تۇركيانىڭ ەكس-پرەزيدەنتى ا. گۇل: استانا - عالامات جەتىستىكتىڭ جەمىسى
وسىدان ون جىل بۇرىن تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى رەتىندە قىمباتتى باۋىرىم نۇرسۇلتان نازاربايەۆپەن بىرگە حالىقارالىق دەڭگەيدەگى سالتاناتتى جيىنعا قاتىسىپ، تىلەكتەستىگىمدى بىلدىرگەن ەدىم، دەپ جازادى «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىندە تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ ەكس- پرەزيدەنتى ابدوللا گۇل.
استانانىڭ جاڭا مەگاپوليس رەتىندە قالىپتاسۋى - جوعارى مارتەبەلى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ۇستانعان ستراتەگيالىق ساياساتى مەن كەمەل كورەگەندىگىنىڭ ناتيجەسى دەپ نىق سەنىممەن ايتۋعا بولادى. وسىدان ءبىر عاسىر بۇرىن انكارا دا تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ جاڭا استاناسى بولىپ بەكىتىلگەن ەدى. سول كەزدە باس قالامىز بار بولعانى 40 مىڭ حالىق ءومىر سۇرەتىن كەنت ورتالىعى بولسا، استانا دا ءاۋ باستا كەڭ-بايتاق جەردە ورنالاسقانىمەن، شاعىن عانا شاھار ەدى.
بۇگىنگى كۇنى ەكى باۋىرلاس ەلدىڭ استانالارى قونىس تەپكەن تۇرعىندارىمەن، ساۋلەتتى كەشەندەرىمەن، كورىكتى كوشەلەرىمەن جانە ساياسي بەدەلىمەن الەم الدىندا ماڭىزدى ورىنعا شىعىپ وتىر.
اسا قادىرمەندى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ استانانى 20 جىلدا ءدال بۇگىنگى دەڭگەيگە جەتكىزۋى عاجاپ جەتىستىك، تولاعاي تابىس دەپ ەسەپتەيمىن. سوڭعى ون بەس جىل ىشىندە باۋىرلاس تۇرىك ەلىنىڭ پرەزيدەنتى رەتىندە نۇرسۇلتان نازاربايەۆپەن جاقىن تانىس بولعاندىقتان، قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ تاريحي مەكەننىڭ دامۋىنا تىكەلەي كوڭىل بولگەنىن، قۇرىلىس جۇمىسىن مۇقيات قاداعالاعانىن جاقسى بىلەمىن. اسقاق ارمانى مەن اسىل مۇراتى وسى جەتىستىكتىڭ تۇپكى قۇپياسى ەكەنىن دە كامىل باعامدايمىن.
قازىرگى تاڭدا استانا ينفراقۇرىلىمى دامىعان، الەمدىك دەڭگەيدەگى تانىمال سيمۆوليكالىق عيماراتتارى، مادەنيەت جانە ونەر سارايلارى بوي كوتەرىپ، ەكسپو سىندى عالامات ساۋدا جانە قارجى ورتالىعى، جوعارى وقۋ ورىندارى، سپورت كەشەندەرى جانە مەشىتتەرى سالىنعان، ميلليوننان استام تۇرعىنى بار جاسامپاز قالا بولىپ قالىپتاستى. ەرەكشە قۇرمەتتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ەلى ءۇشىن اتقارعان قىزمەتىندە ەسەپ جوق. كەڭەس وداعىنىڭ ىدىراۋىنان كەيىن تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزىپ، حالىقتىڭ سانى از بولۋىنا قاراماستان، ۇلان-عايىر جەردى ساقتاي ءبىلدى.
بۇل - شىن مانىسىندە ايقىن قادام، ناقتى ناتيجە ەدى. سونداي-اق رەسەي جانە قىتاي سىندى عالامنىڭ الىپ دەرجاۆالارىمەن كورشىلەس وتىرىپ، شەكاراعا قاتىستى ماسەلەلەردىڭ تۋىنداۋىنا جول بەرمەۋى - ۇلت ليدەرىنىڭ بولاشاق ۇرپاققا قالدىرعان ەڭ ۇلكەن بايلىقتاردىڭ ءبىرى بولاتىنى ءسوزسىز. بۇعان قوسا رەسەيدىڭ قازاقستانداعى عارىش جانە يادرولىق ستانسالارى بويىنشا ناقتى كەلىسىمدەرگە قول جەتكىزىپ، جاپپاي قىرىپ-جويۋ قارۋىنا قاتىستى ماسەلەنى شەشۋى دە - ەل بولاشاعى ءۇشىن جاسالعان تاباندى شەشىم. قازاقستان تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزگەن 27 جىل ىشىندە ۇلتتىق بىرەگەيلىگىن ساقتاپ، ءبىرتۇتاستىعىن نىعايتۋعا ۇنەمى كۇش سالدى. مەملەكەتتى ۇلتتىق بولمىس پەن مادەني جانە تاريحي سانا ارقىلى قايتا تۇلەتىپ، دامۋدىڭ داڭعىل جولىنا ءتۇسىردى.
ماڭىزدى مەكەمەلەردىڭ ىرگەسىن قالاپ، ءبىلىم سالاسىن ءجىتى باقىلادى. باتىس پەن شىعىستىڭ اراسىن ءبولىپ- جارماي، الەمنىڭ ەڭ وزىق ۋنيۆەرسيتەتتەرىنە مىڭداعان تالاپكەردى ءبىلىم الۋعا، تاجىريبە جيناقتاۋعا جىبەردى. كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ، پاراساتتى ادامي كاپيتالدىڭ سانىن ارتتىرىپ، ساپاسىن جاقسارتتى. جاڭا ۇرپاقتىڭ رۋحاني كەم-كەتىگىن مۇسىلمانشىلىق تۇتقاسىن دۇرىس ۇستاۋى ارقىلى تولىقتىراتىنىنا سەنىم ارتىپ، ءدىن بوستاندىعىنا ءمان بەردى. كەمەڭگەر باسشى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ سوڭعى كەزدەرى ەلىنىڭ جارقىن بولاشاعى ءۇشىن ءبىرقاتار رەفورمالاردى دا قولعا الدى.
پارلامەنت پەن ۇكىمەتتىڭ وكىلەتتىگىن كۇشەيتۋگە قاتىستى جاسالعان كونستيتۋتسيالىق وزگەرتۋلەر - زامان تالابىنان تۋىنداعان قاجەتتىلىك. لاتىن الىپبيىنە كوشىپ، تۇگەل تۇركى الەمىنىڭ ءبىر تىلدە جازىپ، ءبىر تىلدە سويلەۋىن قامتاماسىز ەتۋى دە - ونىڭ تۇركى الەمىنە دەگەن قۇرمەتىنىڭ ايقىن كورىنىسى. تۇركىتىلدەس مەملەكەتتەردىڭ ىنتىماقتاستىق كەڭەسىن قۇرۋ تۋرالى ناحچىۆان كەلىسىمىنىڭ دەم بەرۋشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ بولعاندىقتان، مەن ونى «تۇركى الەمىنىڭ اقساقالى» دەپ جاريالاعان ەدىم. قازاقستان پرەزيدەنتى بۇل قۇرمەتكە ابدەن لايىق تۇلعا! جاڭارعان، جاڭعىرعان استانانىڭ 20 جىلدىق مەرەيتويى قۇتتى بولسىن! قادىرلى قازاق باۋىرلارىم مەن ارداقتى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆقا ساتتىلىك تىلەيمىن!
ابدوللا گۇل، تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ ەكس-پرەزيدەنتى
فوتو: ەرلان ومار