قىتايداعى تاڭعاجايىپ تاس ورمان
اكتەن قالىپتاسقان بۇل ورتانى جەرگىلىكتى تۇرعىندار «تاس ورمان» اتاپ كەتكەن. ونىڭ جەكەلەگەن بولىكتەرى 2007 -جىلى يۋنەسكو-نىڭ مادەني مۇرالار تىزىمىنە ەنگەن. اتالعان تاس ورمان اۋماعىنىڭ ۇلكەندىگى سونشالىقتى، شاعىن مالتا مەملەكەتىنىڭ جەر كولەمىندەي بولادى نەمەسە ەكى ليحتەنشتەيندەي اۋماقتى الىپ جاتىر.
ءسوز ورايى كەلگەندە ايتا كەتۋ كەرەك، بۇل ورماننان بولەك الەمدە وسىعان ۇقساس تاعى ءبىر ەرەكشە ورىن بار: ماداگاسكارداعى سينجي- ليۋ- بەمارح تاس ورمانى. ونىڭ اۋماعى بۇل تاس ورماننان بەس ەسە ۇلكەن. بۇگىندە شيلين تاس ورمانى قىتايدىڭ تۋريستەر كوپ باراتىن ورىنداردىڭ ءبىرى. شيليننىڭ اۋماعىن شارتتى تۇردە جەتى اۋدانعا بولگەن. ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگى بار.
اتاپ ايتقاندا، ليجيڭ ورمانى، نايگۋ ورمانى، ۇزىن كول، ايلى كول، جيۋن ۇڭگىرى، سيفەڭ ۇڭگىرى، دادي سارقىراماسى. اتالعان اۋماقتى وزگەشەلىگىنە بايلانىستى زەرتتەۋ جۇرگىزىلگەندە ناتيجەسىنەن بەلگىلى بولعانداي، شامامەن 270 ميلليون جىل بۇرىن بۇل جەر تەڭىزدىڭ ورنى بولعان. اپتاپ ىستىقتى كليماتتىڭ اسەرىنەن تەڭىز تابانى قۇرعاپ، وسىنداي جەر قىرتىسىنىڭ تەحتونيكالىق قوزعالىسىنان پايدا بولعان.
islam.kz