نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قاناتتى سوزدەرى

None
None
 استانا. قازاقپارات - نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قازاق حالقىنىڭ قوعامدىق- ساياسي ءومىرى، ەكونوميكا جانە مادەنيەتى، ۇلتتىق سالت- ءداستۇردىڭ ماڭىزدىلىعى تۋرالى تاڭداۋلى پىكىرلەرىن ۇسىنامىز.

مەن ءۇشىن ەلىمدى دامىعان ەلدەردىڭ ساپىنا تۇرعىزىپ، ساناتىنا قوسۋدان ۇلكەن ماقسات جوق.

***

ەلى مۇراتقا جەتپەي تۇرىپ، ەرى مۇراتقا جەتۋشى مە ەدى؟ سوندىقتان ەلدىكتىڭ قامىن ەڭ الدىمەن ويلاماي بولمايدى.

***

ەگەر ءبىز مەملەكەت بولىپ تۇرعىمىز كەلسە، ءوزىمىزدىڭ مەملەكەتتىگىمىزدى ۇزاق ۋاقىتقا مەڭزەپ قۇرعىمىز كەلسە، وندا حالىقتىڭ رۋحانياتىنىڭ باستاۋلارىن تۇسىنگەنىمىز ءجون.

***

وتانداستارىمنان بولەك ۋايىمىم دا جوق، ولاردان بولەك قايعىم دا جوق. نەنى دە بولسا ەلمەن بىرگە كورەمىن، ەلمەن بىرگە توزەمىن، ەلمەن بىرگە جەڭەمىن.

***

ادامعا قۇداي ءومىردى ءبىر- اق رەت بەرەدى. ونى شىمكەنتتە ءسۇرۋ كەرەك.

***

جەر جاقىندىعى تاعدىرىڭ مەن تاريحىڭدى جاقىنداستىرماي قويمايدى.

***

اۋىل - قازاقتىڭ التىن بەسىگى.

***

كوپتەگەن ەلدەردى ارالادىم. تابيعاتى عاجايىپ تالاي ولكەنىڭ سۇلۋلىعىنا كوز قۇمارىمدى سۋاردىم. ءبىراق ءبارى دە ءوزىم تۋىپ- وسكەن قازاعىمنىڭ جەرىنە، الاتاۋدىڭ ءبىر بوكتەرىنە جامباستاي جىعىلعان ءۇش قوڭىر توبەگە جەتپەدى. بالالىعىمنىڭ، ساعىنىشىمنىڭ التىن قازىعى سوندا ەكەن.. .

***

مەن ءوز حالقىمنىڭ جولىندا باسىمدى بايگەگە تىككەن اداممىن.

***

بابالارىن قالتقىسىز قاستەرلەي بىلگەن حالىق بالالارىنىڭ بولاشاعىن دا قاپىسىز قامداي الماق.

***

حالىقتىڭ سەنىمىن اقتاۋدان ارتىق ابىروي جوق، بولۋى دا مۇمكىن ەمەس.

***

قازاقتى قۇداي شىدامىنان اجىراتپاسىن.

***

ەلىمىزدىڭ باستى بايلىعى، ەڭ قاستەرلى قازىناسى جەردىڭ استىندا دا ەمەس، ۇستىندە دە ەمەس - ادامدارىمىزدىڭ جۇرەگىندە.

***

تاۋەلسىزدىك - تاريحتىڭ ماڭگىگە ءبولىپ بەرگەن ەنشىسى ەمەس، حالىقتاردىڭ مامىراجاي ءومىر سۇرۋىنە بەرىلگەن كەپىلدىك تە ەمەس: اڭعال بولماعانىمىز ابزال.

***

تاۋەلسىزدىكتىڭ قايتا ورالعانى - ءبىزدىڭ اتا- بابالارىمىزدىڭ سان عاسىرلىق ازاتتىق كۇرەسىنىڭ زاڭدى وتەۋى. جاراتقان يەنىڭ جاساعان ادىلدىگى. اتا- بابالارىمىزدىڭ وسىنشاما بايتاق جەردى اق نايزانىڭ ۇشىمەن، اق بىلەكتىڭ كۇشىمەن قورعاپ قالعانىنىڭ ارقاسى.

***

باسقاعا جالتاقتايتىن كۇننەن كەتتىك. بار بايلىعىمىزدى وزىمىزگە بۇيىراتىن ەتتىك. قوعامنىڭ ساياسي تۇراقتىلىعى مەن بىرلىگىنە جەتتىك. قىسقاسى، ەگەمەن ەل بولۋدىڭ ەڭ اۋىر بەلەسىنەن وتتىك.

***

قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگى بەيبىت جولمەن كەلدى. بۇل - ازاتتىق ءۇشىن الىسقان مىڭ- مىڭداعان ازاماتتاردىڭ قاسيەتتى قانىنىڭ وتەۋى. بۇل - بۇكىل تاريحىندا وزگەلەرگە قيانات جاساۋ دەگەندى بىلمەگەن حالىقتىڭ پەيىلىنىڭ قايتارىمى.

***

قانداستارىمىزعا قاراتىپ ايتار جايدىڭ تاعى ءبىرى - تاريحي وتانىنا ورالعان اعايىن، ەڭ الدىمەن، «قازاقستانىم ماعان نە بەرەدى؟ » دەپ ەمەس، «مەن قازاقستانىما نە بەرەمىن؟ » دەپ ويلانعانى دا دۇرىس بولار ەدى.

***

بۇگىنگى ءبىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ قاينار كوزى - قازاق حالقىنىڭ سان عاسىرلار بويعى كۇرەسىندە، ازاتتىققا ۇمتىلعان قايسارلىعىندا جاتىر.

***

بويىندا قانى بار، نامىسى بار ءاربىر ازامات: «ەندى تاۋەلسىزدىكتى قالاي كەمەلدەندىرەمىز، ەلدىڭ كوسەگەسىن قايتسەك كوگەرتەمىز؟ !» دەپ وي- ساناسىن قامشىلاۋى كەرەك.

***

حالىق كەشپەيتىن ءبىر- اق نارسە بار: ەلدىڭ قولىنا زارىقتىرىپ كەلىپ قونعان باقىت قۇسىنان - تاۋەلسىزدىكتەن ايىرىلۋدى كەشپەيدى.

***

ماسەلە - قاي توپتىڭ جەڭەتىندىگىندە نەمەسە بيلىك باسىنا كىمنىڭ كەلەتىندىگىندە ەمەس، ماسەلە - تاۋەلسىزدىكتىڭ تاعدىرىندا.

***

سوعىس ەڭ باستى قۇندىلىقتى - ادامنىڭ ءومىرىن ۇزەدى. ال ومىردەن ارتىق ەشتەڭە جوق.

***

شىعىستىڭ ساياسي مۇددەلەرى كوبىنە- كوپ ءداستۇرشىل توپتاردىڭ قولداۋىنا ارقا سۇيەيدى.

***

ساياسي ەليتا جالپىۇلتتىق مۇددەلەردى ءبىلدىرۋ، ونى بارىنشا ءدال ساۋلەلەندىرۋ، ءسويتىپ حالىقتىڭ ءوزىن- ءوزى تانىپ، باعالاۋ دارەجەسىن كوتەرۋ قابىلەتىمەن ەمەس، سول مۇددەلەردى جۇزەگە اسىرۋدىڭ جولىن تابۋ قابىلەتىمەن دە دارالانىپ تۇرۋعا ءتيىس.

***

ەكونوميكادا ەرتەڭگى ءىستى بۇگىن اتقارىپ تاستاۋعا بولار، ءبىراق ساياساتتا ەرتەڭگى ءىستىڭ ەرتەڭ اتقارىلعانى ءجون.

***

ۇلتتىق يدەيانى ۇلتتىق استامشىلىق يدەياسىنا اينالدىرۋ ەشبىر ەتنوسقا دا وپا بەرگەن ەمەس.

***

كوپ ۇلتتىلىق - قوعامنىڭ كەمشىلىگى ەمەس، ارتىقشىلىعى.

***

ادام بالاسى قاي جەردە جۇرسە دە ومىرگە شىر ەتىپ ءتۇسىپ، انا ءالديىن ەستىگەننەن باستاپ، ءوزىن - قازاقپىن، ورىسپىن، ۋكراينمىن، وزبەكپىن دەپ سەزىنەدى. ادام بويىنداعى بۇل سەزىمدى قانداي اسا زور يدەولوگيالىق قارۋمەن اتقىلاساڭ دا، شاپقىلاساڭ دا قۇرتىپ جىبەرە المايسىڭ.

***

بۇكىل كەڭەستىك تاريح قولىندا حالىقتاردىڭ قۇقىن تاپتاۋ مەن تىكەلەي گەنوتسيد قانى بار.

***

ءبىز تۇرمىستاعى ۇلتشىلدىقتى، چينوۆنيكتىك مەيىرىمسىزدىكتى، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنداعى ويلانباي جاريالانعان ماقالالاردى نازاردان تىس قالدىرماۋعا ءتيىسپىز. بۇل جەكە- جەكە وقيعالار بولىپ كورىنەر، ءبىراق ول اۋىر زارداپتارعا دا اكەلىپ سوعۋى مۇمكىن.

***

ۇلت ماسەلەسىن شەشۋدىڭ امبەباپ ادىستەرى بولمايدى.

***

ءوز قاتەڭدى ءوزىڭ ءتۇسىنىپ، ءوزىڭ تۇزەتە ءبىل: ساياساتشى دانالىعى دەگەنىمىز - وسى.

***

ۋاقىتتىڭ ءبىر قاسيەتى - سەنبەستى يلاندىرادى، كونبەستى ىرقىنا الادى.

***

كەيدە بۇگىنگى مۇمكىندىكتەردىڭ ەرتەڭ قاتەرگە اينالۋى نەمەسە كەرىسىنشە بولىپ شىعۋى دا ابدەن مۇمكىن.

***

يدەيالىق باعدارلامالار دوگمالارعا ەمەس، ءومىر شىندىعىنا نەگىزدەلگەنى ماڭىزدى.

***

دۇنيە جاھاندىق، ءوزارا تاۋەلدىلىك سيپات الدى: جاھاندىق ارىپتەستىك ۇستەمدىك ەتۋ ءۇشىن بۇل تانىم ءبىزدىڭ بەرىك پرينتسيپىمىزگە اينالۋى ءتيىس.

***

ءالسىزدىڭ وزىنە وداقتاس بولاتىن كۇشتىنى تاڭدامايتىنى اقيقات، ال وزىنەن كۇشتىگە باعىنۋعا ءماجبۇر بولاتىنىن اڭدامايتىنى وكىنىشتى.

***

بايسالدى ساياساتكەر «ءىس- ارەكەتىم باسپا ءسوز بەتىندە ناشار باعا الىپ قالۋى مۇمكىن- اۋ» دەگەن قاۋىپ- قاتەردەن قورىقپاۋعا ءتيىس.

***

ەڭ باستى مىندەت - قايتالاپ ايتامىن، حالىقتىڭ رۋحىن كوتەرۋ. وزىنە دەگەن سەنىمىن ارتتىرۋ.

***

زيالىلار بىرلىگى - ەل بىرلىگى.

***

ۇلىلار قاشاندا حالىقتى رۋحاني اسىلداندىرىپ وتىرعان.

***

ناعىز وتانشىلدىقتىڭ باستى ولشەمى دە ءبىزدىڭ زيالىلارىمىزدىڭ ادالدىعى مەن ادىلدىگىندە، ەلى مەن حالقىنىڭ الدىنداعى پارىزىن تەرەڭ تۇسىنۋىندە.

***

زيالىلاردىڭ ساياساتكەرلەر قولىنداعى ويىنشىققا اينالۋعا حاقىسى جوق. زيالىلار ساياساتكەرلەرگە قاراعاندا اناعۇرلىم ارعى كەلەشەكتى بولجاۋى كەرەك.

***

تۇراقتىلىق ساياسي ماسەلەلەردى شەشۋدىڭ كۇشكە نەگىزدەلمەگەن تاسىلدەرىنە سۇيەنگەندە عانا ساقتالماق.

***

ساياساتتىڭ نەگىزگى ماقساتى - ادام قامى، قوعام قامى، ەل قامى.

***

قاۋەسەت دەگەن قارا كۇيە سياقتى: كۇيدىرمەيدى، كۇيەلەيدى.

***

تەڭىزدە داۋىل تۇرعاندا، تۇبىندەگى قوقىستىڭ ءبارى سۋدىڭ بەتىنە شىعا كەلەدى.

***

اقىل تابىلماي تۇرىپ، ەشتەڭە دە تابىلمايدى.

***

تەرروريزممەن كۇرەسكە ەلىگىپ، ەلدەر مەن حالىقتاردى «تاس عاسىرىنا» قۋىپ تىعۋ ارقىلى ءبىز «تەرروريزم» ۇعىمىن كەلمەسكە كەتىرۋدىڭ ورنىنا، تەك قانا جانداندىراتىن بولامىز.

 Baq.kz

سوڭعى جاڭالىقتار