فرانسيا قازاقستاندىقتاردى «سيفرلىق كۇزدى» بىرگە قارسى الۋعا شاقىرادى

استانا. قازاقپارات - تاياۋ ۋاقىتتا قازاقستاندىقتار تانىمال فرانسۋزدىق سۋرەتشىلەردىڭ ينستاللياتسيالارىن كورۋگە نە بولماسا ينتەراكتيۆتى كونسەرتتەرگە قاتىسۋ مۇمكىندىگىن الماق. ال ول ءۇشىن نەبارى سمارتفون عانا قاجەت.

«سيفرلىق كۇز» دەپ اتالاتىن فرانسۋز مادەنيەتىنىڭ جاڭا ماۋسىمى اياسىنداعى وسى جانە وزگە دە جوبالار جايىندا قازاقپارات تىلشىسىنە سۇحبات بەرگەن فرانسيانىڭ قازاقستانداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى فيليپپ مارتينە تارقاتا ايتىپ بەردى. «سيفرلىق كۇز» الماتى مەن استانا قالالارىندا قازاقستانداعى فرانسيا ەلشىلىگىنىڭ، ق ر اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيالار مينيسترلىگىنىڭ، الماتى قالاسى اكىمدىگىنىڭ جانە فرانسۋز اليانسىنىڭ قولداۋىمەن وتپەك.

- ەلشى مىرزا، مادەنيەت ماسەلەسىندە فرانسيا قازاقستانمەن ىنتىماقتاستىقتى قالاي جولعا قويعان؟

- فرانسيا ءوزىنىڭ ستراتەگيالىق سەرىكتەسى قازاقستانعا قۇلاق تۇرە وتىرىپ، وزىندە بار ەڭ ۇزدىك دۇنيەلەردى عانا ۇسىنادى. فرانسيا - بۇل يننوۆاتسيا مەن زاماناۋيلىقتىڭ نىشانى، سونىمەن قاتار كوكجيەگى جاڭارعان ەل. اعىمداعى جىلعى مادەنيەت ماۋسىمىنىڭ باستى تاقىرىبى يننوۆاتسياعا، كاسىپكەرلىككە ءتاسىل مەن بولاشاققا قاراي تۇبەگەيلى باعدارلانعان. كۇز فرانسيا ەلشىلىگىنىڭ مادەني جوبالارىمەن جانە ونىڭ سەرىكتەسى قازاقستانداعى سيفرلاندىرۋدى دامىتۋدىڭ ساياسي باعىتىمەن سەلبەسىپ ماتەريالسىزداندىرىلادى، ۆيرتۋالدانادى. الۋان ءتۇرلى باعدارلامالاردىڭ ارقاسىندا جاڭا تەحنولوگيالار بارلىعىنا قولجەتىمدى بولا تۇسەدى.

- فرانسيا قازاقستاندىق كورەرمەندەرگە نە ۇسىنباق نيەتتە؟

- ءبىز «Grame» جوباسىن ۇسىناتىن بولامىز. «Grame» - بۇل يننوۆاتسيالىق پروتسەستەرمەن اۋەستەنگەن ءتۇرلى جانر مەن باعىتتىڭ كومپوزيتورلارى، ورىنداۋشىلارى، زەرتتەۋشىلەرى مەن ارتىستەرى كەزدەسىپ، تۋىندىلاردى دۇنيەگە اكەلەتىن ورىن. ولار ەڭ الدىڭعى قاتارلى تەحنولوگيالىق جابدىقتارمەن قاتار شىعارماشىلىق جانە تەحنولوگيالىق قولداۋعا دا يە. ءاربىر ماۋسىم بارىسىندا فرانسۋزدىق جانە شەتەلدىك شامامەن 20 كومپوزيتور، سونداي-اق وزگە دە ارتىستەر كومانداسى وسى جەردە وزدەرىنىڭ شىعارماشىلىق رەزيدەنتسياسىن وتكىزەدى. الماتىداعى قۇرمانعازى اتىنداعى كونسەرۆاتوريادا سمارتفوندارعا ارنالعان Grame «Smart Faust» قوسىمشاسىن پايدالانۋ ارقىلى ينتەراكتيۆتى كونتسەرت وتەدى. كونسەرت ەكى بولىمنەن تۇرادى. الدىمەن سمارتفوندار مەن سوليستەر «حورى» ءۇشىن 3 شىعارما، سودان كەيىن جۇرتشىلىقتىڭ تىكەلەي قاتىسۋىمەن اقتىق شىعارما ورىندالماق. حورعا قاتىستى ايتار بولسام، ول 10-نان 30-عا دەيىنگى ەرىكتىدەن تۇرادى. ولار مۋزىكانتتار مەن كومپوزيتوردان 3 ساعاتتان 3 ساباق العان، ياعني قىسقا مەرزىمدى تاعلىمدامادان وتكەن مۋزىكانت ەمەس ادامداردان جاساقتالادى.

- 25 -قازاندا اۋماعىندا «سيفرلىق ەكونوميكا» دەپ اتالاتىن فرانكو- قازاقستاندىق فورۋم وتپەك. وسى جايىندا تارقاتا ايتىپ بەرسەڭىز.

- فورۋمعا فرانسۋز كاسىپورىندارى مەن ساراپشىلار، سونىمەن قاتار قازاقستاندىق مەملەكەتتىك ورگاندار مەن كوممەرتسيالىق ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى قاتىسپاق. ولار سيفرلىق تەحنولوگيا تاقىرىبىنىڭ ءتۇرلى ماسەلەلەرىن تالقىلاۋ ءۇشىن باس قوسادى. بۇل شارامەن قاتار كورشى اۋديتوريادا ىسكەرلىك كەزدەسۋلەر ءوتىپ، ساراپشىلار پىكىرتالاسى بولادى. اتاپ وتەرلىگى، ءاربىر سەسسياعا ءتۇرلى كاسىپورىننىڭ اتىنان ءسوز سويلەيتىن كەمىندە ەكى فرانسۋز ساراپشىسى مەن قازاقستاندىق تاراپتان جوعارى لاۋازىمدى ءبىر وكىل قاتىسادى. سەسسيا جۇرگىزۋشىسى ءاربىر قاتىسۋشىعا ءسوز سويلەۋ ءۇشىن 20 مينۋتتان بەرەدى جانە سۇراق- جاۋاپقا دا ۋاقىت قاراستىرىلعان. فورۋم كەزىندە كەلىسسوزدەر مەن كەزدەسۋلەر وتكىزۋ ءۇشىن جەكە اۋديتوريانى پايدالانۋعا دا مۇمكىندىك بار.

- بىزگە فرانسۋز تارابى بىرەگەي سيفرلىق ينستاللياتسيا كورسەتۋدى جوسپارلاپ وتىرعانى بەلگىلى.

- ءيا، 19 -قازاننان باستاپ 4 -قاراشاعا دەيىن الماتىداعى Dostyk Plaza ساۋدا ويىن- ساۋىق ورتالىعىندا «دەلتا p3» ، «جيەكتى پەرسپەكتيۆا» جانە «بىلىق 4p2» (frame version) دەپ اتالاتىن 3 ينستاللياتسيا قويادى. ينستاللياتسيالار رەجيسسەر وليۆە راتسيدىڭ جۇمىستارى سانالادى. وليۆە ءراتسيدىڭ شىعارماشىلىعى كەڭىستىكتى ءتۇسىنۋ تاقىرىبىنا ارنالعان ءبىرقاتار جوبانى قامتيدى. ۇسىنىلاتىن جوبا - بۇل Echolyse توپتاماسىنىڭ ۆارياتسياسى.

ونى كورۋ ارقىلى سىزدەر كەڭىستىك ادىمداپ ولشەپ، ءتۇپسىز تۇڭعيىققا باتىپ كەتەسىز نە بولماسا سۋرەتشى قيالىنان تۋعان ساۋلەلەردىڭ ويىن نىسانىنا اينالا الاسىز. ءبىرىنىڭ ۇستىنە ءبىرى تەكشەلەپ قويىلعان نىساندار مەن زاتتار كەڭىستىكتى مۇلدەم جاڭاشا باعالاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى جانە جاڭا ۆيرتۋالدى اۋماقتى اشۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. Echolyse جوباسىن جۇزەگە اسىرۋ سوناۋ يتاليالىق رەنەسسانس سۋرەتشىلەرى قولدانعان بەينەلەر مەن پەرسپەكتيۆالاردىڭ وزگەرۋى تەحنيكاسىنا نەگىزدەلگەن.

بۇل تەحنيكا «انامورفوز» دەگەن اتاۋمەن بەلگىلى. وپتيكالىق يلليۋزيا ءسىزدى شىعارمانىڭ دۇنيەگە كەلۋىن كورۋ ءۇشىن كەڭىستىكتە ورىن اۋىستىرۋعا شاقىرا وتىرىپ، كورۋ ءۇشىن تاڭداپ العان نۇكتەڭىزگە تاۋەلدىلىگىڭىزدەن جاڭىلىستىرادى. «دەلتا» - بۇل ۆيدەو، دىبىسى بار ۆيدەوكەسىن سيكل تۇرىندە ۇسىنىلاتىن ينستاللياتسيا. ال «جيەكتى پەرسپەكتيۆا» شامامەن 20 جارىقديودتى جانە اعاش جيەكتەن جاسالاتىن ينستاللياتسيا. بۇل ۇيلەسىممەن ءارتىس 2012 -جىلدان بەرى Fragment in Space جوباسى اياسىندا جۇمىس ىستەۋدە. كەلەشەك ءسىزدى جارىق اعىنىنا ىلەستىرىپ، ءبىر مەزەتتە تولقىندا ءجۇزىپ جۇرەسىز.

- «سيفرلىق كۇز» باعدارلاماسىنىڭ تارماقتارىنىڭ بىرىندە انيماتسيالىق كينو فەستيۆالى تۋرالى جازىلعان. انيماتسيالىق فيلمدەردى قايدان جانە قاشان كورۋگە بولادى؟

- فرانسيانىڭ ۇزدىك انيماتسيالىق فيلمدەرى 27 -قازان مەن 3 -قاراشا ارالىعىندا الماتى كينوزالدارىندا ورىس تىلىندە سۋبتيترمەن كورسەتىلەدى. فەستيۆالگە انيماتسيالىق ونەردىڭ الەمدەگى ەڭ مارتەبەلى مەكتەپتەرىنىڭ ءبىرى Les GOBELINS وكىلدەرى كەلەدى. ولار شەبەرلىك ساباقتارىن وتكىزىپ، قازاقستاندىق مۋلتيپليكاتورلاردىڭ شىعارماشىلىعىمەن تانىسادى.

- ەلشى مىرزا، سوربون- قازاقستان ينستيتۋتى مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى قورى ۇيىمداستىراتىن يننوۆاتسيالىق كونكۋرس جايىندا ايتىپ بەرسەڭىز.

- سوربون- قازاقستان ينستيتۋتى مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى قورى ۇلكەن يننوۆاتسيالىق كونكۋرس باستايدى. ونىڭ قورىتىندىسىندا قازاقستاندا جۇمىس ىستەيتىن جانە سيفرلىق تەحنولوگيالاردى ينۆەستيسيالاۋعا دايىن كاسىپورىندار ءۇشىن يننوۆاتسيالىق شەشىم جاساپ شىققان ۇزدىك كوماندا ماراپاتتالادى. حاكاتونعا شاقىرىلعان فرانسۋز كومپانيالارىنىڭ وكىلدەرى ۇزدىك كوماندانى انىقتاۋ ءۇشىن قازىلار القاسىنىڭ قۇرامىنا كىرەتىن بولادى. ءبىرىنشى ورىن العان كوماندا فرانسۋز ستارتاپتاردىڭ ەكوجۇيەسىمەن تانىسۋ ءۇشىن ءبىر اپتاعا پاريجگە ساپار شەگەدى. كونكۋرستى الماتىداعى فرانسۋز اليانسى ۇيىمداستىرىپ وتىر. ول جارىس تۇرىندە وتەدى. كونكۋرس شارتىنا سايكەس كوماندالار 48 ساعاتتىڭ ىشىندە تولىق مەتراجدى نەمەسە ۆيرتۋالدى شىنايىلىقتى قىسقا مەتر ءتۇسىرىپ ۇلگەرۋلەرى قاجەت. 3-4 ادامنان تۇراتىن كوماندا Wonda VR- دىڭ ەكى مۇعالىمىنىڭ باسشىلىعىمەن جۇمىس ىستەيدى. ولاردىڭ تەك قانا 2 كۇن ۋاقىتتارى بار. كونكۋرس اياقتالعاننان كەيىن بارلىق جوبالاردى iOS نەمەسە Android ءموبيلدى قوسىمشاسىنىڭ كومەگىمەن كورۋگە بولادى. جوباعا ەڭ الدىمەن ونەر، كينو، انيماتسيا نەمەسە گرافيكانى وقىپ جۇرگەن ستۋدەنتتەر شاقىرىلادى.

- سۇحباتىڭىزعا راحمەت!