مەملەكەتتىك ورگاندار ميللياردتاعان قارجىنى قايدا جۇمساعاندارىن اشىق كورسەتپەيدى

استانا. قازاقپارات - بۇگىندە ساراپشىلاردىڭ زەرتتەۋلەرى مەن تالداۋلارى نەگىزىندە مەملەكەتتىك ماڭىزى بار شەشىمدەر قابىلدانادى.

الايدا وتاندىق ساراپشىلار اراسىندا ءالى دە اشىق بايلانىس جوق. زەرتتەۋلەردىڭ باسىم بولىگى جاريالانبايدى.

بۇدان بولەك، ءالى كۇنگە دەيىن شەتەلدىك ماماندارعا تاپسىرىس بەرۋ جاعى باسىم. سونىڭ سالدارىنان ءوز ەلىمىزدە مىقتى ساراپتامالىق بازا قالىپتاسپاي وتىر. ءبىراق بيۋدجەتتەن اقشا ميللياردتاپ بولىنەدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

ق ر پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ ستراتەگيالىق ازىرلەمەلەر جانە تالداۋ ورتالىعى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى ولجاس جورايەۆتىڭ ايتۋىنشا، وسى سالاداعى ماڭىزدى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى - رەسمي اقپاراتتىڭ تاپشىلىعى. مەملەكەتتىك ورگاندار اشىق مالىمەتتەردى ءالى كۇنگە دەيىن تولىق جاريالامايدى. ال رەسمي اقپارات بولماسا، ساراپتامانى جاساۋ قيىن.

«مىسالى، ءبىلىم سالاسى بويىنشا قازاقستاندىق عالىمداردىڭ ديسسەرتاتسيالارى جاريالانبايدى. ولار وزدەرىنىڭ عىلىمي دارەجەلەرىن وسى جەردە قورعادى. ءبىراق عىلىمي جۇمىستاردى اشىق رەسۋرستاردان تابا المايسىڭ. قازاقستاندا قانداي تاقىرىپتار زەرتتەلەدى؟ عالىمدار قاي باعىتتا جۇمىس ىستەپ جاتىر؟ ناقتى ۇسىنىستار مەن كەڭەستەر قانداي؟ مەن وسى سۇراقتارعا جاۋاپ تاپپاي ءجۇرمىن. سوسىن ۋنيۆەرسيتەت تۇلەكتەرىنىڭ سانى تۋرالى اقپارات قۇپيا مالىمەتكە جاتادى. وعان دا تاڭقالدىم. ستاتيستيكا كوميتەتى ول اقپاراتتى جينايدى، ءبىراق اشىق جاريالامايدى»، - دەدى و. جورايەۆ استانادا وتكەن كونفەرەنسيادا.

ونىڭ سوزىنە قاراعاندا، مەملەكەتتىك ورگاندار قانداي ساراپتاماعا تاپسىرىس بەرگەندەرىن دە اشىق كورسەتپەيدى. الايدا جىل سايىن ونداي زەرتتەۋلەرگە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 2,5-3,5 ميلليارد تەڭگە ءبولىنىپ تۇرادى.

«قىرۋار قارجى بولىنەدى. ءبىراق زەرتتەۋلەردىڭ ناتيجەسىن ەشكىم كورىپ وتىرعان جوق. ءتىپتى، ءبىز (پرەزيدەنت اكىمشىلىگى - اۆت.) دە بىلمەي وتىرامىز. ەندى، قازىر ادىلەت مينيسترلىگى ارنايى بازانى قۇردى. وعان سوڭعى 20 جىلدا جاسالعان ەكى مىڭعا جۋىق زەرتتەۋلەر جۇكتەلدى. ءبىراق ونى تەك مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وزدەرى عانا كورە الادى. مەنىڭشە، ول اقپارات بارلىعىنا بىردەي اشىق بولۋى قاجەت. سونىڭ ناتيجەسىندە قوعامدىق باقىلاۋ كۇشەيىپ، قوسىمشا ۇسىنىستار تۇسەتىن ەدى»، - دەپ اتاپ كورسەتتى و. جورايەۆ.

ال Dasco Concultihg Group باسقارۋشى ارىپتەسى دارمەن ءسادۋاقاسوۆتىڭ ويىنشا، ساپالى ساراپتامانى مەملەكەتتىك سالادا ەمەس، كۆازيمەملەكەتتىك سالادا جاساۋعا بولادى. سەبەبى ول جەردە رەسۋرستار كوپ. مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ بيۋدجەتى شەكتەۋلى. ال ۇلتتىق كومپانيالار ساراپتاماعا اقشانى ايامايدى. باستى تالاپ - ناقتى ناتيجە. سوندىقتان مەملەكەتتىك سالادا جۇرگەن كاسىبي ساراپشىعا جاقسى جالاقى ۇسىنسا، ونى وپ-وڭاي كۆازيمەملەكەتتىك سالاعا تارتىپ الۋعا بولادى.

«مەنىڭشە، ونداي ۇردەرىستەر بولۋى قاجەت. ساراپشى مەملەكەتتىك سالادان كۆازيمەملەكەتتىك سالاعا اۋىسسا، ودان كەيىن جەكەمەنشىك ورتالىقتاردا ىستەپ كورسە، ساراپشىلار اراسىنداعى بايلانىس كۇشەيەدى. وعان قوسا، جەكەمەنشىك سالادا ناقتى كليەنتتەرمەن جۇمىس ىستەۋ كەرەك. قاشىقتان جۇمىس ىستەي المايسىڭ. وسىلايشا، وتاندىق ساراپشىلاردىڭ كاسىبي دەڭگەيىن كوتەرۋگە بولادى. شەتەلدىڭ قىمبات كونسالتينگىن العانشا ءوزىمىزدىڭ كونسالتينگىمىزدى العان دۇرىس قوي. مەن ءوزىم ستراتەگيالىق كونسالتينگتى 100 ميلليون دوللارعا باعالايتىن ەدىم. بۇل - ءبىر جىلدىق قارجى. ءبىراق ول قارجىنىڭ 90 پروتسەنتى شەتەلدىك كومپانيالارعا بەرىلەدى»، - دەيدى د. ءسادۋاقاسوۆ.

ساراپشى مەملەكەتتىك تاپسىرىس اياسىنداعى قارجى ۋاقىتىندا بولىنبەيدى دەپ وتىر. ال كونسالتينگتىك كومپانيالار، كوپ جاعدايدا، ءبارىن ءوز قارجىسىنا جاسايدى. سوسىن جىلدىڭ سوڭىنا تۇسەتىن مەملەكەتتىڭ قاراجاتىن كۇتىپ وتىرادى.

ەكونوميست مەرۋەرت ماحمۇتوۆا دا شەتەلدىك ساراپشىلارعا كوپ سەنە بەرمەۋگە كەڭەس بەرىپ وتىر.

«مەنىڭشە، حالىقارالىق كونسۋلتانتتار كەلەدى دە، كەتەدى. ءبىز بولساق، وسىندا قالامىز. ءبىز عانا ءوز ەلىمىزدىڭ دامۋىنا مۇددەلى بولىپ وتىرمىز. ارينە، تاۋەلسىز ساراپتامانى دامىتۋ قاجەت»، - دەپ اتاپ كورسەتتى م. ماحمۇتوۆا.

ايتا كەتەيىك، بۇگىن استانادا «قازاقستاننىڭ ساراپتامالىق ورتالىقتارى - جاڭعىرتۋدىڭ ينتەللەكتۋالدىق رەسۋرسى» تاقىرىبىندا عىلىمي- پراكتيكالىق كونفەرەنسيا ءوتتى. اتالعان شارا ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ قورى جانىنداعى الەمدىك ەكونوميكا جانە ساياسات ينستيتۋتىنىڭ 15 جىلدىعىنا ارنالدى.