەتتى. ءبارىمىز بىلەتىن الما - بىزدەگى المانىڭ گەنەتيكالىق ءبىر ءتۇرى. ول قازاقستان اۋماعىنداعى ىلە الاتاۋى باۋرايىنان ۇلى جىبەك جولىنىڭ كونە باعىتى ارقىلى العاشقىدا جەرورتا تەڭىزىنە، كەيىننەن بۇكىل الەمگە تارالعان. وسى تانىمال جەمىستىڭ تەرەڭ تاريحىنىڭ سيمۆولى رەتىندە ەلىمىزدىڭ وڭتۇستىگىندەگى ەڭ اسەم قالالاردىڭ ءبىرى الماتى دەپ اتالدى»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

وكىنىشكە قاراي، بۇگىندە قولدا بار ارتىقشىلىقتارىمىزدى باعالاي الماي وتىرمىز. ماسەلەن، بۇگىندە الما ەكسپورتىندا الەمدىك نارىقتىڭ مىڭنان بىرىنە عانا يەلىك ەتىپ، 76-ورىندا تۇرمىز. الما وسىرۋمەن الماتى، جامبىل جانە تۇركىستان وبلىستارىنداعى 200 كاسىپورىن اينالىسۋدا. الايدا، ونەركاسىپتىك كولەمدەرگە شىققان ءىرى كومپانيالار سانى 10-نان اسپاي وتىر. سالاداعى تۇيىتكىلدەر ءوندىرىستىڭ تومەن تەحنيكالىق جاراقتاندىرىلۋى، قايتا وڭدەۋ سەكتورىنىڭ دامىتىلماۋى جانە ءونىمدى ساقتاۋ قۋاتتارىنىڭ تاپشىلىعى بولۋدا.

قازاقستان بالى

سوڭعى 5 جىلدا بالدىڭ الەمدىك نارىق كولەمى 18 پايىزعا ارتىپ وتىر. ماسەلەن، وتكەن جىلى نارىققا شىعارىلعان 690,3 مىڭ توننا بال 2,37 ميلليارد دوللارعا ساۋدالانعان ەكەن. بال ەكسپورتى بويىنشا قىتاي الەمدىك كوشباسشى سانالادى. الايدا سوڭعى جىلدارى قىتايلىقتار ءوز بالىنان گورى قازاقستاندا وندىرىلگەن بالدىڭ ساپاسى جوعارى ەكەندىگىنە ءجىتى نازار اۋدارىپ وتىر. سوندىقتان بۇل باعىتتا ەكسپورتتالاتىن بال كولەمى ۇلعايىپ كەلەدى. بەيجىڭ حالقى تۋعان-تۋىستارىنا، دوس-جاراندارىنا سىيلىق رەتىندە قازاقستان بالىن ۇسىنادى ەكەن. قازاقستان بالىنا رەسەي، موڭعوليا، ساۋد ارابياسى ەلدەرىنىڭ تاراپىنان دا قىزىعۋشىلىق جوعارى. بۇگىنە ەلىمىز جىل سايىن 10 مىڭ توننادان استام بال وندىرەدى. الداعى ۋاقىتتا ونى جىلىنا ميلليون تونناعا دەيىن جەتكىزۋگە مۇمكىنشىلىك بار.

قازاقستان استىعى مەن ۇنى

ەلىمىز جىلىنا شامامەن 7-8 ميلليون توننا استىقتى سىرتقى نارىققا شىعارسا، ۇن ەكسپورتتاۋدان الەمدە 2- ورىن الادى. استىق پەن ۇننىڭ نەگىزگى كولەمى ورتالىق ازيا ەلدەرى وزبەكستان، تاجىكستان، قىرعىزستان، تۇرىكمەنستانعا، اۋعانستانعا، ودان ارى يران، قىتاي، رەسەي مەن الىس شەت ەلدەرگە ەكسپورتتالادى. دەگەنمەن، سوڭعى جىلدارى قازاقستاندىق استىقتى ەكسپورتتاۋدا بولاشاعى زور نارىقتاردىڭ قاتارىندا يران مەن قىتاي ەرەكشە ورىنعا يە بولىپ وتىر.

ايتا كەتەرلىگى، قازاقستاننىڭ ەل ىشىندە دە، شەتەلدە دە بىرنەشە استىق تەرمينالى بار. ماسەلەن، كاسپيي تەڭىزىندەگى اقتاۋ پورتىندا ورنالاسقان «اق-بيداي تەرمينال» ا ق («ازىق- تۇلىك كورپوراتسياسى» ۇك» اق- نىڭ ەنشىلەس كومپانياسى) بار.

«اق-بيداي تەرمينال» ا ق- نىڭ ازەربايجاندىق كاسىپورىنمەن بىرلەسكەن «باكۋ استىق تەرمينالى» كومپانياسى باكۋ پورتىندا ورنالاسقان. ءدال وسى كومپانيانىڭ يراندىق كاسىپورىنمەن بىرلەسكەن «اميراباد گرەين تەرمينال كيش» كومپانياسى كاسپي تەڭىزىنىڭ وڭ جاعالاۋىنداعى يراننىڭ اميراباد پورتىندا جۇمىس ىستەۋدە. مۇنان بولەك، قازاقستاندىق استىق كومپانياسىنىڭ بالتىق تەڭىزىندە (لاتۆيا) «Ventspils Grain Terminal AS JAS» ا ق- ىندا، رەسەيدىڭ ازوۆ تەڭىزىندەگى «ازوۆ پورتتىق ەليەۆاتورى» كومپانياسىندا قاتىسۋ ۇلەسى بار ەكەندىگى بەلگىلى.

قازاقستاندا جاسالعان لوكوموتيۆ

ەلىمىزدە يندۋستريالدى- يننوۆاتسيالىق دامۋ باعدارلاماسىنىڭ اياسىندا جۇزەگە اسىرىلا باستاعان تىڭ جوبالاردىڭ ءبىرى - لوكوموتيۆ قۇراستىرۋ. بۇگىندە استانا لوكوموتيۆ قۇراستىرۋ زاۋىتىنان شىعىپ جاتقان بۇل ءونىم الەمدىك نارىقتا دا سۇرانىسقا يە بولىپ ۇلگەردى.

ەستە بولسا، 2009 -جىلعى 7 -جەلتوقساندا قازاقستاندا جينالعان ت ە33ا - Evolution سەريالى بەسىنشى بۋىندى ءبىرىنشى جۇك ماگيستارلدى ءبىر سەكتسيالى تەپلوۆوزدىڭ تۇساۋى كەسىلگەن بولاتىن. سودان بەرگى ۋاقىتتا كونۆەيەردەن ت ە33ا لوكوموتيۆىنىڭ 180 بىرلىگى شىعارىلعان. تە33ا تەپلوۆوزىنىڭ تەحنيكالىق سيپاتتامالارى، قۋاتى، پايدالانۋداعى ۇنەمدىلىگى بارلىق حالىقارالىق ەكولوگيالىق ستاندارتتارعا سايكەس بولعاندىقتان تاجىكستان، لاتۆيا، ەستونيا، موڭعوليا جانە باسقا ەلدەردىڭ كومپانيالارى قىزىعۋشىلىق تانىتىپ وتىر.

ماسەلەن، رەسەيدىڭ «ەۆروسيب» ج ا ق رەسەي كومپانياسى ت ە33ا- نىڭ 50 بىرلىگىن، «Vopak E. O. S. Ltd.» ەستون كومپانياسى 10، «لاتىش تەمىر جولدارى» ا ق تەپلوۆوزدىڭ شامامەن 20 بىرلىگىن ساتىپ الدى. تاجىكستانعا دا بىرنەشە لوكوموتيۆ جەتكىزىلدى.

«ادەمى-ايدىڭ» ادەمى كادەسىيلارى

قازاق حالقىنىڭ ۇمىتىلماس كونە مۇرالارىن، اسىل زاتتارىن حالىق جادىندا قايتا جاڭعىرتىپ، ەل يگىلىگىنە جاراتۋ ءۇشىن كادەسىيلار شىعارۋمەن اينالىساتىن «ادەمى- اي» كومپانياسىنىڭ ونىمدەرى دە بۇگىندە ەلىمىزدى شەتەلگە تانىتۋدا ايرىقشا ورىنعا يە. 2000 -جىلى قۇرىلعان كومپانيا بۇگىندە مەملەكەتتىك ورگاندارمەن، جەكە ۇيىمدار، كومپانيالارمەن تىعىز بايلانىس ورناتىپ، ەلىمىزدىڭ سۋۆەنير نارىعىندا كوشباسشى اتانىپ كەلەدى.

ونىڭ شىعارعان ۇلتتىق سۋۆەنيرلەرى ەش جەردە قايتالانبايدى. سەبەبى اتالعان كومپانيادا ۇزاق جىلدار بويى تاجىريبە جيناپ ۇشقىر وي مەن ەرەكشە شابىتتى بويلارىنا سىڭىرگەن تالانتتى ديزاينەرلەر توبى قۇرىلعان. سونىڭ ارقاسىندا كومپانيادا جاڭا سۋۆەنيرلەر سانى جىل سايىن ارتىپ، ەرەكشە، تاڭقالارلىق كادەسىيلارمەن تولىعۋدا.

«راحات» كامپيتتەرى

وندىرىستىك قۋاتى الماتى مەن شىمكەنت قالالارىنداعى ەكى الاڭدا شوعىرلانعان «راحات» كومپانياسى الۋان ءتۇرلى كونديتەرلىك ءونىمنىڭ 250-دەن اسا اتاۋىن شىعارادى. كاسىپورىندا ءبىرىڭعاي جاۋاپكەرشىلىك پەن ساپانى باقىلاۋدىڭ كەشەندى جۇيەسىنە نەگىزدەلگەن ىشكى ساپالىق جۇيە ۇيىمداستىرىلىپ، ىسكە اسىرىلۋدا. بۇل جۇيە ءوندىرىستىڭ ءار ساتىسىندا شيكىزات پەن ءونىم ساپاسىن باقىلايدى.

كاسىپورىندا ق ر ي س و 9001 - 2001 س ت ستاندارتىنا سايكەس سەرتيفيكاتتالعان ساپا مەنەدجمەنتى جۇيەسى ەنگىزىلگەن جانە ىسكە قوسىلعان.

«راحات» فابريكاسى ەلىمىزدە عانا ەمەس شەتەلدە دە ءدامى ءتىل ۇيىرەتىن شوكولادتارىمەن تانىمال. شوكولاد ونىمدەرىن ەكسپورتتاۋدان الەمدە كوشباسشى ەل سانالاتىن گەرمانيانىڭ ءوزى «راحات» وندىرەتىن شوكولادتاردى ساتىپ الاتىنى كوپ جايدان حابار بەرسە كەرەك. جالپى بۇگىندە كومپانيا جىل سايىن ەكسپورت كولەمىن ارتتىرىپ، ساۋدا گەوگرافياسىن كەڭەيتىپ كەلەدى.

الەمنىڭ كوپتەگەن ەلدەرىنە، ونىڭ ىشىندە رەسەي، گەرمانيا، اۋعانستان، موڭعوليا، تاجىكستان، ازەربايجان، وزبەكستانعا ءوز ونىمدەرىن جەتكىزەدى. سوڭعى ۋاقىتتا قىتاي مەن وڭتۇستىك كورەيا نارىعىندا دا قازاقستاندا شىعارىلعان كامپيتكە سۇرانىس جوعارى.

جالپى، بۇگىندە قازاقستان الەمنىڭ 123 ەلىنە 800-دەن استام تاۋار ءتۇرىن جەتكىزەدى. دەگەنمەن، نەگىزگى ساۋدا نارىقتارىمىز - قىتاي، ە ا ە و جانە ە و ەلدەرى. بۇل مەملەكەتتەرگە قازاقستاننىڭ ەكسپورتتىق تاۋارلارىنىڭ 65 پايىزدان استامى جەتكىزىلەدى. بيىلعى جىلى ەكسپورتتىڭ وڭ ءۇردىسى جالعاسۋدا. الدىن الا دەرەكتەرگە سايكەس، قازاقستاننىڭ ەكسپورتى اعىمداعى جىلدىڭ 9 ايداعى قورىتىندىسى بويىنشا 44 ميلليارد ا ق ش دوللارىن قۇرادى. بۇل 2017 -جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىنەن 27 پايىزعا جوعارى. وسى كەزەڭدە شيكىزاتتىق ەمەس ەكسپورت كولەمى 10,2 ميلليارد ا ق ش دوللارىنا جەتىپ وتىر.

اۆتور: مارلان جيەمباي

 

سوڭعى جاڭالىقتار