نۇرلان ونەربايەۆ: الەۋمەتتىك جەلىدە پاراقشام جوق، الدانىپ قالماڭىز، اعايىن
ورايى كەلدى، ويداعى ساۋالدى «قازاقپارات» حالىقارالىق اقپارات اگەنتتىگىنە قوناققا كەلگەن ءانشى، اكتەر، مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى نۇرلان ونەربايەۆقا قويعان ەدىك.
- نۇرلان ءالتاي ۇلى، تاياۋدا عانا ەلوردادا «جۇرەكتەگى كوكتەم» اتتى ءان كەشىن وتكىزدىڭىز. استانالىق كورەرمەن ءسىزدى ساعىنىپ قالعان ەكەن، كەش تە جوعارى دەڭگەيدە ءوتتى. ەندىگىدە ەلىمىزدىڭ قاي ءوڭىرى ءسىزدىڭ كونسەرتىڭىزدى تاماشالاي الادى؟
- جالپى ونەرپازدىڭ ءوزىنىڭ بويىنداعى كورسەتسەم، جەتكىزسەم دەگەن ونەرىمەن اراعا ۋاقىت سالىپ حالىق الدىنا شىعىپ تۇرعانى جاقسى. ويتكەنى، ونەردە جۇرگەن جىلداردىڭ ىشىندە بايقاعانىم، تىڭدارمان ءوزى ۇناتاتىن انشىلەر، ونەرپازدارمەن ءبىر كەشتە قويىلاتىن كونسەرتتەرگە داعدىلانىپ، ۇيرەنىپ قالعان. ولار ءبىر كەشكە كەلىپ، ءوزىنىڭ قالاعان، ىزدەگەن انشىلەرىنىڭ بارلىعىن كورگىسى، سۇيسىنەتىن ءانىنىڭ بارلىعىن تىڭداپ، عاجايىپ كۇيگە بولەنگىسى كەلەدى. ال شىعارماشىلىق كەشتەردى، ءانشىنىڭ نە ونەرپازدىڭ جەكە كەشتەرىن ۇلكەن كونسەرتتەر سەكىلدى ءجيى وتكىزىپ تۇرۋ ەش مۇمكىن ەمەس. ول مىندەتتى تۇردە اراعا ءبىراز ۋاقىت سالىپ ءوتۋى قاجەت. سەبەبى وعان دايىندىق كەرەك، رەپەرتۋار قالىپتاستىرۋ، باعدارلاما جاساۋ كەرەك. ونىڭ وزىندىك قيىندىقتارى بار.
مىنە، وسىنداي سەبەپتەردىڭ سالدارىنان ءبىز ەلدىڭ الدىنا اراعا 4-5، كەيدە 6 جىل سالىپ شىعىپ جاتامىز. وتكەن جىلدىڭ كۇزىندە الماتىدا جەكە شىعارماشىلىق كەشىمدى وتكىزدىم. سودان كەيىن اراعا كوپ ۋاقىت جىبەرمەي، قازاقشالاپ ايتسام، «ءىزىن سۋىتپاي» ەلوردا جۇرتشىلىعىنىڭ الدىنا شىعىپ، اندەرىمدى ۇسىنسام دەگەن ويىم بولدى. سول ويىم ىسكە استى. ونىڭ ۇستىنە بيىل ەلوردامىزدىڭ 20 جىلدىق مەرەيتويى. سول 20 جىلدىق مەرەكەلىك شارالاردىڭ العاشقى تىزىمىنە جەكە كونسەرتىم ەندى.
كونسەرتىم وتكەن جىلى بۇكىل الەم جۇرتشىلىعىنىڭ نازارىندا بولعان ەكسپو كورمەسى اۋماعىندا سالىنعان بولاشاقتا مادەني وشاققا، ونەر كەشتەرىنىڭ ورداسىنا اينالاتىن «كونگرەسس ورتالىعى» دەگەن ادەمى زالدا ءوتتى. ارينە، كورەرمەنگە ازداپ تاڭسىق بولدى. كورەرمەن بوي ۇيرەتىپ ۇلگەرمەگەن ەكەن. دەگەنمەن، بۇدان بىلاي مەرەكەلەر تۇراقتى ءوتىپ، جۇرتشىلىقتىڭ ىزدەپ بارار ۇيرەنشىكتى جەرىنە اينالار دەگەن وي ءتۇيدىم. كورەرمەننىڭ كونسەرتكە كەلىپ، مەرەكە قارساڭىندا ءان تىڭدايىق، جاقسى ءبىر كەشتە بولايىق، رۋحاني ازىق الايىق دەگەن نيەتىنەن شىقتىم- اۋ دەپ ويلايمىن. ارينە، تىڭدارمانىما بويىمداعى بارىمدى بەرۋگە قاشاندا دايىنمىن.
نەگىزىنەن اناعا، اتا- اناعا، تۋعان جەرگە، ادام جانىنىڭ، تابيعاتتىڭ سۇلۋلىعىنا ارنالعان اندەرىم وتە كوپ. مۇنداي اندەردى انالارىمىزدىڭ، ارۋلاردىڭ، كوكتەمنىڭ مەرەكەسىندە ايتپاعاندا قاشان ايتامىز؟!
ال وڭىرلەردەگى شىعارماشىلىق كەشتەرگە كەلسەك، وسى كونسەرتكە دايىندالىپ جۇرگەن كەزىمنىڭ وزىندە «حابار» تەلەارناسىنان، راديولاردان، «قازاقپارات» اگەنتتىگى ارقىلى حابارلار تارالىپ جاتتى. سول كەزدەن- اق وڭىرلەردەن، وبلىستاردان كونسەرتتىك باعدارلامامدى ەلگە تارتۋ ەتۋ جايىندا ۇسىنىستار كوپتەپ ءتۇستى. قازىر ەكى ۇسىنىستى قابىلدادىم. 30 - ناۋرىز كۇنى اتىراۋ قالاسىندا، ءساۋىردىڭ 14-ىندە اقتوبە قالاسىندا جەكە كونسەرتىم وتەدى. ارى قاراي تاعى دا ۇسىنىستار بار، ولاردى ويلاستىرىپ، پىسىقتاپ جاتىرمىز.
- وسى كەشتە ۇلدارىڭىز دا ساحنادا ونەر كورسەتتى. «اكە - بالاعا سىنشى» دەمەكشى، ۇلدارىڭىزدىڭ ونەردەگى اياق الىسىنا قانداي باعا بەرەسىز؟
- بۇگىنگى كۇنگە دەيىن الدىمنان ىلعي كەسە- كولدەنەڭ شىعا بەرەتىن «شاكىرتتەرىڭىز بار ما، قانشا شاكىرت تاربيەلەپ ءجۇرسىز، شاكىرتىم دەپ كىمدى ايتاسىز؟ » دەگەن سۇراقتار بار ەدى. وسى كۇنگە دەيىن «مىناۋ مەنىڭ شاكىرتىم دە ايدار تاعىپ كورسەتەتىندەي شاكىرتىم جوق» دەپ ايتىپ كەلەمىن. ءبىراق ۇلدارىم ءوسىپ قالدى. ۇلكەن ۇلىم - ماقسات كىشكەنتاي كەزىنەن گيتارامدى ارقالاپ، ەلدىڭ الدىندا شىعارماشىلىق كەشتەر، كەزدەسۋلەر وتكىزىپ، كونسەرتتەرگە قاتىسىپ جۇرگەندە قاسىمنان قالماي بىرگە ءان ايتىپ جۇرەتىن. ءتىپتى كىشكەنە كۇنىندە بالالار اراسىنداعى كونكۋرستارعا قاتىسىپ، جۇلدەلى ورىندار الدى. الايدا مەكتەپتە وقىپ، ودان كەيىن ءوزىنىڭ قاتارلاستارى سياقتى باسقا سالانى يگەرەيىن دەپ قالاعان ماماندىعى بويىنشا ءبىلىم، ديپلوم الدى. سول سالادا ءبىراز جۇمىس ىستەدى. دەگەنمەن، قاندا بار قاسيەت قاراپ جاتپايدى ەكەن. كەيىنگى جىلدارى انگە اۋەستىگى ارتا ءتۇستى. مەنىڭ ورىنداپ جۇرگەن اندەرىمدى قايتالاپ ايتىپ جۇرگەنىنەن ونىڭ ونەرگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن بايقادىم. سوندىقتان دا «ۇلكەن ساحاناعا بەيىمدەيىن، ۇلكەن كونسەرتتەردە ەمەس، ءوزىمنىڭ جەكە كونسەرتىمدە جەتەكتەيىن، ساحنا مادەنيەتىنە باۋليىن» دەپ شەشتىم. ەكى جىلداي بولدى، كونسەرتتەرىمە مەنىمەن بىرگە قاتىسىپ ءجۇر.
ال كىشى ۇلىم مارعۇلان 4 جاسىنان كاسىبي كلاسسيكالىق مۋزىكامەن اينالىسىپ كەلەدى. 5 جاسىندا الماتىداعى كۇلاش بايسەيىتوۆا اتىنداعى ارنايى مۋزىكا مەكتەبىنە بەرگەنبىز. استاناعا قونىس اۋدارعاننان كەيىن ونەر ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ مەكتەبىن، كوللەدجىن ءبىتىردى. قازىر ۋنيۆەرسيتەتتە ءتالىم الىپ جاتىر. وتكەندە سول كونسەرت بىتە سالىسىمەن، شەتەلگە جول تارتتى. مۋزىكانتتاردىڭ ۇلكەن حالىقارالىق كونكۋرسىنا قاتىسۋعا اتتانىپ كەتتى. كونسەرتتە دە جۇرتشىلىققا «ەلدىڭ ىقىلاسى مەن باتاسىن الايىن دەپ الدارىڭىزعا ادەيى كەلىپ وتىر» دەپ ايتتىم. قانداي جۇلدەمەن كەلەرىن باعى بىلەر، نيەتىمىز، ءۇمىتىمىز بار.
- كەلەسى سۇراعىم شاكىرتتەرىڭىز كىم دەگەنگە ساياتىن ەدى. وعان جاۋاپ بەرىپ ۇلگەردىڭىز. دەسەك تە، شاكىرت تاربيەلەۋدەن نەگە قاشاسىز؟
- مەنىڭ تۇسىنىگىمدە ۇستازدىق جاۋاپكەرشىلىگى وتە جوعارى ماماندىقتىڭ ءبىرى. ۇستاز تەك ءوزى ءۇشىن ەمەس، تاربيەلەگەن شاكىرتى ءۇشىن دە جاۋاپتى بولادى. ەگەر مەن شاكىرت تاربيەلەسەم، وندا ونىڭ بۇكىل تاعدىرىنا جاۋاپتى بولامىن. سوندىقتان بۇگىنگىدەي قۇبىلمالى زاماندا بىرەۋگە بىلاي دەپ تاياق ۇستاتىپ، ولاي- بىلاي ءجۇر دەپ ايتۋدىڭ ءوز قيىن. ءوسىرىپ وتىرعان ەكى ۇلىم، ءبىر قىزىم، ءتورت نەمەرەم بار. سولاردى تاربيلەۋگە اكەلىك ءتالىم- تاجىريبەم جەتسە، سوعان تاۋبە دەيمىن.
- نەمەرەلەرىڭىزدى ايتىپ قالدىڭىز، ءوزىڭىز سياقتى اتا جولىن قۋعان، ونەر جولىنا بەيىمدەرى بار ما؟
- ۇلكەن نەمەرەم 4 سىنىپتا وقيدى. مەكتەبىندە بارلىق شاراعا قاتىسادى. يليگاي قىزىم بۇگىن، 20 - ناۋرىز كۇنى مەكتەبىنىڭ ناۋرىز مەيرامىندا ءان ايتادى. ودان كەيىن رايانا اتتى نەمەرە قىزىم بار. ول قولونەر شەبەرلىگى جاعىنان سىنىپتاستارىنىڭ الدىندا كەلە جاتىر. ويلاپ تاپپايتىنى جوق. قولىنا قالام ۇستاپ ۇيرەنگەننەن باستاپ «اتا، مىناۋ - ءسىزدىڭ، اپا، مىناۋ - ءسىزدىڭ سۋرەتىڭىز!» دەپ، ءوز قيالىنداعى سۋرەتتەردى سالادى. ودان كەيىن ءنۇرالى، ايسۇلتان دەگەن نەمەرەلەرىم بار. ەكەۋى بۇزىقتىعى جاعىنان الدارىنا جان سالمايدى. ەكەۋى ەكى يىعىما ءمىنىپ الىپ ويناعان كەزدە، دۇنيەدە باسقا ونداي نەمەرە جوق سياقتى كورىنەدى ماعان.
- شىعارماشىلىعىڭىزعا قايتا ويىسساق، قورجىنىڭىزدا 300-دەن استام ءان بار ەكەنىن بىلەمىن. الداعى ۋاقىتتا اندەر جازۋعا نيەت بار ما؟ جوسپار قانداي؟
- ءبىراز جىلدار بويى سۇلۋلىق، جاستىق، البىرت سەزىم، ماحاببات تاقىرىبىنداعى اندەردى كوپ ايتتىم. ايتىپ تا كەلەمىن. الايدا، ەندىگىدە مەنىڭ جاس دەڭگەيىمە ول اندەردى قايتالاپ ايتا بەرۋ جاراسپايدى دەپ ويلايمىن. سوندىقتان ماقساتتى تۇردە ءوزىمنىڭ ءان قورجىنىما كوبىنەسە ءومىر تۋرالى، ونەگەلىك باعىتى بار اندەردى جيناقتاپ جاتىرمىن. قازىردىڭ وزىندە دە ايتىپ جۇرگەن اندەرىمنىڭ ىشىندە وندايلار بارشىلىق. كونسەرتكە دايىندالىپ جاتقانىمدا نە بولماسا شىعارماشىلىق ورتالاردا «جاڭا اندەرىم ەدى، تىڭداپ كورسەڭىز، ءسىز ورىنداساڭىز» دەگەن ۇسىنىستار الدىمنان شىعىپ جاتادى. ءبىراق مەن ءاننىڭ جاقسى اۋەنىنە نە بولماسا كەرەمەت جازىلعان اۋەزىنە قىزىقپايمىن. ءبىرىنشى كەزەكتە ءاننىڭ ماتىنىنە قارايمىن. «ءسوز ارقىلى جۇرتقا نە جەتكىزەمىز، قانداي وي سالامىز؟! ءتىپتى ءبارى جاقسى بولعان كۇننىڭ وزىندە وسى تاقىلەتتەس ءاندى مەن ايتسام قالاي بولار ەكەن؟ مەنىڭ ورىنداۋىمدا بۇل ءاندى تىڭدارمان قالاي قابىلدايدى» دەگەن ماسەلەلەردى كوپ ويلاناتىن بولدىم. قازىرگى ماقساتىم، ءتىپتى مىندەتىم دەپ تە ايتۋعا بولادى، وسكەلەڭ ۇرپاققا ونەگە بولاتىن اندەر ايتۋ. قىزىل جالاۋ ماحابباتتى، تەك قانا سۇلۋلىقتى، ادەمىلىكتى عانا جىرلاي بەرۋ - ول ەندى جاستاردىڭ ەنشىسى. ماعان ناسيحاتى مول، ونەگەسى جوعارى اندەر ايتۋ قاجەت شىعار دەپ ويلايمىن.
- جاس انشىلەردەن كىمگە كوڭىلىڭىز تولادى؟
- جاس دەيتىندەي ولار دا جاس ەمەس. مەنىڭ سايات مەدەۋوۆكە، دوسىمجان تاڭاتاروۆقا كوڭىلىم تولادى. پرەزيدەنت وركەسترىنىڭ ءانشىسى بولىپ جۇرگەندە دوسىمجاندى تارازدان وركەستردىڭ قۇرامىنا «سوڭىمىزدان ەرگەن جاس بۋىن» دەپ الدىرتقان ەدىك. سايات ساحناعا العاش شىققان كەزدە ءوزىم كەشىن جۇرگىزىپ، اعالىق تىلەگىمدى ايتىپ ەدىم.
دەگەنمەن، ءان رەپۋەرتارى قالاي قالىپتاسادى؟ كەز كەلگەن ءانشىنىڭ رەپەرتۋارى تىڭدارماننىڭ تالعامىنا بايلانىستى. ەگەر، ماسەلەن، جاس ءانشى پالەندەي- تۇگەندەي ءان ايتىپ جاتسا، ول تىڭدارماننىڭ بارىنە بىردەي ۇناۋى مىندەتتى ەمەس. «مىنا ءاندى نەگە ايتادى ەكەن، ول ءان دۇرىس ەمەس، وعان جاراسپايدى» دەگەن پىكىرلەردىڭ بولۋى زاڭدىلىق. ەگەر ءانشى سول ءاندى ساحنادا ايتسا، دەمەك ءاننىڭ تىڭداۋشىسى بار دەگەن ءسوز. كورىپ ءجۇرمىز، ىنىلەرىمىز، جاس انشىلەر ۇلكەن ستاديونداردى جيناپ كونسەرت وتكىزىپ جاتىر. بۇكىل ەلدى ارالاپ ساپارلاپ جۇرەدى، قاي جەرگە بارماسىن كونسەرتىنە، كەشتەرىنە حالىق جاقسى جينالادى. دەمەك، ولاردىڭ ءانىن تىڭدايتىن تىڭدارمان بار. سول ارقىلى ولار وزدەرىنىڭ اۋديتورياسىن قالىپتاستىرىپ وتىر.
- نۇرلان ءالتاي ۇلى، ءسىز وسىدان ءبىراز بۇرىن ءبىر سۇحباتتا «الەۋمەتتىك جەلىدە جوقپىن، وندا تىركەلگەن دە ەمەسپىن» دەگەن سەكىلدى ەدىڭىز. الايدا، وسى كونسەرتىڭىزدىڭ قارساڭىندا الەۋمەتتىك جەلىدەن ءسىزدىڭ پاراقشاڭىزدى بايقاپ قالدىق. وسىنى ناقتىلاپ وتسەڭىز؟
- ءيا، الەۋمەتتىك جەلىگە قاتىستى سوڭعى جارتى جىلدىڭ كولەمىندە بەرگەن سۇحباتتارىمدا سولاي دەپ ايتقانىم راس. جالپى ءوزىم الەۋمەتتىك جەلىگە كىرمەيمىن. جۇرت قازىر قالتا تەلەفونى ارقىلى الەۋمەتتىك جەلىدەن ىزدەگەن، كورگىسى كەلگەن ادامىن وڭاي تابا قويادى دەپ ايتقانىم بار. ول ءسوزىم راس. شىنىندا الەۋمەتتىك جەلىلەردە، سونىڭ ىشىندە فەيسبۋكتە دە، ينستاگرامدا دا جوقپىن. ءوزىڭ ايتىپ وتىرعان الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشانى مەن دە كوردىم، قاراپ شىقتىم. بىردەن ايتايىن، ول پاراقشانى مەن اشقانىم جوق. مەنىڭ اتىمنان بىرەۋلەردىڭ اشقانىن ءتۇسىندىم. بايلانىس تەلەفوندارىنا «اق، ادال نيەتىڭىز بولسا، مەنىڭ اتىمنان پاراقشا اشىپ، ونى شىعارماشىلىعىما قاتىستى جۇرگىزگىڭىز كەلسە، مالىمەتتەر بەرىپ وتىرۋعا مەن دايىنمىن» دەپ حابارلاستىم.
- قانداي جاۋاپ قايتاردى؟
- ازىرگە ەش جاۋاپ جوق. جالپى الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشانى جۇرگىزۋى كوڭىلىمنەن شىقتى. الايدا ماعان شىن كومەكتەسكىسى كەلگەن ادام بولسا، نەسىنە جاسىرىنادى؟ وسى جاعى ماعان جۇمباق بولىپ وتىر. قانداي ماقساتپەن اشىپ وتىرعانىن دا بىلمەيمىن. سوندىقتان شىن نيەتتى، مەنىڭ ونەرىمە ەرەكشە ىقىلاسى بار تىڭدارمانىما دا، كورەرمەنىمە دە ايتارىم - ول پاراقشادا مەنىڭ اتىمنان جازىلىپ جاتقان نارسەلەردىڭ ەشقايسىسى دا مەنىكى ەمەس، الدانباڭىزدار دەگىم كەلەدى. ەگەر الدەقانداي سىزدەردىڭ كوڭىلدەرىڭىزدەن شىقپايتىن اقپارات سول پاراقشالاردا ءوتىپ جاتقان بولسا، ول مەن ەمەس جانە مەنىڭ اتىمنان ەمەس. وسىلاي قابىلداۋلارىڭىزدى سۇرايمىن.
اقىرى سۇراعان ەكەنسىڭ، وسى مۇمكىندىكتى پايدالانىپ ايتايىن، بۇعان دەيىن الەۋمەتتىك جەلىدە جوقپىن دەگەنمىن. ءبىراق، تىڭدارماننىڭ، كورەرمەننىڭ بۇگىنگى كۇنگى اقپارات الۋ، ءان تىڭداۋ ءتاسىلى وسى بولعاننان كەيىن امال جوق ءوز اتىمنان رەسمي پاراقشامدى اشۋ كەرەك دەگەن شەشىمگە كەلدىم. سوندىقتان دا، جاقىن كۇندەرى ءوز اتىمنان رەسمي پاراقشامدى اشامىن. وعان ءوز تىڭدارمانىما العىسوزىممەن شىعامىن. بارشا وقىرمان دا، سونىڭ ىشىندە «قازاقپارات» وقىرماندارى دا سول پاراقشامەن مىندەتتى تۇردە تانىسادى دەپ ۇمىتتەنەمىن.
- نۇرلان ءالتاي ۇلى، ناۋرىز مەرەكەسى كەلە جاتىر، ۇلىق مەرەكەنى قالاي قارسى الاسىز؟ جالپى ناۋرىز ءسىز ءۇشىن قانداي مەيرام؟
- ناۋرىز ۇلتىمىز، قازاق حالقى ءۇشىن ەرەكشە، ورنى بولەك مەرەكەلەردىڭ ءبىرى. جالپى قازاق تۇسىنىك- تانىمىندا ناۋرىزدى جىل باسى دەپ ەسەپتەيمىز. ناۋرىزدا بۇكىل جاقسىلىقتى وتباسىمىزعا، اينالىمىزعا عانا ەمەس، ەلىمىزگە دە تىلەپ، ىنتىماق پەن بىرلىك بولسىن دەپ ۇمىتتەنەمىز.
بالا كۇنىمدە اۋىلدا ناۋرىزدى تويلاپ وستىك، كوزىمىزبەن كوردىك. اۋىلىمىزدىڭ ماڭىندا ەسكى مازار بولاتىن. نەگە ەكەنىن بىلمەيمىن، سول مازار قورشاۋلى، مال كىرمەيدى، ادام اياعى باسپايدى، ءشوبى ىلعي قالىڭ بولىپ ءوسىپ تۇراتىن. ءبىراق، ەڭ قىزىعى ناۋرىز كەزىندە سونىڭ شارباعى اشىلاتىن. سول جەرگە قازان- وشاقتار قويىلىپ، كيىز ءۇي تىگىلەتىن. بۇكىل اۋىل تۇرعىندارى سوندا جينالاتىن. اپالارىمىز، اجەلەرىمىز كيمەشەكتەرىن كيىپ، قازاقتىڭ ءتىرى تاريحىن كوز الدىڭا اكەلەتىن. قازان- قازان تاماق اسىلاتىن. مەنىڭ ەسىمدە قالعانى، سودان كەيىن جەر جىرتىلىپ، ەگىس ەگىلەتىن. مىنە، سول ەگىن «ىرىستى بولسىن، جەر انانىڭ بىزگە بەرەر ىرىسى، بەرەكەسى مول بولسىن» دەگەن تىلەكتەر ايتىلىپ، اقساقالدار باتا بەرىپ جاتاتىن. مەنىڭ بالا كوڭىلىمدە جاتتالىپ قالعان ناۋرىز - وسى. ال تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن ناۋرىز مەملەكەتتىك دەڭگەيدە، جوعارى دارەجەدە ۇلىقتالىپ، جالپىحالىقتىق مەيرام رەتىندە تويلانىپ جاتىر.
مەنىڭ پىكىرىمشە، ناۋرىز مەيرامى قالىپتاسىپ كەلە جاتقان ۇرپاقتىڭ ساناسىنا ءسىڭۋى ءتيىس. ناۋرىز ءبىزدىڭ جانىمىزعا، قانىمىزعا، داستۇرىمىزگە جاقىن ەكەنىن وسكەلەڭ ۇرپاق ءتۇسىنىپ ءوسۋى قاجەت. سوندىقتان قولدان كەلگەنىنشە وتباسىندا، اۋلەتتە، كورشى- قولاڭ اراسىندا بولسىن، ناۋرىز كۇنىندە ءتىپتى ءوز ۇيىڭدە ەشتەڭە جاساماساڭ دا، كورشىنىڭ ۇيىنە كىرىپ امانداسىپ، جاقسىلىق تىلەپ، ايقارا قۇشاق اشىپ كورىسۋ قاجەت. وسىنىڭ بارلىعىن بالالارىمىز، نەمەرەلەرىمىز كورىپ ءوسۋى ءتيىس. كەيىن وسكەندە بالا كۇنىندە كورگەنىن ولار دا وي ەلەگىنەن وتكىزىپ، مۇنىڭ داستۇرىمىزدە بار ەكەندىگىن ءتۇسىنىپ، ءوز ۇرپاعىنا دا ءتالىم- تاربيە بەرۋى ءۇشىن قارەكەت جاسايدى. سوندا ءبىزدىڭ ناۋرىزدى تويلاۋ، جىلدى قارسى الۋ ءداستۇرىمىز، كورىسۋ امالدارىمىزدىڭ بارلىعى ۇرپاقتان- ۇرپاققا جالعاسىپ، زاماننان زامانعا اۋىسىپ وتىرادى.
ايتا كەتەرلىگى، ەلباسىمىز كوتەرگەن «رۋحاني جاڭعىرۋ» دا ءدال وسى. ءبىز ۇمىت بولا باستاعان، كەيبىر جەرلەردە قاساقانا تاسادا قالىپ قويعان، مۇمكىن ۇمىتتىرا باستاعان داستۇرلەرىمىزدى قايتا جاڭعىرتۋمىز، ەلگە جەتكىزۋمىز كەرەك. مولىنان، ارتىعىنان بولسىن. كەرەگىن ۇرپاق ءوزى ەكشەپ الادى. ارتىعى قالادى، ۋاقىت ءبارىن ءوز ورنىنا قويادى. ەڭ باستىسى، ءبىز تاريحتاعى قاتتالىپ جاتقان داستۇرىمىزدەن باس تارتپاۋىمىز كەرەك. ءبارىن ارشىپ، قايتادان ۇرپاققا ۇسىنۋعا ءتيىسپىز. مىنە، وسى باعىتتا ونەرپاز دا، قالامگەر دە، جالپى مادەنيەت قايراتكەرى، رۋحانياتقا قىزمەت جاساپ جۇرگەن كەز كەلگەن ازامات جۇمىس ىستەسە - ءبىزدىڭ رۋحىمىز جاندانادى دەپ ويلايمىن.
- سۇحبات سوڭىندا «قازاقپارات» اگەنتتىگى ارقىلى ناۋرىزعا ارنالعان تىلەگىڭىزدى بىلدىرسەڭىز؟
- ناۋرىز سەنبى مەن جەكسەنبىنى كۇتكەن سەكىلدى كۇنپاراقتاعى كەزەكتى دەمالىس كۇنىنىڭ ءبىرى ەمەس. ناۋرىز قاندا بار، اتام زامانىنان بابالارىمىزدىڭ ەل ءۇشىن، جەر ءۇشىن، وسكەلەڭ ۇرپاق ءۇشىن جاراتۋشىدان جاقسىلىق، ىرىس، بەرەكە- بىرلىك، ەلدىڭ ىنتىماعىن تىلەيتىن مەرەكەلەردىڭ ءبىرى. سوندىقتان بۇل مەرەكەنىڭ كەز كەلگەن قازاقستاندىق ءۇشىن، قازاق ۇلتى ءۇشىن ورىن بولەك. ءار قازاقستاندىقتىڭ، قازاقتىڭ كوڭىلىندەگى ءوزى كۇتكەن ناۋرىز مەرەكەسى - سىيى مولىنان بولىپ، قۇت- بەرەكەسىمەن كەلسىن!
- سۇحباتىڭىزعا راقمەت!
اۆتور: مارلان جيەمباي