مينيستر قىلتيما، بۇرقاق، سازگەر تەرميندەرىنىڭ قايدان شىققانى تۋرالى ايتتى
بۇل تۋرالى پارلامەنت سەناتىندا ق ر مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەدي ۇلى ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.
«ەلباسى جولداۋىندا ايتىلعان ۇلكەن ماسەلەنىڭ ءبىرى - قازاق تەرمينولوگياسىن جەتىلدىرۋ جانە تەرميندەردى بىرىزدەندىرۋ. جولداۋدا پرەزيدەنتتىڭ: «ەگەر ءبىز قازاق ءتىلى عۇمىرلى بولسىن دەسەك، ونى ءجونسىز تەرمينولوگيامەن قيىنداتپاي، قازىرگى زامانعا لايىقتاۋىمىز قاجەت»، - دەگەنى بارىمىزگە بەلگىلى.
وسى تاپسىرمانى ورىنداۋ ماقساتىندا مينيسترلىك بۇگىنگە دەيىن بەكىتىلگەن تەرميندەرگە مونيتورينگ جۇرگىزدى. قازىرگە دەيىن 21 مىڭ تەرمين بەكىتىلسە، ونىڭ 40,8 پروتسەنتى (8571 تەرمين) - ءتول تەرميندەر، ال 59,2 پروتسەنتى (12429 تەرمين) كىرمە جانە ارالاس تەرميندەردى قۇراپ وتىر. وسى تەرميندەرگە جاسالۋ جانە اۋدارۋ تۇرعىسىنان تولىق لينگۆيستيكالىق ساراپتاما جاسالۋدا. بۇل رەتتە ءتىلىمىزدىڭ تازالىعىن ساقتاپ قانا قويماي، ونى عىلىم تىلىنە اينالدىرۋ ءۇشىن تەرميندەردىڭ پرينتسيپتەرى مەن قولدانبالى تەرمينتانۋدىڭ نەگىزگى مىندەتتەرىن ايقىنداۋ ماسەلەسى قولعا الىندى»، - دەدى ا. مۇحامەدي ۇلى.
وسى ورايدا، تەرميندەردى بەكىتۋمەن تىكەلەي اينالىساتىن ق ر ۇكىمەتى جانىنداعى رەسپۋبليكالىق تەرمينولوگيالىق كوميسسيا جوسپارعا ساي جۇمىس ىستەيدى.
«شەت تىلىنەن ەنگەن ءبىرقاتار تەرميندەردىڭ قازاق تىلىندەگى نۇسقالارىن حالىقارالىق نۇسقالارمەن قايتا سايكەستەندىردى. رەتىنە قاراي مۇنداي جۇمىستار بۇدان بىلاي دا جالعاسىن تاباتىن بولادى. ءبىر ەسكەرەتىن دۇنيە - قازىر قوعامدا ءجيى سىنعا ۇشىراپ جۇرگەن تەرميندەردىڭ باسىم بولىگى تەرمينولوگيالىق كوميسسيا تاراپىنان بەكىتىلمەگەن. ەل اراسىندا تەرمينتانۋ ماسەلەسىنە دەگەن تەرىس كوزقاراستىڭ قالىپتاسۋىنا سونداي بەكىتىلمەگەن تەرميندەر كەرى اسەرىن تيگىزىپ جاتىر. مىسالى، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا، قوعام اراسىندا قولدانىلىپ جۇرگەن قىلتيما، بۇرقاق، سازگەر سىندى ءبىرقاتار تەرميندەر 2014 -جىلى تەرمينولوگيالىق كوميسسيا وتىرىسىندا قارالىپ، بالكون، فونتان، كومپوزيتور بولىپ بەكىتىلگەن»، - دەپ ءتۇسىندىردى مينيستر.
سونىمەن قاتار، ول وتكەن جىلى تەرمينولوگيالىق جۇمىستاردى جۇيەلەۋ، تەرميندەردى بىرىزدەندىرۋ، حالىقتىڭ تەرميندەر قورىمەن تانىسۋىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا «termincom.kz» سايتى اشىلعانىن ەسكە سالىپ ءوتتى.
«قازىرگى ۋاقىتتا تەرميندەردىڭ ءبىرىزدى قولدانىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ - تەرمينولوگيا سالاسىنداعى ەڭ وزەكتى ماسەلە. وسى رەتتە تەرمينكوم بەكىتكەن تەرميندەرگە مىندەتتى سيپات بەرۋ ماقساتىندا، حالىقارالىق تاجىريبەنى نەگىزگە الا وتىرىپ، سالالىق تەرميندەردى ۇلتتىق ستاندارتپەن بەكىتۋ ماسەلەسى قاراستىرىلۋدا.
بۇل ماسەلە ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ، «قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك ءتىلىنىڭ تەرمينولوگيالىق قورى: ينتەگراتسيالاۋ، جاڭعىرتۋ جانە ستاندارتتاۋ» عىلىمي باعدارلاماسى جوباسىنىڭ نەگىزىندە جۇزەگە اسىرىلاتىن بولادى»، - دەپ ءتۇيدى ارىستانبەك مۇحامەدي ۇلى.