اينۇر ابيدەن قىزى: «قىتايشا- قازاقشا ۇلكەن سوزدىكتىڭ» شىعۋى ءتىل ءبىلىمى تاريحىنداعى ۇلكەن اسۋ

None
None
استانا. قازاقپارات - قىتاي ءتىلى دۇنيەدەگى ەڭ كۇردەلى تىلدەردىڭ ءبىرى ەكەنىندە ەش داۋ جوق.

سوڭعى جىلدارى ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناس جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىلىپ كەلەدى. بۇنىڭ ءوزى اقپاراتتىق، مادەني- رۋحاني بايلانىستاردىڭ دا جاڭا ساتىعا كوتەرىلەتىنىن بولجايدى.

ايتا كەتەرلىگى، جاقىندا «قىتايشا- قازاقشا ۇلكەن سوزدىك» دەپ اتالاتىن كولەمدى سوزدىك جارىققا شىققان بولاتىن.

ءبىر قىزىعى تۇتاستاي ينستيتۋتتار اينالىساتىن سوزدىك شىعارۋ ءىسىن ەرلى-زايىپتى عالىمدار دۇكەن ءماسىمحان ۇلى مەن اينۇر ابيدەن قىزى قۇراستىرىپ شىعارعان ەكەن. ون جىل ومىرلەرىن سارپ ەتكەن بۇنداي دۇنيەنى جارىققا شىعارۋ دا وڭاي جۇمىس ەمەس ەكەنى انىق.

«قازاقپارات» ح ا ا ءتىلشىسى اتالعان سوزدىك اۆتورىنىڭ ءبىرى، ل. گۋميلەۆ اتىنداعى ە ۇ ۋ قىتاي فيلولوگياسى كافەدراسىنىڭ دوتسەنتى اينۇر ابيدەن قىزىمەن سۇحباتتاسقان بولاتىن.

- اينۇر ابيدەن قىزى، اڭگىمەمىزدى، ەڭ اۋەلى وقىرمان قاۋىمدى ءوزىڭىزدىڭ ءومىر جانە شىعارماشىلىق جولىڭىزبەن كەڭىرەك تانىستىرۋدان باستاساق...

- 1967 -جىلى قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ىلە وبلىسىنا قاراستى كورىكتى كۇنەس اۋدانىندا زيالى وتباسىندا ومىرگە كەلىپپىن. اكەم ابيدەن قۇدىش ۇلى شىڭجاڭداعى ساناۋلى عانا العاشقى زيالىلاردىڭ ءبىرى بولاتىن. الايدا «مادەني توڭكەرىس» جىلدارىندا اكەمدى «قاۋىپتى ەلەمەنت» رەتىندە «ەڭبەكپەن تۇزەۋ» ءۇشىن اۋىلعا جىبەرىپ، اۋىر قارا جۇمىسقا جەگىپتى. 1976 -جىلى اكەم اقتالىپ، كۇنەس اۋداندىق №1-ورتا مەكتەپكە فيزيكا مۇعالىمى بولىپ ورنالاستى.

مەن ورتالاۋ مەكتەپتى بىتىرگەن جىلى اكەمنىڭ قىزمەتى كۇنەستەن ىلە پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنا اۋىسىپ، وتباسىمىز قۇلجا قالاسىنا قونىس اۋداردى. 1984 -جىلى قۇلجا قالالىق №1 -ورتا مەكتەبىن ءبىتىرىپ، سول جىلى مەملەكەتتىك قابىلداۋ ەمتيحانىنان ءوتىپ، ىلە پەداگوگيكالىق ينستيتۋتى قىتاي فيلولوگياسى فاكۋلتەتىنىڭ قىتاي ادەبيەتى ماماندىعىنا قابىلداندىم.

1989 -جىلى ينستيتۋتتى بىتىرگەسىن، ارنايى جولدامامەن ءۇرىمجى قالاسىنداعى ءوندىرىس- قۇرىلىس اسكەري پەدينستيتۋتىنا ۇستازدىق قىزمەتكە ورنالاستىم. سول وقۋ ورنىندا 1993 -جىلعا دەيىن قازاق ستۋدەنتتەرىنە قىتاي ءتىلى مەن ادەبيەتىنەن ساباق ءوتىپ، ۇستازدىق قىزمەتپەن اينالىستىم. 1993 -جىلدىڭ سوڭىندا تاريحي وتانىم - قازاقستانعا ورالدىم. سودان كۇنى بۇگىنگە دەيىن ءبىرقاتار جوعارى وقۋ ورىندارىندا قىتاي ءتىلى مەن ادەبيەتىنەن ساباق ءوتىپ، قىتايتانۋشى جانە قىتاي ءتىلىنىڭ ماماندارىن دايىنداۋ سالاسىندا تابان اۋدارماي ەڭبەك ەتىپ كەلەمىن.

Айнұр Әбиденқызы: «Қытайша-қазақша үлкен сөздіктің» шығуы тіл білімі тарихындағы үлкен асу

- ءومىر جولىڭىزدان حابارى از ءبىراز جۇرت ءسىزدى «ءانشى» رەتىندە تانيدى. شىنىمەن دە ارعى بەتتەن كەلگەن اعايىندار قىتايدا جۇرگەندە ءسىزدىڭ قازاق ەستراداسىنىڭ كادىمگىدەي جارىق جۇلدىزى بولعانىڭىزدى، ورىنداعان اندەرىڭىزدىڭ كۇنى بۇگىنگە دەيىن راديودان، تەلەديداردان بەرىلىپ تۇراتىنىن ايتادى. ونەر جولىنا قالاي ءتۇسىپ ەدىڭىز؟

- اتامىز قازاقتا «تۇيە مىنگەن قازاقتىڭ «ءاۋ» دەپ ءان سالمايتىنى جوق» دەگەن ءسوز بار عوي... «ءان مەن ات - قازاقتىڭ قوس قاناتى» دەپ تە جاتامىز. سول تۇرعىدان كەلگەندە ءان سالۋ، ەڭ بولماعاندا ءاندى قۇمارتىپ تىڭداۋ - ۇلتتىق قاسيەتىمىز شىعار. ال جەكە وزىمە انشىلىك ونەر - اكەمنىڭ قانىمەن، انامنىڭ سۇتىمەن دارىعان بولار. ويتكەنى اكەم مارقۇم ءان-كۇي دەسە ىشكەن اسىن جەرگە قوياتىن، ءوز ورتاسىندا حالىق اندەرىن ناقىشىنا كەلتىرىپ ورىندايتىن، كادىمگىدەي اسقاق داۋىسى بار كىسى ەدى. انگە دەگەن تالعامى دا كەرمەت بولاتىن. كوبىندە «جونىپ الدى»، «سۇرجەكەي»، «اقباقاي» سەكىلدى شىرقاپ ايتىلاتىن، ناقىشتى، ىرعاقتى انەدەردى ءسۇيىپ ايتاتىن. انام دا اۋىل اراسىنداعى توي- تومالاقتا اندەتىپ، ولەڭدەتىپ وتىراتىن.

ستۋدەنتتىك كەزىمىزدە روزا رىمبايەۆانىڭ، ماقپال ءجۇنىسوۆانىڭ اندەرى ەل ىشىنە جاپپاي تارالدى. مەن ەندى وسى ەكى انشىگە ەلىكتەپ ءان ايتۋدى شىعاردىم. كەيىن جۇرتتار توي- تومالاقتارىنا، تەلەارنالار كونسەرتتەرىنە شاقىرا باستادى. ۋنيۆەرسيتەتتى ءبىتىرىپ ۇرىمجىگە بارعاننان كەيىن سول قالادا وقيتىن سىڭىلىممەن توي-جيىنداردا، مەرەكەلىك كونسەرتتەردە قوس داۋىستا اندەر شىرقاپ جۇردىك. ارعى بەتتە كوپتەگەن اعايىننىڭ مەنى «ءانشى» دەپ بىلەتىن سەبەبى سول. ءبىراق قازاقستانعا ورالعالى بەرى تەك ۇستازدىق ءھام عىلىمي شىعارماشىلىقپەن عانا اينالىسىپ كەلەمىن.

- ەندەشە سول عىلىمي شىعارماشىلىڭىز تۋرالى، اتقارىلعان جۇمىستار، الداعى جوسپارلارىڭىز تۋرالى ايتا كەتسەڭىز.

- جوعارى وقۋ ورنىندا ۇستازدىق قىزمەتتە جۇرگەننەن كەيىن، عىلىممەن، وقۋ- ادىستەمەلىك شىعارماشىلىقپەن اينالىسپاي جۇرە المايسىڭ. بىرىنشىدەن، قازىرگى زاماننىڭ ءوزى ۇستازداردان جاپپاي عىلىممەن اينالىسۋدى تالاپ ەتىپ وتىر. ەكىنشىدەن، قىتاي ءتىلى، قىتايتانۋ ماماندىعى ەلىمىزدە تاۋەلسىزدىكتەن كەيىن اشىلعان جاڭا ماماندىق بولعاندىقتان، قاجەتتى وقۋلىقتار مەن وقۋ قۇرالدارى كۇنى بۇگىنگە دەيىن جوقتىڭ قاسى. تىلدىك- پراكتيكالىق كۋرستاردى ويدان- قىردان تاۋىپ وقىتامىز. ال ماماندىققا قاجەتتى وزگە دە تەوريالىق پاندەردىڭ وقۋلىعى جوق بولعانىنا قاراماستان سەنىڭ موينىڭا جۇكتەلەدى. سوسىن ستۋدەنتتىڭ الدىنا شىعىپ، ءدارىس وقۋ ءۇشىن ەرىكسىز ىزدەنەسىڭ. ول ءپاندى ءبىر ەمەس، بىرنەشە جىل قاتارىنان اينالدىرعان سوڭ، جيعان- تەرگەن دۇنيەڭ اقىر اياعىندا وقۋلىقتىڭ پوشىمىنا كەلەدى. وسىنداي قاجەتتىلىك پەن ىزدەنىستىڭ ناتيجەسىندە كۇنى بۇگىنگە دەيىن «قىتاي فيلولوگياسىنا كىرىسپە»، «قىتاي ءتىلىنىڭ گرامماتيكاسى»، «وسنوۆنىە زنانيە فونەتيكا كيتايسكوگو يازىكا»، «قازاق جانە قىتاي تىلىندەگى يدەومالىق سوزدەردىڭ ەتنولينگۆيستيكالىق ەرەكشەلىگى»، «باستاۋىش قىتاي ءتىلى» دەگەن وقۋلىقتار مەن مونوگرافيالارىم جارىققا شىقتى. ودان وزگە 20 عا جۋىق عىلىمي ەڭبەكتەرىم ەلدىڭ ءىشى- سىرتىنداعى جەتەكشى عىلىمي باسىلىمداردا جارىق كوردى.

رەتى كەلگەن تۇستا، اۋدارمامەن دە ايلانىسامىن. 2008 -جىلى قىتايدىڭ 70 ءبولىمدى «بريۋس لي» اتتى تەلەسەريالىن ءتارجىمالادىم، سول جىلى «7 -ارنادا» كورسەتىلدى. قازىر ق ح ر شىنجاڭ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوكتورانتىمىن. تاقىرىبىم «قازاق جانە قىتاي تىلدەرىندەگى تىيىم سوزدەر مەن ەۆفەميزمدەردىڭ لينگۆو- مادەني ەرەكشەلىگى» دەپ اتالادى.

- اينۇر ابيدەن قىزى، جاقىندا جولداسىڭىز دۇكەن ءماسىمحان ۇلى مەن بىرگە قۇراستىرعان «قىتايشا- قازاقشا ۇلكەن سوزدىك» اتتى اۋقىمدى ەڭبەكتەرىڭىز جارىق كوردى. قۇتتى بولسىن! بۇل يدەيا قالاي تۋىندادى ءارى سول يدەيانى قالاي جۇزەگە اسىردىڭىزدار؟

- جوعارىدا ايتقانىمداي، جولداسىم دۇكەن ءماسىمحان ۇلى ەكەۋمىز قازاقستانعا كەلگەننەن باستاپ جوعارى وقۋ ورىندارىندا قىتاي ءتىلى مەن ادەبيەتىنەن ءدارىس بەرىپ، قىتاي ءتىلى جانە قىتايتانۋشى ماماندار دايىنداۋمەن اينالىسىپ جۇردىك. دەگەنمەن، بىزدە «قىتايشا- قازاقشا سوزدىك» قۇراستىرامىز دەگەن وي- جوسپار ەش قاشان بولعان ەمەس. ءبىراق ويدا جوقتا وسىنداي جۇمىسقا جەگىلىپ شىعا كەلدىك.

2008 -جىلى استاناداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنە باقىتجان ءابدىرايىموۆ رەكتور بولىپ كەلدى. ول كىسى دۇكەڭدى قابىلداۋىنا شاقىردى. «قازاقستان- قىتاي ەلدەرىنىڭ بارىس- كەلىسى بارعان سايىن جيىلەپ، قارىم- قاتىناسى كۇن ساناپ نىعايۋدا. سونىڭ اسەرىنەن قازاقستانداعى ەڭبەك نارىعىندا قىتاي تىلىنە دەگەن سۇرانىس تا قاۋىرت ءوسىپ كەلەدى. سوندىقتان بىزدە ءبىراز ماماندار بار، سونىڭ باسىن قوسىپ، قىتايشا- قازاقشا كولەمدى، جۇيەلى سوزدىك قۇراستىرىپ شىقساڭىزدار...» دەگەن ۇسىنىس ايتىپتى.

دۇكەڭ ول كىسىنىڭ ءسوزىن ۇسىنىس رەتىندە ەمەس، باسشىنىڭ پارمەنى رەتىندە قابىلداعان عوي. سوسىن بىردەن ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە جۇمىس ىستەيتىن، قىتاي تىلىنەن ساباق بەرەتىن بىلىكتى وقىتۋشىلاردى جانە استانا قالاسىندا تۇراتىن قىتاي ءتىلىنىڭ ءبىراز ماماندارىن جيناپ، «قىتايشا- قازاقشا سوزدىك» قۇراستىرۋشى ارنايى توپ قۇردى.

ودان كەيىن رەداكسيالىق القا جاساقتالدى، ونىڭ ءتوراعاسى باقىتجان ءابدىرايىموۆتىڭ ءوزى بولدى. قۇراستىرۋشى- اۆتورلار توبىنا دۇكەڭدى جەتەكشى ەتىپ تاعايىندادى. سوسىن ۋنيۆەرسيتەت باسشىلىعى «ىسكە كىرىسە بەرىڭىزدەر، قارجىسىن شەشەمىز» دەپ ۋادە بەرىپتى.

سودان سوزدىك قۇراستىرۋ توبى ق ح ر گۋمانيتارلىق عىلىمدار اكادەمياسىنىڭ ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتى قۇراستىرعان «قازىرگى قىتاي ءتىلىنىڭ سوزدىگى» اتتى تۇسىندىرمەلى سوزدىكتىڭ 5- باسىلىمىن باسشىلىققا الىپ، الفاۆيت بويىنشا سوزدەردى تەڭدەي ءبولىپ، جۇمىسقا كىرىسەتىن بولىپ كەلىستىك. ءبىراق توپتاعىلار «بۇل جۇمىستىڭ قارجى ماسەلەسىنىڭ تولىقتاي شەشىم تابۋىن كۇتەمىز» دەپ ونشا قيمىلداي قويمادى.

ولاردىڭ كۇمانى دا نەگىزسىز بولماي شىقتى. اقىرى قۇراستىرۋشى توپ بۇل جۇمىستى تاستاپ، ءوز جوندەرىمەن كەتتى دە، ءارى قاراي بۇل جۇمىستى تەك دۇكەڭ ەكەۋىمىز ەپتەپ- سەپتەپ جالعاستىرا بەردىك. 2011 -جىلى ە ۇ ۋ- دە قىتاي ءتىلى كافەدراسى قۇرىلدى دا، وعان دۇكەڭ مەڭگەرۋشى بولىپ تاعايىندالدى.

سول كافەدرانىڭ اتىنان «سوزدىكتى» ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنە بىرنەشە جىل قاتارىنان عىلىمي جوبا رەتىندە دە ۇسىندىق. ونداعى ماقساتىمىز «ەكى ادامنىڭ شاماسى كەلمەس، كافەدرا ۇجىمى بولىپ اتقارايىق» دەگەن وي ەدى. وكىنىشكە قاراي مينيسترلىكتەن جوبامىز جەتكىلىكتى بالل جيناپ تۇرعاننىڭ وزىندە، وتپەي قالدى.

ءسويتىپ جۇرگەندە 2014 -جىلى دۇكەن ءماسىمحان ۇلىنىڭ 50 جىلدىعىنا بايلانىستى ق ر پارلامەنتى سەناتىنىڭ ءتوراعاسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ارنايى قابىلداۋىندا بولدى. قاسىم- جومارت كەمەل ۇلى دا بەلگىلى قىتايتانۋشى- عالىم عوي، ەكەۋارا قازاقستانداعى قىتايتانۋ عىلىمىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى توڭىرەگىندە پىكىر الىسىپتى. سول جولى وسى سوزدىك ماسەلەسى قايتا كوتەرىلگەن.

ءتوراعا «سوزدىك دايىن بولعان كەزدە كەلىڭىز، شىعارىپ بەرۋ جاعىن مەن ءوزىم موينىما الامىن» دەپتى. سەنات ءتوراعاسى ۋادە بەرگەننەن كەيىن بىلەك سىبانا كىرىسىپ كەتتىك. وسىنداي وي مەن يدەيانىڭ ناتيجەسىندە ءبىز 2017 -جىلدىڭ باسىندا «سوزدىكتىڭ» سوڭعى نۇكتەسىن قويدىق. جىل سوڭىندا قاسىم- جومارت كەمەل ۇلىنىڭ تىكەلەي قولداۋىمەن جارىق كوردى.

- بۇل ەڭبەككە قانشا ۋاقىت جۇمسادىڭىزدار؟ سوزدىككە ەنگەن سوزدەردىڭ نەگىزىگى باعىتى، سيپاتى قانداي؟

- بۇل سوزدىككە ۇزىن ىرعاسى ون جىلعا تاياۋ ۋاقىتىمىزدى جۇمسادىق. ءبىزدىڭ سوزدىكتىڭ «قىتايشا- قازاقشا ۇلكەن سوزدىك» دەپ اتى ايتىپ تۇرعانداي، بۇل ءوزى قوس ءتىلدى، اۋدارمالى- تۇسىندىرمەلى سوزدىك. مۇنداعى نەگىزگى ءتىل - قىتاي ءتىلى. ال قازاق ءتىلى - تۇسىندىرمەلى ءتىل. «سوزدىككە» قازىرگى قىتاي ءتىلىنىڭ قولدانىسىنداعى 70 مىڭعا جۋىق ءسوز جانە ءسوز تىركەسى ەنگىزىلدى. جالپى كولەمى 120 باسپاتاباق، 1050 بەتكە تاياۋ. نەگىزىندە، قيسىن، ءجون بويىنشا تاۋەلسىزدىكتىڭ شيرەك عاسىرىندا «اعىلشىنشا- قازاقشا سوزدىك» نەمەسە «ورىسشا- قازاقشا سوزدىك» دەگەندەر جارىق كورۋى كەرەك ەدى عوي، ءبىراق ولاي بولمادى. ەسەسىنە «قىتايشا- قازاقشا ۇلكەن سوزدىك» سەكىلدى اۋقىمدى دۇنيە قازاقستان تاريحىندا تۇڭعىش رەت جارىققا شىقتى.

سونىمەن بىرگە بۇل سوزدىكتىڭ سوڭىنا قوسىمشا رەتىندە «قىتاي تاريحىنداعى حاندىقتاردىڭ تاريحي كەستەسى»، «دۇنيە جۇزىندەگى مەملەكەتتەردىڭ اتاۋى، استاناسى، ۇلتتىق ۆاليۋتاسى»، «حيميالىق ەلەمەنتتەر كەستەسى»، سونداي-اق قىتاي تىلىندەگى جەر-سۋ اتتارىن، ادام اتتارىن قازاقشا ترانسكريپتسيالاۋدا قولدانۋعا قولايلى بولۋ ءۇشىن، ءبىز «قىتاي تىلىندەگى بۋىنداردىڭ ترانسكريپتسيالىق كەستەسىن» دە قوسا بەردىك. وسىنداي- وسىنداي ەرەكشەلىكتەرمەن سوزدىك قازىرگى قىتاي تىلىمەن جۇمىس ىستەيتىندەردىڭ سۇرانىسىنا ءبىرشاما تولىق جاۋاپ بەرەدى عوي دەپ ويلايمىز.

- ق ر پارلامەنتى سەناتىنىڭ ءتوراعاسى قاسىم- جومارت كەمەل ۇلى «بۇنداي قوس ءتىلدى كولەمدى سوزدىك قۇراستىرۋ جۇمىسىمەن ادەتتە، تۇتاس ءبىر ينستيتۋت ونداعان جىلدار اينالىسادى. سىزدەردىكى ناعىز ەرلىك!» ، دەپ باعا بەرىپتى. شىنىمەن ۇلكەن قاجىر- قايراتتىڭ، باتىلدىقتىڭ ارقاسىندا دايىندالعان دۇنيە ەكەن. جۇمىس بارسىندا قانداي قىزىقتار مەن قيىندىقتارعا كەزدەستىڭىزدەر؟

- جوعارىدا ايتقانىمداي، باسىندا باسشىلاردىڭ تاپسىرۋىمەن ىسكە كىرىسىپ كەتكەنىمىزبەن، قول سالىپ ىستەي كەلە، قيىندىعىنان «جۇرەگىمىز شايلىعىپ» بىرنەشە رەت شەگىنىپ كەتكەن كەزدەرىمىز بولدى. جىلت ەتكەن ءۇمىت بايقالا قالسا «سوزدىگىمىز شىعاتىن بولدى» دەپ الاقايلاپ قايتادان قولعا الامىز. ءسويتىپ ءجۇرىپ، قىسقاسى، ون جىلداي ۋاقىتىمىزدى سارپ ەتىپ، اسا كولەمدى، اۋقىمدى دۇنيە تىندىرعانىمىزدى ءوزىمىز دە بايقاماي قالىپپىز. اتالعان «سوزدىكتى» قۇراستىرۋ جۇمىسىنىڭ ساتىمەن اياقتالۋىنا - ءبىزدىڭ ەرلى- زايىپتى مامان رەتىندە ءبىر شاڭىراقتىڭ استىندا بىرگە تۇرۋىمىز، ءتىپتى ءبىر كافەدرادا بىرگە جۇمىس ىستەۋىمىز ەرەكشە يگى ءرول اتقاردى دەپ ايتا الامىن.

Айнұр Әбиденқызы: «Қытайша-қазақша үлкен сөздіктің» шығуы тіл білімі тарихындағы үлкен асу

سەبەبى كەيبىر سوزدەردىڭ بالاماسىن تابا الماي نەشە كۇندەر بويى قينالعان كەزىمىزدە، بۇكىل ەسىل- دەرتىمىز، وي- قيالىمىز سوعان ءبىراق اۋىپ، قيالسوقتى بولىپ جۇرەمىز دە، بالاماسىن تابا قالعاندا جەتى اتامىز ءتىرىلىپ كەلگەندەي قۋانامىز. مەملەكەتتىك تاپسىرىستىڭ ءبىزدىڭ «سوزدىككە» بەرگەن كولەمى 120 باسپا بولعاندىقتان، ءبىزدىڭ دايىنداعان، اۋدارىپ- قۇراستىرعان دايىن سوزدەرىمىزدىڭ ءبىر پاراسى سىيماي قالدى. سول كەزدە اسىرەسە مەن شىداماي، ءىشىم اشىپ جىلاپ جىبەرە جازدادىم. كەيىن دايىن سوزدەردى بارىنشا سىيعىزۋ ماقساتىندا باسپاداعىلارمەن كەلىسىپ، سوزدىك ءماتىنىن ەكى كولونكادان ءۇش كولونكاعا اۋىستىردى، قارىپ ءتۇرىن 11 -قارىپتەن 9 -قارىپكە اۋىستىرۋدى ۇسىندىق. وسىنىڭ وزىنەن-اق سوزدىكتىڭ قۇراستىرۋ جۇمىسىنىڭ «قىزىعى مەن شىجىعى» از بولماعانىن اڭعارۋعا بولار.

- سىزدەردىڭ بۇل ەڭبەكتەرىڭىز شىنىدا دا ەلىمىزدىڭ عىلىم- ءبىلىم سالاسىنداعى ۇلكەن ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىرىپ وتىر. الداعى ۋاقىتتا «قىتايشا- قازاقشا ۇلكەن سوزدىكتىڭ» قولدانىلۋ اۋماعى قالاي بولادى؟

- بۇل «سوزدىك» امبەباپ تىلدىك قۇرال رەتىندە جوو مەن مەكتەپتەردە قىتاي ءتىلى بويىنشا ءبىلىم بەرۋشىلەر مەن ءبىلىم الۋشىلارعا، قازاق- قىتاي تىلدەرى بويىنشا ءتارجىما جۇمىسىمەن اينالىساتىن اۋدارماشىلارعا، قازاقستان- قىتاي قارىم- قاتىناسى سالاسىندا قىزمەت اتقاراتىن ديپلوماتيالىق كورپۋستار مەن ولاردىڭ قىزمەتكەرلەرىنە، قىتاي ءتىلى، قىتايتانۋ عىلىمى، جالپى ءتىل ءبىلىمى سالاسىندا ىزدەنىپ جۇرگەن عىلىمي قىزمەتكەرلەرگە، سونداي- اق قىتاي ءتىلىن ءوز بەتىمەن ۇيرەنگىسى كەلەتىن جالپى كوپشىلىككە ارنالعان.

«سوزدىكتىڭ» تۇساۋكەسەرىن بۇيىرسا وسى اقپان ايىنىڭ 26-كۇنى ل. گۋميلەۆ اتىنداعى ە ۇ ۋ- ىندە وتكىزۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز.

 - ەڭبەكتەرىڭىزگە سۇرانىس كوپ بولىپ جاتقان شىعار؟

- ەڭبەككە سۇرانىس وتە كوپ بولىپ جاتىر. وكىنىشكە قاراي، بۇل سوزدىك مەملەكەتتىك تاپسىرىسپەن جارىق كورگەندىكتەن تيراجى ادەتتەگىدەي 2000 دانا. ونىڭ ءوزىن ەلىمىزدەگى ماڭىزدى كىتاپحانالارعا ۇلەستىرىلىپ بەرىلمەك.

- اڭگىمەڭىزگە راقمەت!

 

  سۇحباتتاسقان ريزابەك نۇسىپبەك ۇلى

 

سوڭعى جاڭالىقتار