يرلانديانىڭ ۇلتتىق اقىنى

None
None
 استانا. قازاقپارات - يرلانديالىق اقىن، دراماتۋرگ ۋيليام باتلەر يەيتس (William Butler Yeats) 1865 -جىلى 13 - ماۋسىمدا سەنديماۋنت قالاسىندا ومىرگە كەلگەن.

 يەيتس لوندوننىڭ حاممەرسميت اۋدانىندا ورتا ءبىلىم العان. ءبىراق ۇلكەن قالانىڭ ومىرىنە ۇيرەنە الماي، بالا كەزىندە ءجيى- ءجيى يرلانديانىڭ سلايگو قالاسىنا كەتىپ قالاتىن بولعان. 1880 -جىلى ونىڭ جانۇياسى يرلاندياعا كوشىپ كەلەدى دە ۋيليام وقۋدى دۋبلين قالاسىنداعى مەكتەپتەردىڭ بىرىندە جالعاستىرادى. ول سۋرەت ونەرىنە دە قىزىعىپ، سۋرەتشىلەر كوللەدجىندە دە ءتالىم العان. ايتا كەتەرلىگى ونىڭ ءىنىسى دجەك باتلەر يەيتس يرلاندياعا تانىمال سۋرەتشى. ۋيليام يەيتس ولەڭ جازۋدى بالا كەزىنەن- اق باستاعان. ونىڭ العاشقى بالاڭ جىرلارى «دۋبلين يۋنيۆەرسون ريەۆيۋ» باسىلىمىندا جاريالانعان. وسىدان كەيىن ول دۋبلين الحيميكتەر ۇيىمىنا مۇشە بولىپ سايلانادى. اقىن ءومىر بويى وككۋلتيزم (occultus -  جاسىرىن، قۇپيالى -  عىلىمي زەرتتەۋگە كەلمەيتىن عاجايىپتار مەن تىلسىم كۇشتەردىڭ بار ەكەنىن مويىندايتىن جانە ولارمەن ءوزارا ءىس- قيمىلدىڭ ەرەكشە ادىستەرىن جاسايتىن ءىلىم) ىلىمىنە قىزىققان.

سۋرەتشىلەر مەكتەبىندە وقىپ جۇرگەن كەزىندە دجوزەف راسسەللمەن (ا. ە بۇركەنشىك اتىمەن جازعان بەلگىلى اقىن جانە وككۋلتيست) تانىسادى. ولار ءبىر توپ ءوزى سىندى ستۋدەنتتەرمەن ۋيليام باسشىلىعىندا ماگيا جانە شىعىس دىندەرىن زەرتتەۋگە ارنالعان «گەرمەس» قوعامىن قۇردى. يەيتس ولەڭ جازىپ باستاعان كەزىنەن- اق ونەر مەن تابيعات اراسىندا قاراما- قارسىلىق بولماۋى كەرەك دەگەن يدەيانى ۇستاندى. ۋيليام بلەيك، فريدريح نيتسشەلەردىڭ اسەرىنەن يرلانديا حالقىنىڭ كوزىن اشۋدى ءوز الدىنا ماقسات ەتىپ قويدى. 1885 -جىلى ۋيليام يرلانديالىق «فەنيان» اتتى قۇپيا ۇيىمىنىڭ مۇشەسى دجون و'ليريمەن تانىستىقتان سوڭ پاتريوتتىق سارىنداعى ولەڭدەر جازا باستايدى. ونىڭ 1899 -جىلى شىققان «قامىس تەربەتكەن جەل» ("The Wind among the Reeds") اتتى ولەڭدەر توپتاماسى سىنشىلاردىڭ پىكىرىنشە اقىننىڭ ادەبيەتتەگى ەڭ ۇلكەنت جەتىستىگى. سول كەزدە يەيتستىڭ شىعارماشىلىق سەرياسى كەلت ميفولوگياسى مەن فولكلورىنىڭ كەيىپكەرلەرىنە تولى بولدى. يرلانديانىڭ ۇلتتىق مادەنيەتىنىڭ قۇلدىراۋىنا قاراپ تۇرا الماي، وشكەن مۇرانى قايتا جاڭعىرتۋعا كۇش- جىگەرىن سالدى. ۋيليام 1896 -جىلى پاريجدە ءجۇرىپ دراماتۋرگ دجون ميللينگتون سينگپەن تانىسادى.

يەيتس ءالى ەشكىم تانىمايتىن، ادەبيەت ومىرىنە ارالاسا قويماعان جاستىڭ بويىنان اقىندىق، دراماتۋرگتىك ەرەكشە قابىلەت بار ەكەنىن بايقاپ، ونى يرلاندياعا قايتۋعا كوندىرەدى. ەكەۋىنىڭ اراسىنداعى دوستىق پەن ادەبي بايلانىس كەيىننەن يرلانديا ادەبيەتىن بۇتىندەي وزگەرتىپ جىبەردى. 1917 -جىلى يرلاندياداعى ريەۆوليۋتسيا كەزىندە اقىن ونىڭ بەل ورتاسىندا ءجۇردى. 1920 -جىلى قۇرىلعان تاۋەلسىز يرلانديا ەلىنىڭ سەناتورى بولىپ سايلاندى. 1923 -جىلى شۆەد اكادەميكتەرى ونى «ءبىر ەلدىڭ مادەنيەتىن كوتەرۋدە قىزمەت ەتكەن قايتالانباس ولەڭدەرى ءۇشىن» «نوبەل» سىيلىعىنا لايىق دەپ تاپتى. يەيتس عۇمىرىنىڭ قالعان 15 جىلىن يرلانديانىڭ ۇلتتىق اقىنى رەتىندە وتكىزدى. ءومىرىنىڭ سوڭىندا فرانسيانىڭ روكبريۋن- كاپ- مارتەن قالاسىنا يرلاندياداعى سۋىقتان قاشىپ كەلگەنىمەن ۇزاق جالعاسقان اۋىر ناۋقاستان 28 - قاڭتاردا 73 جاسىندا قايتىس بولدى. كوپشىلىك ۋيليامدى يرلانديا پوەزياسىنداعى ەڭ ءىرى تۇلعا دەپ ەسەپتەيدى. ەليوت ول تۋرالى "ءداۋىرىمىزدىڭ ەڭ ۇلى اقىنى" دەپ باعا بەرگەن.

 

Massaget.kz

سوڭعى جاڭالىقتار