جارتاستاعى جازۋلار

None
None
 استانا. قازاقپارات - تاسىن تۇرتسەڭ، تاريحى سويلەيدى. وسىناۋ ءسوز جەتىسۋدىڭ بايانجۇرەك تاۋىنا قاراتا ايتىلعانداي. تاۋعا ورلەسەڭىز، قارا تاستاردىڭ بەتىنە ويىلىپ سالىنعان جۇزدەگەن بەينەنى كورەسىز.

 بايانجۇرەك الماتى وبلىسىنداعى قاپال كەنتىن باسىپ وتكەن سوڭ، جولدىڭ وڭ جاق قاپتالىنان كورىنىس بەرەدى. بايانجۇرەك تاۋى باتىستان شىعىسقا قاراي 20 شاقىرىمعا سوزىلىپ، بيىكتىگى 2079 مەترگە دەيىن جەتەدى. ونى جوڭعار الاتاۋىنان قاسقاراۋ تاۋ اڭعارى ءبولىپ جاتىر. وڭتۇستىك- باتىس بولىگىندەگى كۇن قاقتاعان ۇلكەن قارا تاستاردىڭ بەتىنە ويىلىپ سالىنعان جۇزدەگەن بەينەلەر بار.

تاستاعى سۋرەتتەر، نەگىزىنەن، قولا داۋىردە ويىلىپ سالىنعان. تاستاعى سۋرەتتەردە وگىزدەر مەن ءتۇرلى جانۋارلار، اربالار، ءتۇرلى بەلگىلەر مەن ءدىني راسىمدەر بەينەلەنگەن. كەيبىر زەرتتەۋشىلەر بۇل پەتروگليفتەردىڭ اراسىندا ەنەوليت داۋىرىنە ءتان كونە بەينەلەردىڭ دە بار ەكەندىگىن ايتادى. تاس عاسىرىنا جاتاتىن پەتروگليفتەر از كەزدەسەدى. بۇلار - ءداستۇرلى «اڭ» ستيلىندە ورىندالعان بۇعىلار، جابايى قاباندار مەن ءتۇرلى جانۋارلار. ورتا عاسىردا بايانجۇرەك جارتاستارىنا سالت اتتىلار، جەكپە- جەك، ساداق ۇستاعان ادامدار، اڭ اۋلاۋ تۇرلەرى بەينەلەنگەن.

تاۋدىڭ بايانجۇرەك اتالۋى جونىندە حالىق اراسىندا تاراپ كەتكەن اڭىزدار دا بار. سولاردىڭ بىرىندە، باعزى زاماندا قوڭتاجىنىڭ بايان اتتى سۇلۋ قىزى اقادىر دەگەن جەردە جىلقى جايىپ جۇرگەندە قالماقتىڭ سايىنبولەك دەگەن باتىرىن كورىپ عاشىق بولادى. جىگىت جاعى قىزدى ايتتىرۋعا كەلسە، قارسى بولعان اكەسى باتىرلاردى ساباتىپ تاستايدى. وعان قورلانعان بايان وسى تاۋدىڭ جاقپار بيىگىنەن قۇلاپ ءولىپتى دەيدى.

ەندى ءبىر دەرەكتە، بۇل ءسوز موڭعولدىڭ «بايان» - باي، «زۋراگ» - سۋرەت دەگەن ءسوزدى نەمەسە «سۋرەتتى جازۋعا باي تاۋ» دەگەندى ايتادى.

 


 





دوسجان بالابەك ۇلى،  الماتى وبلىسى.

سۋرەتتەردى تۇسىرگەن اۆتور

«ايقىن»

سوڭعى جاڭالىقتار