قازاقستاندىق ماماندار وزبەكستانداعى ۇيلەردىڭ جەر سىلكىنىسىنە توزىمدىلىگىن سىناۋدا
«وزبەكستانداعى قولجەتىمدى تۇرعىن ءۇي» باعدارلاماسى بويىنشا سەريالىق وندىرىسكە ەنگىزۋگە جوسپارلاناتىن جاڭا قۇرىلىمدىق سىزبانىڭ سەيسميكالىق توزىمدىلىككە ەكسپەريمەنتتىك سىناۋلارىن قازاق قۇرىلىس جانە ساۋلەت عىلىمي-زەرتتەۋ جانە جوبالاۋ ينستيتۋتىنىڭ («قاز ق س ع ز ي» ا ق) ماماندارى جۇرگىزىپ جاتىر، دەپ حابارلايدى ق ر ي د م باسپا ءسوز قىزمەتى.
«قاز ق س ع ز ي» ا ق باسقارۋشى ديرەكتورى ەرالى شوكباروۆ ەكسپەريمەنتتىك زەرتتەۋلەردى جۇرگىزۋ بارىسىندا الىنعان تالدامالىق مالىمەتتەر عىلىمي قىزىعۋشىلىققا يە جانە قازاقستاننىڭ قۇرىلىسىندا قولدانىلا الادى دەپ ەسەپتەيدى.
«تاشكەنتتەگى ۆيبروديناميكالىق سىناۋلار قازاقستان مەن وزبەكستان اراسىنداعى حالىقارالىق ىنتاماقتاستىق ءۇشىن وتە ماڭىزدى وقيعا. سەيسميكالىق توزىمدىلىككە قاتىستى سىناۋلاردىڭ بارىسىندا بەلورۋسسيادان كەلگەن جوبالاۋشىلار ازىرلەگەن جاڭا قۇرىلىمدىق سىزبا تەكسەرىلەتىن بولادى. بەرىلگەن قۇرىلىمدىق شەشىم سەيسميكالىق قاۋىپتى ايماقتاردا بۇرىن قولدانىلماعان، سوندىقتان ەكسپەريمەنتالدى تەكسەرىستى تالاپ ەتەدى. مۇنداي زەرتتەۋلەر كوتەرگىش ەلەمەنتتەرىنىڭ ناقتى شارتتارىن مودەلدەۋگە جانە ولاردىڭ سەيسميكالىق اسەر ەتۋلەرىنە قارسى تۇرۋ قابىلەتتىلىگى تۋرالى شىنشىل اقپاراتتى الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. قازاقستان اۋماعىنىڭ ءبىر بولىگى سەيسميكالىق بەلسەندىلىگى جوعارى ايماقتا ورنالاسقاندىقتان ەكسپەريمەنتالدى تەكسەرىس بارىسىندا الىنعان ناتيجەلەر ءبىزدىڭ ينستيتۋتىمىزدىڭ ساراپشىلارىمەن زەرتتەلەتىن بولادى، ال كەيىن سەيسميكاعا ءتوزىمدى قۇرىلىستى دامىتۋ ءۇشىن تەك وزبەكستانداعى عانا ەمەس، سونداي- اق قازاقستاندا دا پايدالانىلاتىن بولادى»، - دەدى «قاز ق س ع ز ي» ا ق باسقارۋشى ديرەكتورى ەرالى شوكباروۆ.
عيماراتتىڭ تەڭسەلۋىن ونىڭ بەتىندە ورناتىلعان ۆ-3 ۇلگىدەگى ۆيبروماشينانىڭ ينەرتسياسى قوزعايدى. ۆيبراتسيالىق ماشينانى قولدانۋ سىناۋلار كەزىندە زەرتتەلەتىن كوتەرگىش قابىرعالىق قۇرىلىمداردىڭ جۇكتەلۋىنىڭ ديناميكالىق سيپاتىن ىسكە اسىرۋعا جانە سەيسميكالىق ۇلگىدەگى جۇكتەمەلەر كەزىندە ولاردىڭ ارەكەت ەتۋدىڭ نەگىزگى ەرەكشەلىكتەرىن انىقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
ۆيبروديناميكالىق سىناۋلاردى 5 كەزەڭنەن وتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر. سىناۋلاردىڭ ءاربىر كەزەڭىندە عيمارات ءبىرسارىندىدان باستاپ امپليتۋدالارمەن بەلگىلەنەتىن شەتكە دەيىن تەڭسەلەتىن بولادى.
ءار كەزەڭنەن كەيىن ۆيبراتسيالىق سىناۋلاردى جۇرگىزگەن كەزدە: تەڭسەلۋلەردى تىركەۋ جانە الدىن الا دەرەكتەردى وڭدەۋ، قۇرىلىمداردى ۆيزۋالدى زەرتتەۋ، پايدا بولعان زاقىمداردى فوتوبەلگىلەۋ، سونداي-اق عيماراتتاردىڭ تەڭسەلۋى بەينەگە تۇسىرىلەتىن بولادى. ۆيبروسىناۋلار بارىسىندا الىنعان سىناقتار مەن دەرەكتەر كەيىن جويقىن جەر سىلكىنىسى بولعان جاعدايدا عيماراتتىڭ جاعدايىن تالداۋعا قولدانىلاتىن بولادى. سونىمەن قاتار، «قاز ق س ع ز ي» ا ق ماماندارى بەتوننىڭ ناقتى بەرىكتىگىنىڭ جوباعا سايكەستىگىن تەكسەرەدى.