قازاق تاعامدارىنىڭ ەمدىك قاسيەتى

 استانا. قازاقپارات - قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق تاعامدارى پايدالى دارۋمەندەر مەن مينەرالدارعا باي، سونىمەن بىرگە كوپتەگەن اۋرۋ تۇرلەرىنە دە ەم.

تاعامداردىڭ ەمدىك قاسيەتى جونىندەگى ۇعىم مەديتسينادا پايدا بولماي تۇرىپ-اق اتا-بابالارىمىز قىمىز، شۇبات ءىشىپ كوپتەگەن دەرتتىڭ الدىن العان.

قىمىز

قۇرامى اقۋىز، ماي، كومىرسۋتەك (لاكتوزا)، ناتري، كالي، فوسفورعا باي. سونىمەن قاتار، وندا ادام اعزاسىنا اسا قاجەتتى دارۋمەندەر وتە كوپ. ولار: ا، ۆ1، ۆ، ۆ12، س دارۋمەندەرى. قىمىزدىڭ ەمدىك قاسيەتتەرىن ەجەلدەن بىلەتىن اتا-بابالارىمىز اس قورىتۋ جۇيەسى اۋرۋلارىن، قان ازدىق، مەشەل، قۇرت اۋرۋلارىن، اسقازان جاراسىن، جۇرەك، قانتامىر اۋرۋلارىن جانە اتەروسكلەروزدى ەمدەۋگە پايدالانعان.

شۇبات

تۇيە سۇتىنەن ازىرلەنەتىن بۇل سۋسىن بيولوگيالىق قۇرامى بويىنشا قۇنارلى جانە ءدامدى ازىق قانا ەمەس، ۆ، ۆ1، ۆ2، س دارۋمەندەرىنىڭ دە قاينار كوزى. شۇبات وزىندەگى ۆ1، ۆ2 دارۋمەندەرى بويىنشا سيىر سۇتىنەن اسىپ تۇسەدى. شۇباتتىڭ ءبىر ءليترى ادام اعزاسىندا س دارۋمەنىنە جانە ريبوفلاۆينىنە تاۋلىكتىك قاجەتتىلىگىن قاناعاتتاندىرا الادى. شۇبات - سيىر سۇتىنە قاراعاندا ماي، اقۋىز، مينەرالدى زاتتارعا جانە دارۋمەندەرگە وتە باي. ەمدىك قاسيەتى دە كۇشتى. ول قانت ديابەتى، اسقازان جاراسى، ديارەيا، باۋىر، اللەرگيا ءتارىزدى اۋرۋلاردان ايىقتىرادى.

ەشكى ءسۇتى

قۇرامىندا ماي، كومىرسۋتەك، اقۋىز ءۇش ەسە كوپ. تەمىر، كالتسي، ا، ۆ دارۋمەندەرى بار. ەشكى ءسۇتى بەزدەرگە، راحيت، برونح دەمىكپەسى، ءوت جولدارى سىرقاتىنا، باس ساقيناسىنا، اس قورىتۋ جولدارىنىڭ بۇزىلۋىنا قارسى شيپالى ەم.

جىلقى ەتى

مۇندا %75,3 سۋ، %21,7 ءنارۋىز، %2,5 ماي، %0,5 كومىرسۋتەگى بار. جىلقى ەتىنىڭ مايى جەڭىل بالقيتىن بولعاندىقتان ول اعزاعا جاقسى سىڭەدى. ەتكە گليكوگەننىڭ (جانۋار كراحمالى) ءبولىنۋى وعان وزگەشە ءدام بەرەدى.

تۇيە ەتى

جانۋارلار مايىن شەكتەلگەن ەم- دامگە (ديەتاعا)، پىسىرىلگەن تاعامداردا قولدانبايدى. ويتكەنى جانۋارلار ەتى ىشكى مايلاردىڭ قاباتىن قۇرايدى. تۇيە ەتىندەگى ماي قوي، سيىر ەتىنە قاراعاندا كوبىرەك. وركەشتى ەرىتىپ، جوعارى ساپالى اق ءتۇستى ماي الۋعا بولادى جانە ول سيىر مەن قوي مالىنا قاراعاندا باعالى. تۇيە ەتىندە %75-80 سۋ، %18-21 ءنارۋىز جانە %1-2 ماي بار. ودان باسقا كالتسي، ماگني، فوسفور، تەمىر، تاعى دا باسقا ءبىرقاتار دارۋمەندەر كەزدەسەدى.

دەرەككوزى: «پ ت» توپتاماسىنان